ယခင္အပတ္မွ အဆက္
ကိုယ္ေတြ႕သင္ယူ မကုန္ခန္းရာ
ေခတ္အေရြ႕႐ုပ္ရွင္ပညာ
ဒီလို တျဖည္းျဖည္း တက္တာ။ အဲဒီကေန ေနာက္ဆံုးစိန္ရတုအထိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္း ပႏုိင္ခဲ့ၿပီ။ ဒီလို ဂုဏ္ယူႏုိင္တဲ့ အေျခ အေနမ်ဳိး ျဖစ္လာခဲ့ၿပီ။ ဦးဝိစာရ လမ္းက တပ္မေတာ္႐ံုႀကီးမွာ ခင္း က်င္းျပသႏိုင္ခဲ့ၿပီ။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ အခု လာမယ့္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ရာျပည့္ကို ဘယ္လို လုပ္ၾကမွာလဲ။ နီးစပ္ရာကို ကြၽန္ေတာ္ အၿမဲ ေျပာေလ့ရွိတယ္။ သတိေပးေလ့ ရွိတယ္။ တြန္းအားေပး ေလ့ရွိတယ္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွာစခဲ့တာ အခု ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝ ရွိလာၿပီ။ တစ္ ေလွ်ာက္လံုးမွာ ကြၽန္ေတာ္ အေတြ႕ အႀကံဳ မ်ဳိးစံုျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ႐ုပ္ရွင္ လုပ္ငန္းႀကီးကေတာ့ ယိုင္ထိုးလဲ ၿပဳိကြဲမသြားဘူး။ ေဘာလိဝုဒ္က ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒုတိယအား အကိုး ရဆံုးေပါ့။ အစက ကြၽန္ေတာ္ တို႔ ဗမာနဲ႔ အိႏၵိယက အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာ အၿပိဳင္ခ်ၾကတာ။ ယိုးဒယား တုိ႔ဘာတို႔မွာ မရွိေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ထိပ္ကေနခဲ့တာ။ အခုတာ့ ယိုးဒယားေတာင္ ကြၽန္ ေတာ္တို႔ေခါင္းေပၚ နင္းတက္သြား ၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔က ေအာက္ မွာ ျပား ခ်ပ္က်န္ခဲ့ၿပီ။ ဒါကို ျပန္မတိုက္ႏိုင္ ေသးဘူးလား။ ျပန္မတိုက္ႏိုင္ေသး ဘူးလားဆိုေတာ့ တိုက္ႏိုင္ပါ တယ္။ အခုေနာက္ လူငယ္ေတြ က တယ္လီ ဖုန္းကို ပြတ္မယ္။ ဖုန္းထဲက ဇာတ္ လမ္း ဇာတ္ကြက္ေတြ ၾကည့္မယ္ ။ ႏိုင္ငံျခား ဇာတ္ကားေတြ ၾကည့္မယ္။ အင္တာနက္ ကေန ေခၚၾကည့္မယ္။ ႐ုပ္ရွင္႐ံုဆိုတာေတြ ေတာင္မွ ေပ်ာက္ မလိုလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကို မနည္း ျပန္ၿပီး ထူေထာင္ေနရတဲ့ အခ်ိန္။ သို႔ေသာ္ တကယ့္ တကယ္က ႐ုပ္ရွင္ ႐ံုထဲမွာ ႐ုပ္ရွင္ကို ၾကည့္ရတာနဲ႔ ဖုန္း နဲ႔ ၾကည့္ရတာက အရသာျခင္း သိပ္ ကြာျခားလြန္း အားႀကီးတယ္။ တကယ္ ေကာင္းတဲ့ ဇာတ္ကား ေတြျပေတာ့ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးလို႔ ေမွာင္ခို လက္မွတ္ ေတြ ဘာေတြျဖစ္ ၿပီးေတာ့ ႐ံုေတြမွာ ျပည့္လွ်ံေနတာပဲ။ ဒီေတာ့ ႐ုပ္ရွင္ရဲ႕ အသက္သည္ေသႏိုင္စရာ၊ က်ိဳးႏိုင္ စရာ၊ ပ်က္စီးသြားႏိုင္စရာ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ရာျပည့္မွာ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔က ႏိုင္ငံတကာ နဲ႔ျပန္ၿပီး တိုးႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ထပ္ၿပီးေတာ့ ျပန္ၿပီး ေတာ့ သစ္ဆန္းေပၚလြင္ လာေအာင္ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။
ေမး-ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ဟာ အေစာပိုင္း ကာလမွာ ဆရာေျပာခဲ့သလိုပဲ ေဘာ လီးဝုဒ္ တို႔နဲ႔ယွဥ္ၿပီးေတာ့ ေပၚေပါက္ လာခဲ့သ လို ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ အဲဒီကာ လက ႐ုပ္ရွင္ကို သည္းသည္းလႈပ္ ႀကိဳက္ခဲ့ၾကတယ္။ အပတ္ေတြလ ေတြ ခ်ီၿပီးေတာ့ ျပခဲ့ ရတယ္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလို ပဲျမန္မာ့႐ုပ္ ရွင္ျပန္လည္ ဦးေမာ့လာဖို႔ နဲ႔ ျမန္မာ့ ႐ုပ္ရွင္ ႏွစ္တစ္ရာျပည့္မွာ လည္း ႏိုင္ငံ တကာမွာ ျပလို႔ရေအာင္ အထိ သမိုင္း မွတ္တမ္းေတြ က်န္ ခဲ့ႏိုင္ ဖို႔ဘာေတြ ျပင္ဆင္သင့္သလဲ ဆိုတာ ကို ဆရာရဲ႕ အႀကံဥာဏ္ေလးေဝမွ် ေပးပါဦး ဆရာ။
ေျဖ-ကြၽန္ေတာ္တုိ႔သည္ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ကို လွမ္းခဲ့တဲ့ ဇာတ္ကား ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔။ “သူ႔ကြၽန္မခံၿပီ” ေပါ့။ အဲဒီဇာတ္ကား ႐ိုက္ကူးခဲ့တဲ့ ဒါ႐ိုက္တာ ၾကည္စိုးထြန္းနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ နဲ႔ကေတာ့ ညီအစ္ကို အရင္းေလာက္ ခင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ “သူ႔ကြၽန္မခံ ၿပီ” ကို ကြၽန္ေတာ္စံထားၿပီး ျပန္ေျပာ မယ္။ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္း တစ္ခုကို စီစဥ္တဲ့ေနရာမွာ ဇာတ္ကြက္ ဆိုတာ က အေရးႀကီးတာပဲ။ စာေရးဆရာ ဦးခင္ေမာင္တင့္ (တကၠသိုလ္ ဘုန္း ႏိုင္) နဲ႔လည္း ကြၽန္ေတာ္ တအားရင္း ႏွီးတာပဲ။ “သူ႔ကြၽန္မခံၿပီ” မွာ အစိုးရ ကလည္း ေငြေၾကး ထုတ္ၿပီး အားေပး တယ္။ ျမန္မာ့ မီးရထားက ထုတ္ေပး တယ္။ ဒီလို ဆိုလု႔ိရွိ ရင္ေက်ာ ေထာက္ေနာက္ ခံ ျမန္မာ့မီးရထား ဆိုတာႀကီးက ဘာမဆို အကုန္လံုး လုပ္ႏိုင္တာပဲ။ ကိရိယာပစၥည္း၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အေဆာက္အအုံ တည္ေဆာက္ တာေတြေပါ့။ ႐ုပ္ရွင္ မွာ ဒီ အတုေတြ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ရ ပါတယ္။ အေဆာက္အအုံ အတုေတြ လုပ္ရတယ္။
သီေပါမင္း ပါေတာ္မူစဥ္က မႏၲေလးရဲ႕ ျမင္ကြင္းေတြေပါ့။ မႏၲေလးပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေျမႀကီးေတြ ဘာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေသးတယ္။ စက်င္ေတာင္ေတြ၊ ဘာေတြရွိတယ္။ ဒါေတြအကုန္လံုး လက္ဆုပ္ လက္ကိုင္ ဒီေလာက္ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ အေထာက္ အကူရေနရက္သားနဲ႔ “သူ႔ကြၽန္မခံၿပီ “ဇာတ္ကားက ဘာျဖစ္လုိ႔ မေကာင္းရ တာလဲ။ ဒါကို ကြၽန္ေတာ္ စိစစ္တယ္။ အထပ္ထပ္ အျပန္ျပန္ သံုးသပ္တယ္။ ႐ုပ္ရွင္ရဲ႕အေရး အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ ျပင္သစ္အေခၚ မီေရာဇန္ လို႔ေခၚတဲ့ ဇာတ္ကြက္ဆင္ တာ။ အဲဒါေတြသည္ မွားေနတာေတြ႕ တယ္။ ေနာက္တစ္ခု Research လုပ္တာ သီေပါမင္းပါ ေတာ္မူသြားတာ ဘယ္ေလာက္မွ ၾကာေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ Research လုပ္လို႔ရွိရင္ နီးနီးေလးပဲ ရွိေသး တယ္။ ဒါေပမဲ့ သီေပါမင္း လက္ထက္ မွာ မႏၲေလးရဲ႕ နန္းတခ်ိဳ႕ေနရာေတြ ကို ႐ုပ္ရွင္ထဲမွာ ႐ိုက္ျပသြားတယ္။ ဝင္းထရံေလးေတြ က ဝါးျခမ္းျပားေလးေတြနဲ႔ လုပ္ထား ၿပီးေတာ့ အဲဒီဝါးေတြက စိမ္းေန တယ္။ ဒါျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား။ မျဖစ္ႏိုင္ ဘူး။ ေနာက္ Photography နဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ Photography မွာ Key ဆိုတာ ကဒ္တိုင္းမွာ လိုလို ေပ်ာက္ေန တယ္။ ဒါဟာ ႐ိုက္ကူးပံု နည္းမမွန္ ကန္ဘူး စသည္အားျဖင့္ အဲဒီလို အျပစ္ေတြ သြားေတြ႕တယ္။ တကယ္ ကေတာ့ ေဘာလိဝုဒ္က ႐ိုက္ကူးတဲ့ ဇာတ္ကားကို သူတို႔လို မသံုးႏိုင္ မျဖဳန္းႏိုင္လု႔ိ ကမၻာ မပတ္ႏိုင္သည့္ တိုင္ေအာင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံထဲမွာ တင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္ တဲ့ အေျခ အေနမွာ တန္းမီေအာင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္လုိ႔ရေသးတယ္။ အမ်ားႀကီးရွိ တယ္။ သစ္ေတာ အစစ္ေတြ၊ ဝါး ေတာအစစ္ေတြ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဆီ မွာရွိ ေသးတယ္။
ေက်းရြာေတြ သည္ ေရွးမူမပ်က္ ဒီအတိုင္းပဲရွိပါေသးတယ္။ ေရွး မႏၲေလးနဲ႔ တူတဲ့အရပ္ေဒသေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ဒီလိုစံျပဇာတ္ ကားကမွ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ တန္းမီ ေအာင္ တိုးၿပီးမျပႏိုင္ရင္ က်န္တဲ့ ဇာတ္ကားေတြက ေလ်ာ့ရိ ေလ်ာ့ရဲ ေတြပဲေလ။ အၿငိမ့္စင္ေပၚမွာ လူျပက္ျပက္တာက Live မို႔လို႔ ပိုၿပီး သဘာဝက်က် ရယ္ရေသးတယ္။ ႐ုပ္ရွင္ထဲမွာ လူျပက္ေတြဝင္ၿပီးေတာ့ ျပဴးျပၿပဲျပ၊ ကလိထိုးျပတဲ့ အခါက် ေတာ့ အေတာ္အၾကည့္ရ ဆိုးသြား တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ Photography ကလည္း အျမန္ႏႈန္း နဲ႔ ႐ိုက္ကူးတဲ့ အခါက်ေတာ့ အ႐ုပ္ အသံပါရင္ ၿပီးေရာ ဆိုတဲ့အခါအကုန္ လံုး ကြာလတီေတြ က နိမ့္က်သြား တယ္။ တကယ္ ကေတာ့ ဇာတ္ကား တစ္ကားကို ႐ိုက္ကူးမယ္ ဆိုရင္ ဖလင္မိတ္ကင္း ဆိုတာကို ဒါ႐ိုက္ တာရယ္၊ ပ႐ိုဂ်ဴဆာရယ္၊ ဓာတ္ပံု ဆရာရယ္၊ Art ဒါ႐ိုက္တာ ရယ္ေပါ့။ ႏိုင္ငံျခား ကားေတြမွာ ဒီသမိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၾကည့္လိုက္ရင္ ေရွ႕ပိုင္း ဖလင္မိတ္ကင္းမွာ အဆင့္ သံုးဆင့္ရွိ တယ္။ pre production ဆိုတာက ဘာမွ ထဲထဲဝင္ဝင္ ပိုက္ဆံေတြမ်ား မ်ားစားစား အသံုးမျပဳေသးဘဲနဲ႔ စကၠဴေပၚမွာ ကေလာင္တံ နဲ႔ေရးၿပီး ေတာ့ မွတ္တမ္းေတြ ရယူၿပီး ႐ိုက္ကူး ဖို႔ရာ စီစဥ္တဲ့အပိုင္း။ အဲဒီမွာ အေရး အႀကီးဆံုးသည္ Research ပဲ။ တကယ္ အေရးႀကီးဆံုး Research ကိုလုပ္သြားတာ ဘယ္ဇာတ္ကား ေတြမွာ ေတြ႕ရသလဲ ဆိုလို႔ရွိရင္ Gone with the Wind ဆိုတဲ့ဇာတ္ ကားမ်ိဳး၊ ရွင္းဂလပ္လစ္ တို႔လိုဇာတ္ ကားမ်ိဳးေတြမွာ ဒါမ်ိဳးေတြ ေတြ႕ရ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ အဲဒီလို ေရွ႕ပိုင္းမွာ Research မရွိဘူး။ ျပတိုက္မွာေတာင္မွ သြားမၾကည့္ၾက ဘူး။ ဒီေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ကြၽန္ ေတာ္တု႔ိက International Standard ကို မီႏိုင္ပါ့မလဲ။ Research အရ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဥပမာ တိုက္တန္း နစ္ဇာတ္ကား ႐ိုက္ကူးသြားတယ္။ တကယ့္တိုက္တန္းနစ္ သေဘာၤႀကီး မွာ တည္ေဆာက္စဥ္ အခါတုန္းက အသံုးျပဳခဲ့ သလိုမ်ိဳး ရစ္ပတ္ေလးေတြ ဘယ္ႏွစ္သန္းသံုး သြားသလဲ။ အဲေလာက္အေရ အတြက္ အတိအက် ကိုျပန္လုပ္တယ္။ Research အျပည့္အဝကို လုပ္တယ္။ တိုက္တန္း နစ္မွာ ဒါေၾကာင့္မို႔ တိုက္တန္းနစ္ရဲ႕ ပရီပ႐ိုတတ္ရွင္မွာ၂ဘီ လီယံ ေလာက္သံုးတယ္။ နည္းတဲ့ပိုက္ဆံ လား။ ျပန္မွရႏိုင္ပါ့မလားလို႔ မထင္ဘူးလား။ တကယ္ ပီျပင္ေအာင္ လုပ္လာတဲ့ အခါၾကေတာ့ တုိက္တန္း နစ္က ျပန္ဝင္လာတဲ့ ပိုက္ဆံသည္ ရင္းထားရတာထက္ကို ႏွစ္ဆသံုးဆ ျဖစ္သြားတယ္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္
ညိဳသစ္ငယ္