အကယ္ဒမီစာရင္းဝင္ ဇာတ္ကား ၅၃ ကားထဲမွ အေကာင္းဆံုးထူးခြၽန္ သူမ်ားကို ဆု(၁၁)ဆုခ်ီးျမႇင့္မည့္အျပင္ ႐ုပ္ရွင္တစ္သက္တာထူးခြၽန္ဆုလည္း ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္မည္ျဖစ္သည္။ ႐ုပ္ရွင္တစ္သက္တာ ထူးခြၽန္ဆု သည္ ယခုႏွစ္မွသာ ေပးအပ္ခ်ီး ျမႇင့္မည့္ဆုျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႐ုပ္ရွင္ ေလာကသားမ်ားက ဘယ္သူ႔ကို ေပးေလမလဲဆုိသည္ကို အထူး စိတ္ ဝင္စားေနၾကၿပီ။ ဟုိးယခင္ႏွစ္မ်ား တုန္းက အကယ္ဒမီ စာရင္းဝင္ဇာတ္ ကားမ်ားသည္ ၁ဝ ကားေက်ာ္သာ သာရွိၿပီးအကဲျဖတ္ရသည့္အခါ ဆန္ ခါတင္ဇာတ္ကား ၃၊ ၄၊ ၅ ကားထဲ ကသာ ေရြးခ်ယ္ရသည္။ ယခုႏွစ္ တြင္ဇာတ္ကား ၅၃ ကားၾကည့္႐ႈအကဲ ျဖတ္ရၿပီး စာရင္းဝင္ဇာတ္ကားမ်ား သည္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္၊ ပရိသတ္ႀကိဳက္ဇာတ္ကားမ်ားစြာ ပါလာေသာေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ အကဲ ျဖတ္ရသူ အတတ္ပညာရွင္၊ အႏုပ ညာရွင္တို႔အတြက္ ေခါင္းခဲစရာ ျဖစ္ေနရၿပီဟု အကဲျဖတ္အဖြဲ႔ဝင္ အခ်ိဳ႕ထံမွ သိရသည္။ ေရြးခ်ယ္ အကဲျဖတ္ရသူ အတတ္ပညာရွင္၊ အႏုပညာရွင္တို႔အတြက္ ေခါင္းခဲ စရာျဖစ္ေနေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ အကယ္ဒမီ အကဲျဖတ္စနစ္၊ အမွတ္ ေပးစနစ္က ေကာင္းမြန္လာေသာ ေၾကာင့္ အမွန္တကယ္ ထူးခြၽန္သူ မ်ားသာ အကယ္ဒမီ ထူးခြၽန္ဆုမ်ား ရရွိသြားမည္ဟု ယုံၾကည္ေနမိပါ သည္။
႐ုပ္ရွင္တည္းျဖတ္ဆုစံခ်ိန္စံညႊန္း
႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတစ္ကား တည္းျဖတ္ရာတြင္ –
(၁) အေျခခံအက်ဆံုးျဖစ္ေသာ အ႐ုပ္ႏွင့္အသံ ကိုက္ညီမႈရွိရမည္။
(၂) Composition အေနျဖင့္ အ႐ုပ္ match ျဖစ္ေအာင္ ဆက္ ႏုိင္ရပါမည္။
(၃) တစ္ကတ္ႏွင့္တစ္ကတ္ အကူးအ ေျပာင္းတြင္ continuity ကိုက္ညီမႈ ရွိရမည္။
(၄) တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ အျပန္အ လွန္ေျပာဆိုရာတြင္ လိုအပ္သလို အသံပ့ံပိုးေပးျခင္း၊ အ႐ုပ္ပံ့ပိုးေပးျခင္း မ်ားကို တည္းျဖတ္သူ၏ အႏုပညာ စိတ္ကူးစိတ္သန္းအေပၚမူတည္ၿပီးsound overlap, insert, inter cut စသည္တို႔ကို လိုအပ္သလို အတို အရွည္ အသံုးျပဳႏိုင္ရမည္။ (စကား ေျပာမ်ားကို အရွည္ဆန္႔၍လည္း ေကာင္း၊ အတိုတိ၍ လည္းေကာင္း ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္ေပၚလြင္ေအာင္ တည္းျဖတ္ေပးျခင္း)၊ အသံုးျပဳလိုက္ ေသာsound overlap, insert, inter cut မ်ားသည္ ဇာတ္လမ္း သ ေဘာကို မည္မွ်အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ ေၾကာင္း ေပၚလြင္ေစရမည္။
(၅) အခန္းအကူးအေျပာင္း၊ အခ်ိတ္ အဆက္မ်ားကို လိုအပ္သလို အႏုပ ညာေျမာက္ေအာင္ ဖန္တီးတည္းျဖတ္ ႏိုင္ရမည္။ ဥပမာ Transit မ်ားျဖစ္ ေသာ Fade in/ Fade out, cut, wipe အစရွိသည္တုိ႔ ပါဝင္သည္။ (Fade in Fade out) အသံုးမ်ားျခင္း၊
(၆) တည္းျဖတ္ျခင္းျဖင့္ ဇာတ္လမ္းကို အထစ္အေငါ့မရွိ၊ ေျပျပစ္မႈရွိေစရန္ ႏွင့္ မလိုအပ္ဘဲ Jump Cutting မ်ား၊ 180 ံ Rule ကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း အဝင္အထြက္၊ အၾကည့္ Cut မ်ား၊ အဝင္အထြက္မွားျခင္း၊ အၾကည့္မွား ျခင္း စသည့္ အမွားမ်ား မမွားေစရ။
(၇) အေၾကာင္းအရာကို အေထာက္ အပံ့မျဖစ္ေသာ Inter Cup မ်ား
အေၾကာင္းအရာ အေထာက္အ ပံ့ျဖစ္ေသာ Inter Cup မ်ား၊ အတို/ အရွည္ မွန္ကန္မႈ ရွိေစရမည္။(frame / sec မည္ေရြ႕မည္မွ် သတ္ မွတ္မထားေသာ္လည္း အေၾကာင္းအ ရာေပၚမူတည္ၿပီး ေခ်ာေမာေျပျပစ္ ေစရမည္။)
(၈) ဇာတ္လမ္းအမ်ိဳးအစားေပၚ မူ တည္ၿပီး ဇာတ္လမ္းအတြက္ အထြတ္ အထိပ္ျဖစ္ေစေသာParallel Cutting ျဖင့္ ဖမ္းစားႏိုင္ရမည္။ မိမိ ၏ တည္းျဖတ္မႈ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ျဖင့္ ဇာတ္အရွိန္ Tempo ကို ျမင့္တက္ေစ ရမည္။
(၉) ဇာတ္လမ္း၏ အျမင့္ဆံုးအခန္း၊ အထူးသျဖင့္ ဇာတ္သိမ္းပိုင္းေနရာ မ်ိဳးတြင္ လိုတုိုးပိုေလွ်ာ့ တည္းျဖတ္ ျခင္း Montage ျဖင့္ အႏုပညာရသ ကို ေပၚလြင္ေအာင္ တည္းျဖတ္ႏိုင္ရ မည္။
(၁ဝ) ဇာတ္ကားတစ္ကားကို တည္း ျဖတ္ရာတြင္ တည္းျဖတ္သူပညာရွင္ ၏ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ဇာတ္ ရွိန္အနိမ့္အျမင့္/ အထားအသို/ အျဖတ္အေတာက္ ကြၽမ္းက်င္မႈကို ၾကည့္႐ႈ ဆံုးျဖတ္ရမည္။
ဇာတ္ဝင္ေတးဂီတဆုစံခ်ိန္စံညႊန္း
ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အ လက္မ်ားကို ကုိးကားၿပီး ဇာတ္ဝင္ ေတးဂီတဆုကို ေရြးခ်ယ္ပါမည္။
(၁) ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားအတြက္ လိုက္ ဖက္အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေသာ ဂီတ သံစဥ္မ်ား ျဖစ္ရပါမည္။
(၂) စကားသံကို အဓိကထားၿပီး မလို အပ္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ဂီတသံစဥ္ ကို တီးခတ္ျခင္း မျပဳျခင္းသည္ပင္ လွ်င္ ဂီတပညာရွင္ ဂီတမွဴး၏ အယူ အဆကို သိရွိဆံုးျဖတ္ရန္။
(၃) ဇာတ္လမ္းအေပၚ မူတည္ၿပီး အေနာက္တိုင္း တူရိယာပစၥည္း သံုးစြဲ ျခင္း၊ ျမန္မာတူရိယာပစၥည္းျဖစ္ေသာ ေၾကး၊ ႀကိဳး၊ သားေရ၊ ေလ၊ လက္ခုပ္ တုိ႔ အသံုးျပဳျခင္း လိုက္ဖက္ညီမညီ၊ သင့္ေတာ္ျခင္း ရွိ မရွိ ဆံုးျဖတ္ရန္။
(၄) ဇာတ္ကားတြင္ ျမန္မာသံစစ္စစ္ ဂီတမ်ား တီးခတ္ရာတြင္ အစစ္အမွန္ တူရိယာပစၥည္းမ်ားျဖင့္ တီးခတ္ရပါ မည္။ ဥပမာ – ျမန္မာသံအလြမ္းေန ရာတြင္ Keyboard မွ တေယာ သံျဖင့္ တီးခတ္ျခင္းမျပဳရ၊ ဗုံမ်ားကို လည္း Computer ထည့္ထားေသာ အသံမ်ားကို တီးခတ္သံုးစြဲျခင္းမျပဳ ရပါ။ အမွန္အကန္ ျမန္မာတူရိယာ ပစၥည္းမ်ားျဖင့္သာ တီးခတ္ရပါမည္။
(၅) ဇာတ္ေဆာင္၏ အဓိက အေရး ႀကီးေသာ စကားေျပာသည့္အခ်ိန္ တြင္ ဇာတ္ဝင္တီးလံုးသံစဥ္မ်ား ညင္ သာစြာ ထည့္သြင္းတီးျခင္းထက္ စကားပါ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ လိုက္ ဖက္ေသာ ဂီတအတက္၊ အက်ကို မွန္ကန္စြာ တီးခတ္ျခင္းျဖင့္ ဇာတ္ ကား၏ ဇာတ္ရွိန္ကို ပံ့ပိုးႏိုင္ျခင္း၊
(၆) အေနာက္တိုင္း ဂီတသံျဖစ္ေစ၊ ျမန္မာသံျဖစ္ေစ ဂီတမွဴးသည္ ကိုယ္ ပိုုင္ဖန္တီးေရးသားေသာ သံစဥ္မ်ား ျဖစ္ရပါမည္။ ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္ျဖင့္ တီး ခတ္ေသာ ဇာတ္ဝင္ဂီတျဖင့္ ဖန္တီးသူ ပညာရွင္အား ဦးစားေပး ဆုေပးသင့္ပါသည္။
(၇) ဇာတ္ဝင္ခန္းတြင္ အေၾကာင္း ေၾကာင္းေၾကာင့္ တ႐ုတ္၊ ကုလား၊ ဂ်ပန္၊ အဂၤလိပ္စသျဖင့္ တိုင္းတစ္ပါး ဇာတ္႐ုပ္မ်ားပါရွိပါက ေခတ္အလိုက္၊ ႏွစ္အလုိက္၊ လူသိမ်ားေသာ တီးလံုး သံစဥ္ကိုသာ သံုးစြဲႏိုင္ပါသည္။
(၈) အဓိက ပဏာမသီခ်င္း (Title Song) အတြက္ကို ျပင္ပတြင္နာမည္ ႀကီးၿပီး အေခြသြင္းၿပီး သီခ်င္းမ်ားကို ထည့္သြင္းအသံုးျပဳျခင္းအေပၚ ဆု အမွတ္ေပးရန္ အသိအမွတ္ မျပဳ သင့္။
သို႔ေသာ္ ေရွးေခတ္ေဟာင္း သီခ်င္းမ်ား ေတးေရးဆရာမ်ား၏ ေတးသီခ်င္းမ်ားကို ဇာတ္၏အ ေထာက္အပံ့ျဖစ္ေသာ ေနရာမ်ား တြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပန္လည္တီးခတ္ သံုး စြဲျခင္းကို အမွတ္ေပးသင့္ပါသည္။
(၉) ဇာတ္ဝင္ေတးဂီတ တီးခတ္ရာ တြင္ ဥပမာ – ဇာတ္ကားႏွစ္ကား တစ္ႏွစ္အတြင္း ပါဝင္လာၿပီး ႏွစ္ ကားစလံုးသည္ ဇာတ္ဝင္ဂီတထူးျခား ေကာင္းမြန္ခဲ့ပါလွ်င္ ျမန္မာသံကို ဦးစားေပးသင့္။
(၁ဝ) ေနာင္အခါ အခြင့္သင့္လွ်င္ ေတးသီခ်င္း (ဇာတ္ဝင္သီခ်င္း) ဆု ကိုေပးရန္ စဥ္းစားသင့္ပါသည္။ ဇာတ္ကားအတြက္ သီးျခား ႊTitle Song အပါအဝင္ ဇာတ္ကားကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေသာ ကိုယ္ပိုင္ သံစဥ္ ဇာတ္ဝင္သီခ်င္းဆုကိုေပး ရန္။)
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
အယ္ဒီတာတစ္ဦး