၂၀ ရာစုႏွစ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးဆယ္စု ႏွစ္ကာလ ႏွစ္စုေလာက္မွာ ျမန္မာစာေပေလာကရဲ႕ အထင္ကရ အျဖစ္ဆံုး ‘စာေပစုရပ္’တစ္ခုကေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ ၃၃ လမ္းအေပၚဘေလာက္ရဲ႕ အေနာ္ရထာလမ္းမအနီးမွာရွိတဲ့ လမ္းေဘး ေလဟာျပင္လက္ဘက္ ရည္ဆုိင္ ‘ေလထန္ကုန္း’ ပါပဲဗ်ား။ မူလပထမေတာ့၊ တုိက္တန္းလ်ား ၂ ခုၾကားက ၁ဝ နီးပါးက်ယ္၊ ေပ ၂ဝ နီးပါးရွည္တဲ့လမ္းၾကားက်ဥ္းက်ဥ္း ကေလးထဲမွာ ‘မ်ဳိးသိမ္း’ နဲ႔ ‘အငယ္ ေလး’ဆိုတဲ့ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္က ေျမစိုက္ေရႊ႕ေျပာင္း လက္ဘက္ရည္ ဆုိင္ကေလးဖြင့္လိုက္တာပဲ။ အဲသည္ လမ္းထဲမွာ စာအုပ္စာေပနဲ႔ပတ္သက္ တဲ့ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းစံုရွိေနၾကေတာ့ လက္ဘက္ရည္ဆုိင္ကိုလာတဲ့ လူ အမ်ားစုက စာအုပ္စာေပလုပ္ငန္းနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ စာေပေလာကသား ေတြေပါ့။ စာသမားတခ်ဳိ႕က အာ ေပါင္ အာရင္းသန္ၾက၊ ျငင္းၾက ခုန္ ၾကေတာ့ ေလမုန္တုိင္းထေနတာေပါ့ ေလ။ အဲသည္အေနအထားကို အစြဲ ျပဳၿပီး စာေရးဆရာ ‘မင္းလူ’တို႔ အုပ္စု က အမည္မဲ့လမ္းေဘးကပ္ပါး လက္ ဘက္ရည္ဆုိင္ကေလးကို ‘ေလထန္ ကုန္း’ လို႔ ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့တာလို႔ေတာ့ အဆုိရွိတယ္။
‘ေလထန္ကုန္း’ေဝါဟာရကို တီ ထြင္သူက အဂၤလိပ္စာေရးဆရာမ’ အီမလီဘရြန္တီ’ရဲ႕ ဂႏၲဝင္လက္ရာ Wuthering Heights ကို ျမန္မာ ျပန္ခဲ့တဲ့ ‘ေက်ာ္လႈိင္ဦး’ (ဆရာမင္း ေက်ာ္)ျဖစ္ပါတယ္။ အီမလီဘရြန္တီ လည္း ဘာမွမတတ္ႏုိင္ရွာဘူး။ အင္ မတန္ကဗ်ာဆန္တဲ့ ဝတၱဳနာမည္ဟာ ျမန္မာေတြ လက္ထဲလည္းေရာက္က ေရာ၊ လက္ဘက္ရည္ဆုိင္နာမည္ျဖစ္ သြားေတာ့တာပဲ။ ေျပာစရာေတာ့ရွိ သဗ်။ ကမၻာ့စာေပေလာကမွာ ‘ေလ ထန္ကုန္း’စာအုပ္ဟာ ဂႏÄဝင္ေျမာက္ နာမည္ႀကီးတယ္။ (ဂႏÄဝင္ေျမာက္ လြန္းလို႔ ျမန္မာစာေရးဆရာအခ်ဳိ႕ ဦးေႏွာက္ေဖာက္စားခဲ့ၾကတာပဗ်ာ။) ျမန္မာစာေပေလာကမွာေတာ့ ‘ေလ ထန္ကုန္း’လက္ဘက္ရည္ဆုိင္ဟာ ၂ဝ ရာစုကုန္ကာနီးမွာ အေက်ာ္တ ကာ့အေက်ာ္ေဇယ်ေပါ့။
‘ေလထန္ကုန္း’ဟာ နာမည္ႀကီး သေလာက္ဆုိင္ အျပင္အဆင္က ေတာ့ ‘ဘဝ’ ဆန္လွပါရဲ႕ ဆုိင္ရွင္က မွန္ဘီ႐ုိအပုကေလး တစ္ခုေနာက္မွာ ေခြးေျခတစ္လံုးနဲ႔ထုိင္တယ္။ သူက ရွပ္အက်ႌဝတ္တာနည္းတယ္။ သူ႔ ကိုယ္ေပၚမွာ စြပ္က်ယ္လက္စက ျဖဴ ျဖဴသန္႔သန္႔နဲ႔ ပုဆိုးအေကာင္းစား ခပ္လတ္လတ္ရွိေနမယ္။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္က်ပ္သား ေရႊဆြဲႀကိဳးတဝင္းဝင္း လက္ပတ္နာရီအေကာင္းစား တစ္ လက္လက္နဲ႔ဗ်။ သူက ေဘာဇိေနာ သူ႔မွာ ဆန္နီစူပါဆလြန္းကားျဖဴတစ္ စီးရွိတယ္။ ေန႔ေတာ့လည္း ၃၃ လမ္း ထဲက ပထမထပ္ တိုက္ခန္းမွာေနတာ။
ဆုိင္ရွင္ကိုမ်ဳိးသိမ္းဟာ ‘ကာလံ၊ ေဒသံ၊ ဧဂံၢ၊ ဓနံ”ကို ေကာင္းေကာင္း ကြၽမ္းတယ္။ သူ႔ဆုိင္ဟာ ျမန္မာတစ္ ျပည္လံုးရဲ႕ စာေပဆက္ဆံေရးဗဟို ခ်က္ဆုိတာ သူနားလည္တယ္။ စာ ေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ ကာတြန္း ဆရာ၊ ထုတ္ေဝသူေတြကို သူက တ ေလးတစားဆက္ဆံတယ္။ ၾကဴးႏွစ္ ဆိုတဲ့ ဘုိင္ေကာင္ဆိုရင္ သူ႔ဆုိင္မွာ လက္ဘက္ရည္အေၾ<ြကးေသာက္တဲ့ အျပင္ ပိုက္ဆံပါ ခဏခဏေခ်းတတ္ တဲ့ေကာင္ပ။
၁၉၉ဝ ျပည့္ေလာက္ သြားေလ သူကဗ်ာဆရာ ‘ေမာင္စိမ္းနီ’ (ၾကဴး ႏွစ္ဆုိတဲ့ေကာင္က ခင္မင္ရင္းႏွီးဟန္ နဲ႔ အရီးစိမ္းလို႔ေခၚသဗ်၊ ေခတ္ေပၚ ကဗ်ာဆရာ လူငယ္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ခ်စ္စႏုိးနဲ႔ ဘဲစိမ္းႀကီး တဲ့။) လက္ဖ်ား ေငြသီးတဲ့အခ်ိန္ ‘ပိေတာက္ပြင့္သစ္’ မဂၢဇင္းစတင္ထုတ္ေဝစဥ္ကာလက ဆုိ၊ ေလထန္ကုန္းဟာ ‘ရတနာပံု’ ဆိုက္တဲ့ကိန္းဝင္တာပဲ။ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ ကာတြန္းဆရာ၊ ပန္းခ်ီ ဒီဇုိင္းဆရာမွန္သမွ်ဟာ ေလထန္ကုန္း မွာ ‘လက္ဘက္ရည္တစ္ခြက္၊ မုန္႔ တစ္ခု’အလကားေသာက္ခြင့္စားခြင့္ရွိတယ္။ အဲသဟာအတြက္ ဆုိင္ရွင္ က ‘တုိကင္’ တစ္ျပား မွတ္ထားတယ္။ ညေနဆုိင္သိမ္းကာနီးက်ရင္ သူေဌး ထုတ္ေဝသူ၊ အယ္ဒီတာ၊ ကဗ်ာဆရာ ေမာင္စိမ္းနီက တုိကင္ျပားအားလံုး အတြက္ က်သင့္ေငြကို ရွင္းေပးတယ္။
ၾကဴးႏွစ္ကေတာ့ လက္ဘက္ ရည္နဲ႔မုန္႔ကို တစ္ခါမွ မစားဘူးဗ်။ သူမွမႀကိဳက္တာကို။ သူက စာမူေရး ၿပီး ေမာင္စိမ္းနီလက္ထဲသြားထည့္ တာ။ ”ေဟာ့သမွာ ဝတÄဳစာမူ၊ ကက္ရွ္ ေဒါင္း cash down က ရွင္းေပးပါ၊ လက္ငင္းေငြေခ်ပါ”ဆိုၿပီး ေတာင္းဆို တာကိုး။ အဲသည္တုန္းက ဝတÄဳတို တစ္ပုဒ္အတြက္ စာမူခက်ပ္ ၃ဝဝ ရပါတယ္။
”ဒါ …စရံေပါ့ကြာ၊ မဂၢဇင္း ထြက္ေတာ့ သံုးရာထပ္ေပးဦးမွာေပါ့” လို႔ ေမာင္စိမ္းနီက အားေပးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲသည္ေခတ္တုန္းက ၾကဴးႏွစ္ဟာ ဝတÄဳတိုတစ္ပုဒ္ကို စာမူ ခက်ပ္ေငြ ၆ဝဝ ရသမို႔ ခ်န္ပီယံလို႔ ေတာင္ ဆိုႏုိင္တယ္။
”ေလထန္ကုန္း”ဟာ ရန္ကုန္ စာေပေလာကရဲ႕ သမုိင္းမွာ ေမာ္ ကြန္းဝင္မွတ္တုိင္ျဖစ္ရတာက သည္ လိုဗ်။ ေလထန္ကုန္းဆုိင္ရွင္ ဇနီး ေမာင္ႏွံဟာ စာေပေလာကသားေတြ ကို တရင္းတႏွီး ဆက္ဆံတယ္။ မဂၢ ဇင္းတစ္ခုခုကို စာမူပို႔မလား။ ေလ ထန္ကုန္းမွာ ထားခဲ့လို႔ရတယ္။ ေလ ထန္ကုန္းကို အဲသည္မဂၢဇင္းက အယ္ဒီတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လက္တုိလက္ ေတာင္းခိုင္းတဲ့ ”အရက္ဝယ္၊ ၾကက္ ဖမ္းပန္းကန္ေဆး၊ ေခြး႐ုိက္”ပဲ ျဖစ္ ျဖစ္လာတဲ့အခါ စာမူကို ေပးလိုက္ ႐ုံပဲ။ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာကို မဂၢဇင္းတိုက္က လက္ေဆာင္မဂၢဇင္း နဲ႔ စာမူေငြေပးမယ္ဆိုရင္လည္း ေလ ထန္ကုန္းမွာ အပ္ထားခဲ့႐ုံပဲ။ အ ေပ်ာက္အရွ၊ အစုတ္အၿပဲလံုးဝမရွိ ဘူး။ အလြန္စိတ္ခ်ရတယ္။
ၾကဴးႏွစ္အတြက္ကေတာ့ ေလ ထန္ကုန္းဆုိင္ရွင္ ကိုမ်ဳိးသိမ္းဟာ ‘အေသးစားေခ်းေငြဌာန’ ကေလးပဲဗ်။
”ဒီကေန႔ စာမူခမရဘူးဗ်ာ။ ေငြ ငါးရာေလာက္ ေခ်းလိုက္ပါဦး”လို႔ ၾကဴးႏွစ္က ေတာင္းဆုိရင္ ဆုိင္ရွင္ကို မ်ဳိးသိမ္းက ၿပံဳးရႊင္ခ်ဳိသာစြာနဲ႔ …
”လုပ္ေပးရမွာေပါ့ ဆရာၾကဴး ရယ္ ..လုပ္ေပးရမွာေပါ့”ဆုိၿပီး ေငြ ထုတ္ေပးတာပဲ။ ၾကဴးႏွစ္ဆိုတဲ့ေကာင္ က မူးသာမူးတတ္တာ။ ”မင္းမွာ သစၥာ၊ လူမွာကတိ”ဆုိတဲ့စကားကို တသေဝမတိမ္း။ စြဲၿမဲစြာလိုက္နာ တတ္သဗ်။ ေခ်းေငြကို တစ္ပတ္ အတြင္း အေက်ျပန္ဆပ္တာပဲ။ ေလ ထန္ကုန္းကေန ပိုက္ဆံေခ်းၿပီး ျပန္ မဆပ္တဲ့ စာေပသမားအမည္ခံေပါက္ လႊတ္ပဲစားတခ်ဳိ႕လည္း ရွိေလရဲ႕။
ေလထန္ကုန္းဆိုင္ရွင္ ကိုမ်ဳိး သိမ္းရဲ႕ဘဝမွာ စိတ္ညစ္ရဆံုးေန႔တစ္ ေန႔ရွိခဲ့တယ္ဗ်။
ဟို …ၿဂိဳဟ္ေကာင္ၾကဴးႏွစ္ ေႏွာက္တဲ့ေန႔ေပါ့။ ၾကဴးႏွစ္က ေမွာ္ ဘီကေနလာတာ၊ ေမွာ္ဘီကတည္းက ေသာက္လာသဗ်ာ။ ရန္ကုန္ေရာက္ ေတာ့လည္း ႏြားငတ္ေရက်တယ္ ေမာ့ေသးဗ်ား။ ေန႔လယ္ပိုင္း ေလ ထန္ကုန္းကို ေရာက္ေတာ့ ေဒါင္ခ်ာ စုိင္း၊ သိုင္းကြက္နင္းေနၿပီေကာ။ ေသ ရည္ရဲ႕ သဘာဝဓမၼ၊ ဓာတ္ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲျခင္းျဖစ္စဥ္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ဓာတုစြမ္းအား (ခြင့္လႊတ္ပါေနာ္။) တန္ခိုးအာနိသင္အရ၊ ပါးစပ္ကေန ဗုိက္ထဲ ဗုိက္ကေန ဦးေႏွာက္ဆီ ေရာက္သြားရင္ မူးေတာ့ ႐ူးေတာ့တာ ပါပဲ။ ေပါက္ေတာ့ ေဂါက္ေတာ့တာပါ ပဲ။ အဲသည္ ဒီဂရီက ေက်ာ္သြားရင္ မရပ္ႏုိင္၊ မထုိင္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ၊ အ႐ုပ္ က်ဳိးျပတ္လဲေတာ့တာပါပဲ။
ၾကဴးႏွစ္ကို႐ုိးကားရား လဲက်ေန တဲ့ ေနရာကလည္း တကယ့္ေနရာ ေကာင္းေနာ္။ ေလးထန္ကုန္းဆုိင္ေရွ႕ တည့္တည့္ ၃၃ လမ္းရဲ႕ ကတၱရာ လမ္းေပၚမွာဗ်။ လူေတြ ေရွာင္တိမ္း သြားၾကရတယ္။ ကားေတြ ဟြန္းတ တီတီနဲ႔ ေရွ႕တိုးလို႔ မရေတာ့ဘူး။ သည္မွာတင္ ေလထန္ကုန္းဆုိင္ရွင္ က သူ႔ဆုိင္က စားပြဲထိုးေကာင္ေလး ေတြကို အခ်က္ေပးႏႈိးေဆာ္ရၿပီ။
”ေဟ့ ..ဂ်မားတို႔ ေမာ္စီတို႔၊ လမ္းေပၚမွာ ဇရက္ (ဆက္ရက္) မင္း စည္းစိမ္ယူေနတဲ့ ဆရာႀကီးၾကဴးႏွစ္ ကို ဝိုင္းထူၿပီးကား ႀကိတ္မခံရေအာင္ ဟိုဘက္တုိက္ေရွ႕က အုတ္ခံုမွာ သြား ခ်ထားလိုက္။ ငါ့ဆုိင္ေရွ႕ ကားႀကိတ္ ခံရရင္ ငါ့ဆုိင္မွာ မကြၽတ္မလြတ္ဘဲ စဲြေနမွျဖင့္ …”
ၾကဴးႏွစ္