ယခုတစ္ႀကိမ္ ကြၽန္ေတာ္ေရႊ႕ေျပာင္း ရေသာ အိမ္ကေတာ့ ‘အစိုးရ အိမ္’ဟု ေခၚရပါမည္။ ကိုယ့္ဘာသာ ငွားေနေသာ အိမ္မဟုတ္ဘဲ တကၠသိုလ္ဝန္ထမ္းအိမ္ရာခ်ထား ေရးအဖဲြ႕က ခ်ေပးေသာ အိမ္ျဖစ္ပါ သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (လႈိင္ နယ္ေျမ) ဝင္းအတြင္းမွာ ရွိပါသည္။ ဝင္းတစ္ခုထဲမွာ အိမ္အလံုး ၄ဝ ေက်ာ္ တစ္စုတစည္းတည္းရွိေန သည္။ ဝင္ေပါက္ထိပ္မွာ ‘လႈိင္တကၠ သိုလ္ဆရာမ်ား ရိပ္သာ’ ဟု ဆုိင္း ဘုတ္တပ္ထားသည္။
အိမ္ကေလးေတြ အားလံုးဆင္ တူျဖစ္သည္။ အေပၚထပ္မွာ အခန္း က်ယ္တစ္ခန္း၊ အခန္းက်ဥ္းတစ္ခန္း ပါသည္။ ေအာက္ထပ္မွာ ဧည့္ခန္း၊ ထမင္းစားခန္း၊ မီးဖိုခန္းတို႔ရွိသည္။ အေပၚထပ္အခန္းက်ယ္မွာ ကြၽန္ ေတာ္တို႔ ၂ ေယာက္၏ အိပ္ခန္းျဖစ္ ၿပီး အခန္းက်ဥ္းက သမီး၏ အိပ္ခန္း ျဖစ္သည္။ ကြၽန္ေတာ္ဆရာငယ္ဘဝ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ေလာက္က ထုိအိမ္မ်ား ေပၚေပါက္တည္ရွိလာျခင္းျဖစ္သည္။ ႐ုရွက ေဆာက္လုပ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္ ဟု ၾကားဖူးသည္။ သန္႔စင္ခန္းက အေပၚထပ္ေလွကား ထိပ္နားမွာရွိ သည္။ အိမ္ေဆာက္ၿပီးစက လက္ ေထာက္ ကထိက အိမ္ေထာင္သည္ မ်ားကို ခ်ထားေပးသည္။ အိမ္လိပ္စာ ကို ရည္ၫႊန္းရာတြင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဌာနက ဆရာတစ္ေယာက္က ‘ဆရာ မ်ား အိမ္ရာ’ ဟု ႐ုိး႐ုိးပင္ ရည္ၫႊန္း သည္။ ေနာက္တစ္ေယာက္က ‘ကထိ ကရိပ္သာ’ဟု ရည္ၫႊန္းသည့္အတြက္ ပိုၿပီး ခမ္းနားသြားသလို ထင္ရသည္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ လုပ္သက္ ႏွစ္ ၃ဝ ျပည့္ၿပီး ကထိကဘဝက်မွ ထို အိမ္မွာ ေနထိုင္ခြင့္ရပါသည္။ အိမ္ ေတြကို အုပ္စု ၄ စုခြဲထားရာ ကြၽန္ေတာ္တို႔အိမ္မွာ အုပ္စု ၃၊ အိမ္အမွတ္ ၅ ျဖစ္ပါသည္။ (ယခု ထုိအိမ္မ်ား မရွိေတာ့ပါ။ ဖ်က္ လိုက္ပါၿပီ။)
ပတ္ဝန္းက်င္မွာ သစ္ပင္မ်ား အုပ္အုပ္ဆုိင္းဆုိင္းႏွင့္ အရိပ္အာဝါ သေကာင္းသည္။ ဝင္းထဲဝင္လုိက္ သည္ႏွင့္ ေအးေအးျမျမခံစားရသည္။ တကၠသိုလ္ဆရာဆရာမမ်ား၊ အရာ ထမ္းမ်ားကို အိမ္ရာခ်ထားေပးျခင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ တကၠသိုလ္အမ်ဳိး မ်ဳိးမွာ အမႈထမ္းရင္း မၾကာခဏဆံု စည္းရေသာ မိတ္ေဆြအေပါင္း အသင္း လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ား အိမ္ နီးခ်င္းျဖစ္ရသည္။ တစ္အိမ္ႏွင့္ တစ္အိမ္သြားၾကလာၾက၊ ကေလးခ်င္း ကစားၾကႏွင့္ အသက္ဝင္လႈပ္ရွားေန သည္။ ရပ္ေရးရြာေရး၊ သာေရးနာေရး ရွိလွ်င္ စုေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကသည္။
လွည္းတန္းမွာေနတုန္းကလို ေတာ့ သြားေရးလာေရး မလြယ္လွပါ။ ေစ်းသြားခ်င္လွ်င္ အင္းစိန္လမ္းေပၚ က ဘာတာေစ်းသို႔ သြားရသည္။ လမ္းေလွ်ာက္သြားလွ်င္ နည္းနည္း ေဝးသည္။ ဆုိက္ကားစီးသြားလွ်င္ ပို၍အဆင္ေျပသည္။ ရန္ကုန္တကၠ သိုလ္သို႔ သြားခ်င္လွ်င္ ျပည္လမ္းက ကားမွတ္တုိင္ေရာက္ေအာင္ ေတာ္ ေတာက္ေလွ်ာက္သြားရသည္။ ေက်ာင္းေတြ ပိတ္ထားခ်ိန္ဆုိလွ်င္ လႈိင္နယ္ေျမဝင္းထဲသို႔ ဘတ္စကား မ်ား မဝင္ေတာ့ပါ။ သည္ေတာ့ ျပည္ လမ္းႏွင့္လည္း မနီးလွ။ အင္းစိန္ လမ္းႏွင့္လည္း မနီးလွသည့္အတြက္ သြားေရးလာေရး အဆင္မေျပလွပါ။ ကိုယ့္မွာ ကားမရွိေတာ့ ဆိုက္ကားစီး လွ်င္ စီး … မစီးလွ်င္ ကိုယ့္ေျခ ေထာက္ ကိုယ္ အားကိုးရပါေတာ့ သည္။
အမွတ္တရကေလးတစ္ခုရွိပါ သည္။ တစ္ညတြင္ သမီးက ေတာ္ ေတာ္ေနမေကာင္းျဖစ္ေနသည္။ သမီးကို ေဆးခန္းသြားျပဖို႔ ကားထြက္ ငွားေတာ့ အငွားကားလည္း မလာ၊ ဆုိက္ကားလည္း မလာ၊ အခ်ိန္ေတြ ၾကာသြားမွာစိုးသည့္အတြက္ သမီးကို ခ်ီၿပီး အင္းစိန္လမ္းဘက္သို႔ ေလွ်ာက္ ရပါေတာ့သည္။ မိုးေတြ ရြာလာသျဖင့္ ဇနီးက ထီးမိုးေပးၿပီး လုိက္ရသည္။ အင္းစိန္လမ္းေပၚက ေဆးခန္း ေရာက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေမာေနပါ ၿပီ။ ဆရာဝန္ႏွင့္ျပၿပီးေတာ့မွ စိတ္ ေအးသြားပါေတာ့သည္။ သြားေရး လာေရးခက္ေသာေနရာမ်ဳိးမွာေနဖို႔ ေတာ္ေတာ္စိတ္ကုန္သြားပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဝင္းကေလးက ရပ္ကြက္ကေလးတစ္ခုလို ျဖစ္ေန သည္။ အလယ္နားေလာက္မွာ ဓမၼာ ႐ုံအေဆာက္အအံုကေလးတစ္ခု လည္း ရွိသည္။ စုေပါင္းေဆာင္ရြက္ သည့္ အလွဴမ်ားတြင္ ဓမၼာ႐ုံသို႔ သံဃာေတာ္မ်ား ပင့္ၿပီး လွဴဒါန္းၾက သည္။ ဥပုသ္သီလယူၿပီး တရားနာ ၾကသည္။ ရိပ္သာ၏ သာယာေရး ေကာ္မတီဖဲြ႕ထားၿပီး သာေရးနာေရး ကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ သန္႔ ရွင္းေရးအတြက္ ျမက္ရွင္းသည့္ အလုပ္၊ အမႈိက္သ႐ုိက္ရွင္းသည့္ အလုပ္မ်ားလည္း လုပ္ၾကသည္။ ဝင္း ေပါက္နားမွာ ကင္းတဲလို အေဆာက္ အအံုကေလးေဆာက္လုပ္ထားၿပီး ဘႀကီး တစ္ေယာက္ကို အေစာင့္ တာဝန္ေပးထားသည္။ လူဝင္လူထြက္ သတိထားၾကည့္ရၿပီး ဝင္းလံုၿခံဳေရး အတြက္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးရသည္။
ျပႆနာတစ္ခုေပၚလာေသး သည္။ အနီးအနားရပ္ကြက္မ်ားမွ မိန္းကေလးတခ်ဳိ႕ ဝင္းထဲက အိမ္ ေတြမွာ အဝတ္လာေလွ်ာ္ေပးၾက သည္။ အဝတ္ေလွ်ာ္သည့္အိမ္မ်ားမွ ေလွ်ာ္ဖို႔ထည့္ထားသည့္ အက်ႌတစ္ ထည္စ ႏွစ္ထည္စ ေပ်ာက္သြားတာ မ်ဳိး၊ ေရခ်ဳိးခန္းေထာင့္က သတၱဳခ်ဳိင့္ ရွာမေတြ႕တာမ်ဳိးေတြျဖစ္လာေတာ့ အိမ္ခ်င္းတုိင္ပင္ၾကၿပီး သူတို႔အဝတ္ ေလွ်ာ္ၿပီးအျပန္မွာ လမ္းက ဆီးၿပီး သူတို႔ပစၥည္းေတြရွာေတာ့ အိမ္မ်ားမွ သူတို႔တိတ္တိတ္ဝွက္ၿပီး ယူေဆာင္ လာေသာ ေလွ်ာ္လက္စအက်ႌေတြ ဘူးေတြ ခြက္ေတြ ထြက္လာသည္။ သူတို႔ကို ဓမၼာ႐ုံထဲေခၚသြားၿပီး စစ္ၾကေဆးၾကေတာ့မွ ဘယ္အိမ္က ဘာပစၥည္းေပ်ာက္သြားလို႔ဆိုေသာ အမႈေတြ ေပၚလာသည္။ သူတို႔ အိမ္ေတြကို အေၾကာင္းၾကားၿပီး အမႈ လုပ္မယ္ ဘာမယ္ ေျခာက္ေတာ့မွ ပစၥည္းအခ်ဳိ႕ျပန္ရသည္။ သူတို႔ လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုပ္ၿပီးသည့္ ပစၥည္းေတြေတာ့ ျပန္မရေတာ့ပါ။ ဝင္းကိုေစာင့္သည့္ ဘႀကီးက ”ေနာက္ ထပ္ဒီဝင္းထဲကို ဘယ္ေတာ့မွ မလာ ၾကနဲ႔။ လာတာေတြ႕ရင္ ဖမ္းၿပီး ရဲစခန္းပို႔မယ္” ဟု ႀကိမ္း ေမာင္းၿပီး ျပန္လႊတ္လိုက္သည္။ သူတို႔လည္း ေနာက္ထပ္မလာရဲေတာ့ပါ။
ေနာက္ထပ္ႀကံဳရေသာ ဇာတ္ လမ္းက ‘ျခ ဇာတ္လမ္း’ ျဖစ္သည္။ ေရာက္စကေတာ့ သတိမထားမိပါ။ ေနာက္မွ ျခအႏၲရာယ္ကို တျဖည္း ျဖည္းသိလာပါသည္။ ေအာက္ထပ္ အမိုးေထာင့္မွာ ပစၥည္းတင္ဖုိ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ခင္းထားေသာ အဆင့္ တစ္ခုရွိသည့္အတြက္ ထိုအဆင့္ေပၚ မွာ စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တင္ ထားမိသည္။ တစ္ခါတြင္ စာအုပ္ တစ္အုပ္ၾကည့္စရာရွိ၍ အဆင့္ေပၚ မွယူၿပီး စာအုပ္အဖံုးကို လွန္လုိက္ ရာ ႐ုတ္တရက္လန္႔သြားၿပီး ပါးစပ္ က ‘ဟာ’ခနဲအသံထြက္သြားပါသည္။ ကတ္ထူအဖံုးကို လွန္လိုက္သည္ႏွင့္ အထဲမွာ စကၠဴတစ္ရြက္မွ မေတြ႕ရ ေတာ့ဘဲ ျခစာေတြႏွင့္ မည္းေနေသာ အျပင္ႀကီးတစ္ခုက ႀကိဳဆိုေနေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ ဤစာအုပ္ေတြ ကို ကမန္းကတန္းလွန္ၾကည့္ေတာ့ ထုိပံုစံအတုိင္းပင္ ျခစားထားသည္ ကို ေတြ႕လုိက္ရပါေတာ့သည္။ တခ်ဳိ႕ စာအုပ္ေတြက ျခေတြ တရြရြႏွင့္ စား လက္စျဖစ္သည္။ အားလံုးကို ခ်က္ ခ်င္းသယ္ၿပီး အိမ္ေနာက္ဘက္က ေခ်ာက္ထဲသို႔ ပစ္ခ်လိုက္ရပါေတာ့ သည္။ အႏွစ္ႏွစ္အလလ စုေဆာင္း ထားေသာ က်မ္းစာအုပ္မ်ား အားလံုး ျခစာျဖစ္သြားပါေတာ့သည္။
ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ အခုိင္ အမာလုပ္ထားသည့္ သစ္သားပံုးႀကီး ထဲမွာ စာရြက္စာတမ္းေတြ၊ ဓာတ္ပံု ေတြ အျပည့္ထည့္ၿပီး အဖံုးကို ေသ ေသခ်ာခ်ာပိတ္ထားသည္။ ေအာက္ ဘက္မွာလည္း အုတ္ခဲမ်ား ခံထား သည္။ ထိုပံုးႀကီးထဲက စာရြက္စာ တမ္းေတြယူဖို႔ မၾကာမၾကာ အဖြင့္ အပိတ္လုပ္သည္။ အလုပ္မ်ားသည့္ အခ်ိန္ တစ္ခ်ိန္မွာ ထိုပံုးႀကီးကို မဖြင့္ ျဖစ္ဘဲ နည္းနည္းၾကာသြားသည္။ တစ္ေန႔မွာ ရွာစရာရွိ၍ ပံုးကို ဖြင့္ လိုက္ေတာ့ မ်က္ႏွာျပင္တစ္ခုလံုးမွာ ရႊံ႕ျပင္ႀကီးျဖစ္ေနသည္ကို အထိတ္တ လန္႔ေတြ႕လုိက္ရေတာ့သည္။ စာရြက္ စာတမ္းေတြ ဘာမွမရလိုက္ေတာ့ပါ။
တစ္ခါတစ္ခါမွာေတာ့ အိမ္ ေနာက္ေဖးဘက္ ဆင္းၿပီး ေျမႀကီး ေပၚမွာ ကုလားထိုင္မ်ားခ်၍ ေရေႏြး ၾကမ္းဝိုင္းဖြဲ႕ရင္း စကားစျမည္ေျပာရ သည့္ အရသာကို ခံစားရပါသည္။ သစ္ရိပ္ဝါးရိပ္ႏွင့္ ေအးေအးျမျမရွိၿပီး စိတ္ၾကည္ႏူးစရာေကာင္းပါသည္။ အေနၾကာလာေလေလ၊ အခ်င္းခ်င္း ခင္မင္သြားေလေလျဖစ္ၿပီး ကေလး မ်ားလည္း ကစားေဖာ္မ်ား၊ ေက်ာင္း သြားေဖာ္မ်ားအျဖစ္ ပို၍ခင္ၾကပါ သည္။ အျပင္သြားစရာရွိ၍ ဝင္းထိပ္ မွာ ကားရပ္ေစာင့္ေနလွ်င္ ဝင္းထဲက ကားရွိသူမ်ားႏွင့္ ႀကံဳပါက ေခၚတင္ သြားေလ့ရွိသည့္အတြက္ အဆင္ေျပ ပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ေနေသာ အုပ္စု ၃၊ အိမ္အမွတ္ ၅ ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ စိတ္ဝင္စားစရာ ဇာတ္လမ္းတစ္ခုကို လည္း ေနာက္မွျပန္ၿပီး ဆက္စပ္ ၾကည့္မိပါသည္။ ထုိအိမ္မ်ားေဆာက္ ၿပီးစက လက္ေထာက္ကထိက အိမ္ ေထာင္သည္မ်ား စၿပီး ေနထုိင္ၾကပါ သည္။ ကြၽန္ေတာ္ေနေသာအိမ္မွာ ေနခဲ့ေသာ သခၤ်ာဌာနက လက္ ေထာက္ကထိကဆရာတစ္ေယာက္ အေၾကာင္း ထုိစဥ္က သတင္းစာထဲ မွာပါဖူးသည္။ ထုိဆရာအိပ္ေပ်ာ္ေန စဥ္ ညဘက္တြင္ အိမ္ကို သူခိုးဝင္ ခုိးသည္။ ဆရာႏုိးလာၿပီး သူခိုးႏွင့္ ေထြးလားလံုးလားျဖစ္ရာမွ သူခိုးက ဓားႏွင့္ ထုိးသျဖင့္ ဆရာ့လက္မွာ ဒဏ္ရာရသြားေၾကာင္း သတင္းစာ ထဲမွာ ဖတ္႐ႈလိုက္ရဖူးသည္။ ကြၽန္ ေတာ္ ထိုအိမ္မွာေနရေသာ အခ်ိန္ တြင္ ထုိဆရာမွာ အႀကီးအကဲဆရာ ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္ေနပါၿပီ။ တစ္ခါတြင္ ဆရာႀကီးႏွင့္ ဆံု၍ ထုိအေၾကာင္း ေမးၾကည့္ေသာအခါ ဆရာႀကီးက ‘ဟုတ္တယ္ဗ်’ဟု ေျပာၿပီး အက်ဳိး အေၾကာင္း ေျပာျပဖူးပါသည္။
လႈိင္နယ္ေျမအတြင္း ေက်ာင္း ေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ ထိုအိမ္မ်ားကို ေဆာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သိရသည္ ကေတာ့ မူလေဆာက္ေပးစဥ္က ထို အိမ္မ်ားကို စာေရးဝန္ထမ္းမ်ား အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေဆာက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အိမ္မ်ား ၿပီးသြားေသာ အခါ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေနသည့္ အတြက္ အရာရွိအဆင့္ေပးရန္ သတ္ မွတ္ၿပီး လက္ေထာက္ကထိကမ်ားကို ခ်ေပးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရျခင္းျဖစ္ သည္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အိမ္ရသည့္ အခ်ိန္မွာေတာ့ ထိုအိမ္မ်ားတြင္ ကထိကမ်ား၊ တဲြဖက္ပါေမာကၡမ်ား ကို ေနရာခ်ေပးေနၿပီျဖစ္ပါသည္။
အိမ္လခအျဖစ္ ေပးရေသာ ေငြ မွာ မမ်ားသည့္အျပင္ ေရမပူရ၊ မီးမပူရသည့္အတြက္ စိတ္ေအးခ်မ္း သာ ေနႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ တြင္ ေနအိမ္ကေလးရွိၿပီး ၃ ႏွစ္ေန ၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံ့တာဝန္ျဖင့္ ျပည္ပသို႔ သြားေရာက္သည့္အခါ ထိုအိမ္ကေလး ကို ျပန္အပ္ခဲ့ရပါသည္။
ေမာင္ခင္မင္ (ဓႏုျဖဴ)