မတ် ၁၇
ပြင်သစ်နိုင်ငံသည် အမေရိကန်နိုင်ငံကို လွတ်လပ်ရေးလေဘာတီ ရုပ်တု ပေးခဲ့သော်လည်း ရုပ်ထုကို ပေးသော တန်ဖိုးများကို မလေးစားသောကြောင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံမှ ပြန်လည်သိမ်းယူသင့်သည်ဟု ဉရောပလွှတ်တော် ပြင်သစ် ကိုယ်စားလှယ်တက တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
“လွတ်လပ်ရေးရုပ်တုကို ငါတို့ကိုပြန်ပေးပါ” ဟု ဗဟိုလက်ဝဲနိုင်ငံရေးသမား ရာဖယ် ဂလပ်စမန်း က ၎င်း၏ ပလေ့စ် ပျူဘလစ် ဗဟိုလက်ဝဲလှုပ်ရှားမှုညီလာခံတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျွန်ုပ်တို့သည် သနားကြင်နာမှုမရှိသော အာဏာရှင်တွေ ဘက်လိုက်ဖို့ ရွေးချယ်ထားတဲ့ အမေရိကန်များ၊ သိပ္ပံပညာဆိုင်ရာ လွတ်လပ်ခွင့်အတွက် သုတေသီတွေကို အလုပ်ထုတ်ပစ်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်များကို ရည်ရွယ်ပြီး မဲဆွယ်ပွဲတွင် ကြွေးကြော်နေသော ပံ့ပိုးသူများ၊ အားပေးသူများကို ပြောကြားခဲ့သည်။
” ကျွန်ုပ်တို့က သင်တို့ကို လက်ဆောင်အဖြစ် ပေးခဲ့တယ်၊ ဒါပေမယ့် မင်း တို့က အဲဒါကို မထီမဲ့မြင်ပြုနေတာ ထင်ရှားတယ်။ ဒါကြောင့် လွတ်လပ်ရေးရုပ်တုကို ပြင်သစ်မှာ ထားတာ ပိုကောင်းလိမ့်မယ်” ဟု သူက ဆက်ပြောခဲ့သည်။
ပြင်သစ်ပြည်သူများထံမှ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ အမေရိကန်လွတ်လပ်ရေးကြေညာစာတမ်း၏ နှစ်တစ်ရာပြည့်အထိမ်းအမှတ်အတွက် လက်ဆောင်အဖြစ် လွတ်လပ်ရေးရုပ်တုကို ၁၈၈၆ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် နူးယော့ခ်မြို့ ဆိပ်ကမ်းတွင် စတင်ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။ ၎င်းကို ပြင်သစ်လူမျိုး အိုဂျူ့စ်တ် ဘာထိုးဒီ က ဒီဇိုင်းရေးဆွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ပါရီမြို့တွင် စဲန်း (စိန်း) မြစ်ပေါ်ရှိ ကျွန်းငယ်တစ်ခုပေါ်တွင် သေးငယ်သော လွတ်လပ်ရေး ရုပ်တုမိတ္တူ တစ်ခုသာရှိပါသည်။
ဂလပ်စမန်းက ယူကရိန်ကို အခိုင်အမာ ခုခံကာကွယ်သူ ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်လ်နယ်လ် ထရမ့်၏ စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်သည့် အမေရိကန်မူဝါဒ ပြင်းထန်သော အပြောင်းအလဲကို က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့သူလဲဖြစ်သည်။
သူသည် အမေရိကန် သုတေသနအဖွဲ့အစည်းများကို ထရမ့်ပ်ကငွေကြေးဖြတ်တောက်လျော့ချမှု ကိုလည်း ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ထဲမှ အချို့ကို ပြင်သစ်အစိုးရနှင့်ပေါင်း၍ ပြင်သစ်တွင် အလုပ်လုပ်ရန် ဖိတ်ခေါ်သည့် အစီအစဉ်တစ်ခုကိုလည်း စတင်ခဲ့ပါသည်။
“ဒုတိယအချက်အနေနဲ့ အမေရိကန်တွေကို ကျွန်ုပ်တို့ပြောမယ့်အရာက သင်တို့ရဲ့လွတ်လပ်မှုနဲ့ သူတို့ရဲ့ဆန်းသစ်တီထွင်မှု၊ သံသယဖြစ်နိုင်မှု၊ သုတေသနဆိုင်ရာစိတ်ဝင်စားမှုတွေရှိတဲ့ သင်တို့နိုင်ငံကို ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းနိုင်ငံဖြစ်အောင် လုပ်ထားတဲ့သူတွေအားလုံးကို ဖယ်ပစ်ချင်တယ်ဆိုရင် ကျွန်ုပ်တို့က သူတို့ကို ကြိုဆိုမှာပါ” ဟု ဂလပ်စမန်း က ဆက်လက်ပြောပြသည်။
ထရမ့် သည် ဇန်နဝါရီလတွင် အိမ်ဖြူတော်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာပြီးကတည်းက ၎င်း၏အစိုးရသည် ဗဟိုအစိုးရ၏ သုတေသနရန်ပုံငွေကို ဖြတ်တောက်လျော့ချခဲ့ပြီး ကျန်းမာရေးနှင့် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ သုတေသနတွင် လုပ်ဆောင်နေသည့် ဖက်ဒရယ်အလုပ်သမား ရာနှင့်ချီကို ထုတ်ပယ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။
ဂလပ်စမန်း သည် ပြင်သစ်ရှိ လက်ယာစွန်းခေါင်းဆောင်များကိုလည်း ဝေဖန်ခဲ့ပြီး၊ ၎င်းတို့သည် ထရမ့်ပ် နှင့် ဘီလျံ အီလွန် မတ်စ် တို့၏ဘပရိတ်သတ်များဟုခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ အီလွန် မတ်စ် သည် ထရမ့်ပ်၏ အသုံးစရိတ်ဖြတ်တောက်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို ဦးဆောင်နေသည်ဟု လည်းသူက ထပ်မံပြောကြားခဲ့သည်။
Ref: ဖရင့်စ်ဗန့်ကတ်