ရိုး႐ုိးသားသား ဝန္ခံပါရေစ။ စာ ေရးသူသည္ လူေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားက ‘စာေရးဆရာ’ဟု အသိအ မွတ္ျပဳထားၾကသည့္တုိင္ ‘စာေရး ဆရာ’ဟု အေခၚခံရေလာက္သူ မဟုတ္။ ဝါသနာပါရာ ေတာင္ေရး ေျမာက္ေရး (မိမိ၏ ကေလာင္ကို အၿမဲတမ္းေသြး ေနရရွာေသာ) ‘စာ ေရးသူ’ အညတရ တစ္ဦးမွ်သာျဖစ္ပါ သည္။ စာေရးသက္ႏွစ္ ၄ဝ နီးနီးရွိ လာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ယေန႔ထက္ထိ သူငယ္တန္း ဖတ္စာအုပ္ကို ခံုခံုမင္ မင္ ဖတ္႐ႈဆဲ ”ကေလးေတြ နားလည္ ေအာင္ ဒီလို ဖတ္စာအုပ္မ်ဳိး ငါမ ေရးတတ္ေသးပါကလား။ ညံ့လိုက္ တဲ့ငါ့ႏွယ္” ဟူ၍ ယူက်ဳံးမရ၊ တသသ ႏွင့္ အားငယ္စိတ္ပ်က္ေနဆဲျဖစ္ပါ သည္။ သို႔ကိုယ္တုိင္ ႀကံဳဖူးဆံုဖူးေသာ စာေပအႏုပညာနယ္မွ ပုဂၢိဳလ္အခ်ဳိ႕ ႏွင့္ စာေပအေပါင္းအသင္းမ်ား အ ေၾကာင္းကို (ႀကံဳဖူးဆံုဖူးကိုလူထူးမ်ား) အမည္တပ္လ်က္ ခပ္တည္တည္ႀကီး ေရးသားလ်က္ရွိသည္။ တကယ္ ေတာ့ ဆရာတစ္ေယာက္၏ အသံုး အႏႈန္းအတုိင္း (ခါနာတစ္လုတ္အ တြက္၊ ဝါစာကမာ တစ္ပုဒ္ကို ကပ်ာ ကယာေရးထုတ္ေနရျခင္းမွ်သာျဖစ္ ပါသည္။
သြားေလသူဆရာႀကီး ‘ေမာင္ ထင္’က စာေပအႏုပညာႏွင့္ ႏုိင္ငံ ေရးနယ္ပယ္မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအေၾကာင္း ကို ‘ပုဂၢလအဘိဓာန္’ အမည္ရွိ စာ အုပ္တြင္ ခံ့ခံ့ညားညား ေရးသားတင္ ျပခဲ့ဖူးပါသည္။ သြားေလသူဆရာႀကီး ‘ဒဂုန္တာရာ’ကလည္း အလြန္နာမည္ ေက်ာ္ေသာ ‘႐ုပ္ပံုလႊာ’စာအုပ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သူႏွင့္ေခတ္ၿပိဳင္ အ ေက်ာ္ေဇယ်မ်ား အေၾကာင္းလွလွပပ ေသေသသပ္သပ္ေရးသြားႏုိင္ခဲ့ပါ သည္။ ထိုသို႔ေသာ အေရးအသားပံုစံ ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ Literary Portrait ဟုသံုးတတ္ၾကရာ အ ေနာက္တုိင္းစာေပပံုသဏၭာန္မ်ားကို ႏုိ႔သက္ခံစို႔ၾကရာ၌ အထံုဝါသနာႀကီး လွေသာ ထိုဗမာသာကီမ်ဳိးစာေရး ဆရာမ်ားက ‘စာေပ႐ုပ္ပံုလႊာ’အျဖစ္ လုိင္စင္မယူေတာ့ဘဲ ခပ္တည္တည္ ယူသံုးလုိက္ၾကပါသည္။ ဆရာႀကီး ေမာင္ထင္ကေတာ့ ပညာရွိပီပီ အာ ပတ္လြတ္ေအာင္ ‘ပုဂၢလအဘိဓာန္’ ဟု ကင္ပြန္းတပ္သည္။ သြားေလသူ ပညာရွိပညာတတ္ႀကီး ဆရာႀကီး ပါ ရဂူကေတာ့ စာမတတ္သူေတြက ဗိေႏၶာေဆးစပ္နည္းစာအုပ္မ်ားလား ဟု ထင္မွတ္ရေစသည့္ ‘ပရကထာ’ အမည္ျဖင့္ ႐ုပ္ပံုလႊာေတြကို ေဖာ္ က်ဴးသည္။ စင္စစ္၊ ထုိသို႔ေသာ စာ ေပအေရးအသားပံုစံကို လက္လြန္မ ဆြတီထြင္ခဲ့သူမွာ (ဟိုး ..) ေရွး အတီေတကေခါမပညာရွိစာေရးဆ ရာႀကီး ‘ပလုတပ္’ Plutarch ျဖစ္ေပ သတတ္။ ပလုတပ္သည္ ခန္႔မွန္းေျခ ခရစ္ႏွစ္ ၄၆မွာ ေမြးၿပီး၁၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ မွာ လြန္ေလသတည္း။ အမယ္ေလး …႐ုပ္ပံုလႊာအေရးအသားဟာ သက္တမ္းရွည္လာလိုက္တာ ႏွစ္ ေပါင္း ၂ဝဝဝ နီးနီး ရွိပါေပါ့ကလား။
စာေရးသူသည္လည္း အစဥ္အ လာ ဂႏၳဝင္သမား မည္းျပာပုဆိုးဂုိဏ္း ဝင္ျဖစ္ရာ မီးက်ဳိးေမာင္းပ်က္ပံုစံ ႐ုပ္ ပံုလႊာေတြကို ေရးေနပါသည္။ ေမာ္ ဒန္ပံုစံေတြကို မေရးဝံ့ပါ။ ေမာ္ဒန္ သမားဆိုသူမ်ားကို စာေရးသူက တေစၧသရဲထက္ ပိုေၾကာက္တတ္လို႔ ပါ။
ယခုတစ္ပတ္၊ စာေရးသူသတိ ရ၊ တမ္းတလာမိေသာ ‘ကိုလူထူး’မွာ သြားေလသူကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆ ရာ၊ ႐ုပ္ရွင္ဒုိင္ယာေလာ့ခ္ cinematic dialogue ဆရာ၊ ေယာဂက်င့္စဥ္ အေျခခံဇာတ္ ဘာသာစကားအေရး အသားဆရာ၊ ကက္ဆက္ဇာတ္လမ္း ေရးဆရာ၊ စြယ္စံုအႏုပညာရွင္၊ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္၊ ငါးဆူေတာင္ေဒသ သမထဂု႐ုႀကီးျဖစ္သည့္ ဆရာႀကီး ‘ေနေသြးနီ’ပင္ျဖစ္ပါသည္။ သူက စာ ေရးသူ၏ အစ္ကိုအႀကီးဆံုးအရြယ္ ျဖစ္ရကား …။ သူ႔ကိုစာေရးသူက ဆရာေတြ ဘာေတြမေခၚဘဲ ‘အစ္ ကိုႀကီး’ဟုသာ ေခၚေဝၚခဲ့ပါသည္။
သူက စာေရးသူထက္ အသက္ ေရာ၊ စာေပအႏုပညာဝါပါ အပံုႀကီး ပိုႀကီးသူျဖစ္သည္။ အႏုပညာနယ္ ပယ္တြင္ သူ၏ ဝါႏွင့္သမၻာအရ၊ ဟိတ္ဟန္ျဖင့္ ေနႏုိင္ေသာ္လည္း သူ က ဟန္ဇာတ္မခုတ္။ အုိက္တင္မ လုပ္ပါ။ သူ႔မိတ္ေဆြ႐ုပ္ရွင္မင္းသား ႀကီးျမတ္ေလးကဲ့သို႔ ဟန္ႏွင့္ပန္ႏွင့္ တည္တည္ႀကီး မေနပါ။ စကားေျပာ လွ်င္လည္း ေဟာေဟာဒိုင္းဒိုင္း၊ ရယ္ လွ်င္လည္း ဝါးလံုးကြဲ။ ဝတ္ပံုစားပံု ကလည္း သာမန္ပစၥည္းမဲ့ အရပ္သား လို ႐ုိး႐ုိးစင္းစင္း။ ငယ္စဥ္က ယမ ကာကို စြဲစြဲလမ္းလမ္းေသာက္ခဲ့ေသာ္ လည္း စာေရးသူႏွင့္ ဆံုစည္းခဲ့ခ်ိန္ (၁၉၇၈/၇၉) ေလာက္ သူ႔အသက္ ၅ဝ ေလာက္မွာေတာ့ ယမကာမမွီဝဲ ႐ုံသာမက သက္သတ္လြတ္စားသူ ေယာဂီတစ္ဦးျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။ (ေယာဂီ ဆို၍ ေကာ္ဖီမႈန္႔ေရာင္ဝတ္စံု ထက္ ေအာက္ဆင္တူ ဝတ္ဆင္သူမ်ားကို ေျပးမျမင္ၾကပါႏွင့္။ ေယာဂ Yoga အက်င့္ကို လုိက္စားအားထုတ္သူအား ေယာဂီ Yogi ေခၚေၾကာင္းမွတ္။)
ထိုစဥ္က စာေပနယ္သို႔ ဝင္ခါ စ ..၊ ကေျမာက္ကေျခာက္ ဗံုမ ဟုတ္ပတ္မဟုတ္ စာေရးသူကိုလည္း ဆရာႀကီးေနေသြးနီက ငယ္ေပါင္း ႀကီးေဖာ္၊ ပခံုးလက္တင္သူငယ္ခ်င္း လို ေျပာဆုိဆက္ဆံသည္။ သူႏွင့္မ ဆံုစည္းမီ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္း က သူ၏လက္ရာ လံုးခ်င္းဝတၳဳမ်ား၊ ကဗ်ာလံုးခ်င္းမ်ား ‘ကမၻာ့စာေပနိ ဒါန္း’ အမည္ရွိ အႏုပညာက်မ္းစာ စဎနဟတို႔ကို စာေရးသူက ဖတ္ၿပီး သား။ ‘ေရွာကိုလိုက္ရွာ မိခုိျပာ’ အမည္ရွိ ဘဝသ႐ုပ္ေဖာ္ဝတၳဳတို ကေလးမွာ သူ၏ ရဲတင္းေသာ ေခတ္ ၿပိဳင္ထင္ဟပ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ သူ႔ကဗ်ာ ေတြက အရပ္သံုးစကား၊ စကားေျပာ ေလတို႔ျဖင့္ ထင္းထင္းျပက္ျပက္ ကြက္ခနဲ ကြင္းခနဲေပၚေအာင္ ဆတ္ ေတာက္ ဆတ္ေတာက္ဖဲြ႕ႏြဲ႕ထား သည္။ (မေန႔တစ္ေန႔ကမွ ကဗ်ာကို စကားေျပာေလးႏွင့္ ေရးရမည္ဟု ေအာ္ေနသူမ်ား ပါးစပ္ပိတ္လုိက္ၾက ေတာ့။ ကိုေနေသြးက ၁၉၇ဝ ျပည့္ ႏွစ္မတိုင္ခင္ကတည္းက ေရးေနၿပီဟု မွတ္ၾက။)
အမွန္အတုိင္းေျပာရေသာ္ စာ ေရးသူသည္ ကိုေနေသြးႏွင့္ ခင္မင္ ရင္းႏွီးေသာ္လည္း သူ၏ စာေပလက္ ရာမ်ားကို တ႐ႈိက္မက္မက္စဲြလမ္းလွ သည္မဟုတ္ပါ။ သူက ႐ုရွားစာေရး ဆရာႀကီး ‘ေဂၚကီ’ Gorky ကို ‘ေဂၚ …ရ…ကီ’ဟု လွ်ာလိပ္သံႀကီး ျဖင့္ ေခၚသည္ကိုလည္း မႀကိဳက္ပါ။ ျမန္မာပါးစပ္အတြက္ ‘ေဂၚကီ’ပဲသင့္ ေတာ္သည္။ တမီလ္ကုလားသံႀကီး ျဖင့္ ‘ေဂၚ …ရ…ကီ”ဟုေခၚရ သည္မွာ အေပါက္အလမ္းမတည့္လွ ပါ။ သူဟာ ႐ုရွားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ‘လီနင္’ V.I.Lenin ကို ‘လည္နင္’ဟု ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းသည့္အခါ စာေရး သူ၏ လည္ေခ်ာင္းထဲမွာ တစ္ခုခု နင္သလိုလို ခံစားရပါသည္။
ကိုေနေသြးနီသည္ စိတ္ညစ္ဟန္ မရွိ။ အၿမဲတေစ ရယ္ရယ္ေမာေမာ ရႊင္ရႊင္ပ်ပ်ေနေလ့ရွိသည့္တုိင္ သူ၏ မိသားစုဘဝက ေပ်ာ္စရာ မေကာင္း လွပါ။ သူတို႔ခမ်ာ တာေမြၿမိဳ႕နယ္ထဲ ရွိ ‘က်ဴး’ ဧရိယာတစ္ခုထဲမွာ ေန ထုိင္ခဲ့ၾကရရွာသည္။ ထိုဘဝမ်ဳိးမွာ ပင္ သူက ရယ္စရာေမာစရာ ေရွး ေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္မ်ားကို ျပန္ ေျပာင္းေျပာျပရင္း ရယ္ေမာေနတတ္ ပါသည္။ တစ္ခါက သူေျပာျပပံုမွာ …
”တစ္ေန႔ေတာ့ ဧရာဝတီျမစ္ ကမ္းစပ္တစ္ေနရာက သဲေသာင္ျပင္ မွာ ႐ႈတင္ရွိတယ္ဗ်။ မင္းသားက ၫြန္႔ဝင္း၊ မင္းသမီးက တင္တင္ႏြဲ႕၊ မနက္ ၈ နာရီေလာက္ ႐ႈတင္စမွာ။ က်ဳပ္က ၇ နာရီေလာက္ကတည္းက မူးယစ္ရီေဝေနၿပီ။ က်ဳပ္က စကားလံုး ဒါ႐ုိက္တာဆိုေတာ့ မင္းသားကိုၫြန္႔ ဝင္းက က်ဳပ္ဆီလာၿပီး (ဆရာ ဒိုင္ ယာေလာ့ခ်ေပးဦးေလ)တဲ့။ က်ဳပ္က မေန႔ညကတည္းက ဒိုင္ယာေလာ့ေတြ ေရးၿပီး မင္းသားေရာ မင္းသမီးကို ပါ ေပးၿပီးသား။ ဒီမနက္ခင္းမွာ က်ဳပ္က ဆယ္ရက္မင္းစည္းစိမ္ရေနၿပီ။ (ကို ၫြန္႔ဝင္း …ၾကည့္ၾကက္ လုပ္လုိက္ ဗ်ာ)လို႔ က်ဳပ္က ေျပာေတာ့ မင္းသား ၫြန္႔ဝင္းက အိုေကဆိုၿပီး ထြက္သြား တယ္။ မင္းသမီးတင္တင္ႏြဲ႕က ေရာက္လာျပန္ေရာ။ (ဆရာ.. ဒိုင္ ယာေလာ့ခ္ခ်ေပးဦးေလ)တဲ့။ က်ဳပ္ က (မတင္ႏြဲ႕ေရ …ၾကည့္ၾကက္ သာလုပ္လိုက္ပါဗ်ာ)လို႔ ေျပာလိုက္ရ ျပန္ေရာ။ ဒီလိုနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္က ေအာင္ ျမင္ခဲ့ပါသဗ်ား”
ယခုေခတ္႐ုပ္ရွင္သမားေတြ လည္း ဆရာႀကီးေနေသြးနီေျပာခဲ့ဖူး သည့္ လမ္းစဥ္အတုိင္း ‘ၾကည့္ၾကက္ လုပ္’ ေနၾကသလားမသိ။ ။
ၾကဴးႏွစ္
