ကမာၻ႕ေတာင္ဘက္ျခမ္းအျခားတိုုင္းျပည္ အေတာ္မ်ားမ်ား ရဲ႕ ေအာက္ဘက္ မွာရွိတာမု႔ိ Down Under လို႕ လူသိမ်ားၿပီးၾသ စေၾတး လ်ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္နယ္ေဒသ၆ခုထဲမွာ တစ္ခုအပါ အဝင္ျဖစ္တဲ့ ကြၽန္းတစ္ခု လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ၊နယ္ေျမ ေဒသႀကီး၂ခု အျပင္ အျခားကြၽန္း နယ္ေျမေတြပါရွိတဲ့တိုုင္းျပည္တစ္ခုတည္းရွိတဲ့တိုက္ႀကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီၾသစေၾတးလ်ျပည္ မႀကီးရဲ႕ေအာက္ ၊ ေတာင္ဘက္မွာ တက္စ္ေမးနီးယန္းဆိုုတဲ့ကြ်န္းတစ္ခု လည္းရွိၿပီး ဒီကြၽန္းဟာလည္း ၾသစ ေၾတးလ်ျပည္နယ္၆ခုထဲက တစ္ခု ျဖစ္ပါတ ယ္။
ဧရိယာ၆ေသာင္း၈ေထာင္ ေက်ာ္စကြဲယားကီလိုမီတာရွိတဲ့ ဒီကြၽန္းမွာပဲရွိၿပီး ဒီကြၽန္းရဲ႕ေဒသခံ လိုု႕ေျပာလိုု႕ရတဲ့တိရစၧာန္တစ္မ်ဳိး ကေတာ့တက္စ္ေမးနီးယန္းနတ္ဆိုုး (Tasmanian Devil)ဆိုတဲ့ အေကာင္ေလးေတြျဖစ္ပါတယ္။
အရင္ႏွစ္ေပါင္းေလးရာ ေလာက္ အထိကၾသစေၾတးလ်ျပည္ မႀကီးမွာ ဒီ အေကာင္ေလးေတြရွိခဲ့ဖူး ေပမယ့္ ခုေတာ့တက္စီလို႔လည္း ၾသဇီေတြ အတိုုေကာက္ေခၚၾကတဲ့ တက္စ္ေမးနီးယန္းကြ်န္းမွာသာ ေတြ႕ႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
Devil Facial Tumour Disease (DFTD)ဆိုုတဲ့ကင္ဆာ ေရာဂါကပ္ဆိုုးက်ေရာက္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းကစ လုိ႕ဒီတက္ စ္ေမးနီးယန္းနတ္ဆိုးအေကာင္ေလး ေတြေသေက်ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးခဲ့ၾကတာ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္ အေရာက္မွာေတာ့ေတာ ထဲမွာရွိတဲ့
ဒီတက္စီနတ္ဆိုးေတြရဲ႕ ၈၅%ေလာက္ဟာ ေပ်ာက္ကြယ္ ေသဆုးံကုန္ၾကပါတယ္။
တက္စ္ေမးနီးယန္းေတာေတြ ထဲမွာခုလက္ရွိ အေကာင္ေရ ၁ေသာင္း ကေန၂ေသာင္းခြဲေလာက္ ပဲရွိေတာ့တယ္လို႕ ခန္႕မွန္းခ်က္မ်ား အရ သိရပါတယ္။
မ်ိဳးျပဳန္းမယ့္အလားအလာရွိေန တဲ့ဒီနတ္ဆိုုးေလးေတြထဲက ေရာဂါကင္းတဲ့နတ္ဆိုးေလးေတြကိုယူလာ ၿပီးေဟးစ္ေဗးလ္ေဘး မဲ့ေတာမွာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားတာကိုုဒီေန႕ေတြ႕ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မ်ိဳးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္လုုနီးပါး ျဖစ္ ေနၿပီး၊ တစ္ကမၻာလုံးမွာ တက္စ္ ေမးနီးယန္းကြ်န္းရဲ႕ေတာေတြထဲမွာ ပဲ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္တဲ့ ဒီနတ္ဆိုုးေ လးေတြ ကိုခုလိုျမင္ေတြ႕ရတာလည္း ကံ ေကာင္းတာပါပဲ။
ၾကြက္နဲ႕တူတဲ့ဒီနတ္ဆိုးေလး ေတြဟာနာမည္နဲ႕လိုက္ေအာင္ပဲ ေတြ႕လိုက္တဲ့အခါ တိုုက္ခိုုက္ေတာ့ မယ့္ ပုုံနဲ႔ၿခိမ္းေျခာက္ေန သလိုပါပဲ။သားငယ္ကိုမိခင္ဗိုက္တြင္ အိတ္ျဖင့္ သယ္ေဆာင္ေသာ သားပိုက္ေကာင္ ကဲ့သို႕ ႏို႕တိုက္သတၱဝါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီးကမၻာ့ အႀကီးဆုုးံအသားစားသားပိုုက္ေကာင္အမ်ိဳးအစားထဲမွာအႀကီးဆုံး အသက္ရွင္က်န္ေနေသးတဲ့ သတၱဝါ ျဖစ္ပါတယ္။ အရြယ္အားျဖင့္ လက္မ၂ဝကေန၃၁လက္မေလာက္ျမင့္ၿပီး၊ ၉ေပါင္ကေန၂၆ေပါင္ေလာက္ထိ အေလးခ်ိန္ရွိတဲ့ နတ္ဆိုးေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုုိင္းမတ္လ မွာ မိတ္လိုက္ၿပီး ၃ပတ္ေလာက္ အၾကာဧၿပီလမွာေမြးတဲ့သား ေလာင္းေလးေတြကိုတစ္ခါေမြးဖြား ရင္အေကာင္ ၅ဝေလာက္ ေမြးတယ္ လိုု႕ ဆိုုပါတယ္။
အဲဒီအေကာင္၅ဝထဲကမွ အေမ့ရဲ႕ သားပိုက္ေကာင္အိတ္ထဲ မွာရွိတဲ့ႏို႕သီးေခါင္းေလးလုုးံထဲက တစ္လုံးကိုရေအာင္သြားၿပီး တြယ္ ကပ္ႏိုုင္တဲ့သားေလာင္းေလးေကာင္ သာ အသက္ဆက္ရွင္ႏိုင္ၾကၿပီး က်န္တဲ့ေကာင္ေတြကေတာ့ အာဟာ ရျပတ္ၿပီး ေသဆုံးကုန္ၾက ရပါတယ္။ ဒီကေလးေပါက္စေလးေတြဟာ မိခင္ အိတ္ထဲမွာ ေနာက္ထပ္ေလးလ ေလာက္ဆက္ေနၾကပါတယ္။ ၈လ၊၉ လေလာက္ မွာေတာ့ေကာင္းေကာင္းအရြယ္ေရာက္ၾကပါတယ္။
အသားစားသတၱဝါဒီနတ္ဆိုုး ေလးေတြဟာ ငွက္၊ ေျမြ၊ ငါး၊ အင္း ဆက္အကုန္စားတာပါပဲ။ အေသ ေကာင္ပုပ္ဘာမဆိုုပါစားၿပီး အ႐ိုး ပါမခ်န္ဝါးတဲ့ဒီနတ္ဆိုးေလးေတြ စားေနတာ ၾကည့္ၿပီးဓာတ္ပုံ႐ိုက္ ေနတဲ့ ကိုယ္ေတာင္ေၾကာက္လာမိပါ တယ္။ သိပ္ကိုု သန္မာတဲ့ေမး ႐ိုုးနဲ႕ ထက္ျမက္ေနတဲ့သြားေတြ ပိုင္ဆိုင္ၿပီး ကိုက္အားတအားေကာင္းတဲ့နတ္ဆိုုး ေလးေတြဟာသူတို႕ခႏၶာကိုယ္အ ေလးခ်ိန္ရဲ႕ တစ္ဝက္ေလာက္ကို ေတာင္စားႏိုင္တာကလည္း အံ့ၾသ စရာပါ။
အျခားသားပိုုက္ေကာင္ေတြနဲ႕မတူဘဲေၾကာက္စရာေကာင္းၿပီး ရန္ လိုတဲ့ အသံေပးတတ္တဲ့ ဒီနတ္ဆိုုး ေကာင္ေလးေတြရဲ႕အသံဟာ တကယ့္ၾကက္သီးထစရာေကာင္းတဲ့ အသံပါ။
ေန႕ဘက္မွာအိပ္တတ္ၿပီး ည ဘက္မွာ အစာရွာထြက္တတ္တဲ့ ဒီ နတ္ဆိုုးေလးေတြဟာတစ္ညကို၁ဝ မိုုင္ေလာက္ ထိေအာင္ သြားႏိုုင္တယ္ လို႕ဆိုပါတယ္။ပိုၿပီးစိတ္ဝင္စား ရင္ေတာ့၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္တုန္းက ဒါ႐ိုက္တာ Zach Lipovsky ႐ိုက္ ကူးထားတဲ့ Tasmanian Devils တီဗီ႐ုပ္ရွင္ကားကိုုရွာၾကည့္ပါလုုိ႕တိုုက္တြန္းရင္းနဲHealesville Sanctuary ေရာက္တုန္းက႐ိုက္လာ ခဲ့တဲ့ဓာတ္ပုံေလးေတြ နဲ႕လူသိပ္မသိတဲ့ၾသစ ေၾတးလ်ေဒသခံသားပိုက္ေကာင္ အမ်ိဳးျဖစ္တဲ့တက္စ္ေမးနီးယန္းနတ္ ဆိုုးေလးေတြအေၾကာင္းမိတ္ဆက္
ေပးလိုုက္ပါတယ္။
ခ်စ္ကို (မဲလ္ဘုန္း)
