ေကြးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕လယ္၌ သပၸရႊန္းစည္ကိန္း ဝပ္ေတာ္မူလ်က္ရွိေသာ ေရႊကူျမတ္ စြာဘုရားထီးေတာ္တင္လွဴပြဲကို ၾသ ဂုတ္လ ၁၅ ရက္၊ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္(ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၃၈ဝ၊ ဝါေခါင္လဆန္း ၄ ရက္) ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ၿမိဳ႕လံုးကြၽတ္ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာက်င္းပ ပူေဇာ္ ခဲ့ၾကသည္။
ေရႊကူျမတ္စြာဘုရားႀကီး၏ မူလဒါယကာသည္ အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာအက်ိဳးမ်ားစြာ က်င့္ ေဆာင္ေတာ္မူခဲ့သည့္ ပုဂံျပည့္ရွင္ အေလာင္းစည္သူမင္းတရားႀကီး ျဖစ္သည္။
အေလာင္းစည္သူမင္းတရား ႀကီးသည္ တိုင္းခန္းလွည့္လည္ရင္း ပခုကၠဴၿမိဳ႕နယ္၊ ပခန္းၿမိဳ႕ရွိ စည္သူရွင္ သရကၡန္ဆင္းတုေတာ္၊ ေရႊတန္႔တစ္ သရကၡန္ဆင္းတုေတာ္၊ ဆင္က်ိဳး(ဆင္ ႀကိဳ႕)ရြာရွိ သရကၡန္ဆင္းတုေတာ္၊ ရွင္မ ေတာင္ရွိ သရကၡန္ ဆင္းတုေတာ္၊ အညာသီဟေတာအရပ္ရွိ သရကၡန္ ဆင္းတုေတာ္ျမတ္တို႔ကို ဂူသြင္းကိုး ကြယ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ သကၠရာဇ္ ၄၈၆ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ ေတာ္သ လင္းသီတင္းကြၽတ္လခန္႔တြင္ မင္းညီ မင္းသား၊ မင္းေဆြ မင္းမ်ိဳး၊ မွဴးႀကီး မတ္ရာ ေသနာပတိမ်ားစြာတို႔ ၿခံရံ လ်က္ ေဖာင္စၾကာျဖင့္ ဧရာဝတီ ျမစ္႐ိုးတစ္ေလွ်ာက္ ဝဲယာၿမိဳ႕မ်ားကို လွည့္လည္ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆးေတာ္မူခဲ့ သည္။ ေပါက္အင္းေဒသ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ အေနာက္ဘက္သို႔ ဆိုက္ေရာက္ရန္ နားေတာ္မူသည္။
မင္းႀကီးသည္ ေပါက္အင္းေဒသရွိ ရြာမ်ားကို စစ္ ေဆးစံုစမ္းေတာ္မူစဥ္ကာလတြင္ ကိုယ္ဝန္အရင့္အမာႏွင့္ ကိုယ္လုပ္ ေတာ္ ‘မယ္စိမ့္ညိဳ’သည္ တံငါအမ်ိဳး သားတစ္ဦးကို ျမင္ေတြ႕ေလရာ ဣအိေျႏၵၵပ်က္ေနသည္ကို မင္းတရား ႀကီး ေတြ႕ျမင္သျဖင့္ ႀကိမ္ျဖင့္႐ိုက္ ႏွက္ဆံုးမသည္။ လက္လြန္သျဖင့္ ကိုယ္လုပ္ေတာ္ မယ္စိမ့္ညိဳကြယ္လြန္ ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္အခါက ေရႊကူ ဘုရား တည္ရာ အနီးေလွလုပ္ အသက္ေမြး သူတို႔ရြာ၏ က်ယ္ဝန္းညီညာသည့္ ေနရာ၌ မယ္စိမ့္ညိဳ႐ုပ္အေလာင္းကို ဂူသြင္းသၿဂႋဳဟ္ေစသည္။ မယ္စိမ့္ညိဳ ၏ ဝမ္းဗိုက္တြင္းမွ ေတြ႕ရွိရေသာ သားသူငယ္အေလာင္းကို ယခုေရႊ ကူဘုရားေစတီ၏ အေနာက္တြင္ ဂူ တည္သြင္းေစသည္။ မယ္စိမ့္ညိဳ၏ ဂူအနီးတြင္ ေစတီတစ္ဆူလည္း တည္ခဲ့သည္။
ေရလုပ္သားရြာကေလးသည္ သားသူငယ္၏ဂူသား ထုတ္ ဂူ၏အနီး၌ တည္ရွိသည္ျဖစ္၍ သား ထုတ္ဂူရြာဟုတြင္ေလသည္။ ေနာင္ အခါ သားထုတ္ဂူ၊ ပထုတ္ဂူ၊ ပခုကၠဴ ဟု အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းလဲလာသည္ဟု အဆိုရွိေပသည္။
မယ္စိမ့္ညိဳ၏သားသူငယ္ ျမႇဳပ္ ႏွံထားရာ အုတ္ဂူသည္ ကာလၾကာ ျမင့္သည္ႏွင့္အမွ် ယိုယြင္းၿပိဳပ်က္ခဲ့သည္။ အုတ္ပံုငယ္မွ်သာ က်န္ရွိေတာ့ခ်ိန္ တြင္ ပခုကၠဴရြာမွ ေလွသူႀကီးတစ္ဦးက မတည္၍ အုတ္ဂူကို ျပဳျပင္၍ ေစတီ ေတာ္ကို ဆင္းတုေတာ္ျမတ္ႀကီးႏွင့္ တကြ မုခ္လိုဏ္ပါရွိေသာ ေစတီေတာ္ ႀကီးအျဖစ္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ သည္။ ေစတီေတာ္တစ္ဆူလံုး ေရႊ သကၤန္းမ်ား ကပ္လွဴပူေဇာ္ၾကၿပီး အူတ္ဂူအနီး ေရႊရွိေသာ ေစတီေတာ္ ျဖစ္၍ ‘ေရႊရွိေသာ ဂူဘုရား’၊ ‘ေရႊဂူ ဘုရား’၊ ‘ေရႊကူဘုရား’ဟု တြင္ေလ သည္။
သကၠရာဇ္ ၁၃၃၇ ခုႏွစ္၊ ဝါဆို လဆန္း ၁ ရက္ေန႔ ညေန ၆ နာရီ ၃၅ မိနစ္တြင္ ျမန္မာျပည္ အထက္ ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ျပင္းထန္ လွေသာ ငလ်င္ေၾကာင့္ ေရႊကူဆင္း တုေတာ္ျမတ္ႀကီး ကိန္းဝပ္ရာ ဂႏၶ ကုဋီေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးလည္း ကြဲ အက္ယိုယြင္းခဲ့သည္။ ေရႊကူျမတ္စြာ ဘုရား ေဂါပကအဖြဲ႕ဝင္တို႔ ဦးေဆာင္ ကာ လက္ရွိေစတီေတာ္ကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ၾကသည္။ ေစတီ ေဟာင္းကိုငံု၍ ေစတီေတာ္သစ္တည္ ေဆာက္ရန္ နာယကဆရာေတာ္ႀကီး မ်ား၏ ၾသဝါဒႏွင့္အညီ တည္ေဆာက္ ခဲ့သည္။ ေစတီရံ ၄ဝ ဆူႏွင့္ ရွစ္မ်က္ ႏွာလိုဏ္္မုခ္ ၂ ဆင့္၊ ၄ မ်က္ႏွာမုခ္ ၁ ဆင့္၊ ေပါင္း ၃ ဆင့္ပါဝင္ၿပီး ဥညဏ္ ေတာ္ ၁၂ဝ ေပရွိ ေစတီေတာ္ႀကီးကို ၁၃၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ေအာင္ျမင္စြာ တည္ထားၿပီးစီးခဲ့သည္။ ၁၃၄၇ ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလတြင္ထီးေတာ္တင္ လွဴပြဲက်င္းပခဲ့သည္။ ၁၃၄၇ ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁၁ ရက္ေန႔၊ နံနက္ ၉ နာရီတြင္ ေရႊကူေစတီေတာ္ ႀကီးႏွင့္ ႐ုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးကို ၾကာသကၤန္းကပ္လွဴပူေဇာ္ၿပီး မဟာ ဝိသုတာရာမ တိုက္ဆရာေတာ္ဘုရား ႀကီး အမွဴးျပဳသည့္ သံဃာေတာ္မ်ား သည္ ဘုရားအေနကဇာတင္ခဲ့သည္။ ေရႊကူျမတ္စြာဘုရား မီးပူေဇာ္ကန္ ေတာ့ခံႏွင့္ ဆြမ္းခ်ပြဲေတာ္ကို ႏွစ္စဥ္ သီတင္းကြၽတ္လဆန္း ၁၃ ရက္ေန႔မွ လျပည့္ေက်ာ္ ၁ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပေလ့ရွိသည္။
ေရႊကူျမတ္စြာဘုရားႀကီး၏ ဂႏၶ ကုဋီတိုက္တြင္ သီတင္းသံုးလ်က္ရွိ ေသာ ဥာဏ္ေတာ္ေလးေတာင္ခန္႔ ရွိ ေရႊကူျမတ္စြာဘုရား ဆင္းတုေတာ္ ျမတ္စံပယ္ရာ တံကဲေတာ္မွာလည္း ထူးျခားအံ့ခ်ီးဖြယ္ရာျဖစ္သည္။ ပခုကၠဴသားပန္းပုသမားတုိ႔၏ အထူး ဂုဏ္ယူထိုက္ေသာ လက္ရာျဖစ္ သည္။
တံကဲေတာ္မွာ အျမင့္ ၁၂ ေပ၊ ၁ဝ လက္မရွိ၍ အျမင့္ ၅ ေပ၊ ၁ဝ လက္မရွိသည္။ တံကဲေတာ္၏ ထုမွာ ၈ လက္မရွိၿပီး ပန္းရွစ္ထပ္ႏွင့္ ကြၽန္း သားငါးတံုးေပၚတြင္ ႐ုပ္လံုးေဖာ္ ထု လုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ တံကဲေတာ္ ၌ အခန္း ၉ ခန္း ပါဝင္သည္။
အခန္း (၁) ဘုရားရွင္ ခုႏွစ္ဝါ ေျမာက္တြင္ တာဝတႎသာ နတ္ျပည္၌ ဝါကပ္ေတာ္မူၿပီး မယ္ေတာ္နတ္သား အား အမွဴးထားသည့္ တစ္ေသာင္း ေသာစၾကဝဠာမွ ေရာက္လာၾက ေသာနတ္၊ ျဗဟၼာတို႔အား ပ႒ာန္းဟူ ေသာ အဘိဓမၼာ ၇ က်မ္းကို ေဟာ ေတာ္မူၿပီး သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႔ တြင္ ျမ၊ ေရႊ၊ ေငြလွ်မ္းသည့္ေစာင္းတန္း သံုးသြယ္ျဖင့္ လူ႔ျပည္သကၤႆန ဂို ရာနဲ႔ၿမိဳ႕ေတာင္တံခါးသို႔ ဆင္းၾကြေတာ္ မူပံုျဖစ္သည္။
အခန္း(၂)ေစာင္းတန္း အဆံုး၌ အရွင္မဟာေမာဂၢလႅာန္ မေထရ္အား မ်ားစြာေသာ လူထုပရိ သတ္ႀကီးက နတ္ျပည္မွ လူ႔ျပည္သို႔ ျမတ္စြာဘုရားဆင္းၾကြေတာ္မူမည့္ ေန႔ရက္၊ အခ်ိန္ကို ေမးျမန္းေနပံုျဖစ္ သည္။
အခန္း(၃)ယာဘက္တံကဲ နံ ရြက္တြင္ မာတလိနတ္သားက ျမင္း ေလးေကာင္က ေသာရထားျဖင့္ ေနမိမင္းႀကီးအား တရားေဟာ ေတာ္ မူရန္ နတ္ျပည္သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားပံု ျဖစ္ သည္။
အခန္း (၄) ဝဲဘက္တံကဲ နားရြက္တြင္ သာဓိနဘုရင္းမင္းျမတ္ အား ျမင္းသံုးေကာင္ကေသာရထား ျဖင့္ တရားေဟာေတာ္မူရန္ နတ္ျပည္ သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားပံုျဖစ္သည္။
အခန္း(၅) တံကဲေတာ္၏ ယာဘက္ ေအာက္ဆံုးတြင္ ေဒဝဒတ္က အဇာ တသတ္မင္းအား ဖခင္ဗိမၼိသာရ မင္း ႀကီးကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ၿပီး ဘုရင္ လုပ္ရန္ အႀကံေပးပံုျဖစ္သည္။
အခန္း(၆) ယာဘက္နိပါတ္ပံု၏ အထက္တြင္ အဇာတသတ္မင္းက ဖခင္ဗိမၼိသာရမင္းႀကီးအား နန္းမွ ခ်ပံုျဖစ္သည္။
အခန္း (၇) ဝဲဘက္ တံကဲအလယ္တြင္ ဗိမၼိသာရမင္းႀကီး အား ေထာင္တြင္း၌ ေဝေဒဟီမိဖု ရားက ျမတဘက္တြင္ စတုမတူသုတ္ ၍ ဆက္ရာမင္းႀကီး ျမတဘက္ကို ထုပ္ေနပံုျဖစ္သည္။
အခန္း (၈) အ ဇာတသတ္မင္း၏ လက္မရြ႕ံ ဘက္ ေတာ္သားမ်ားက ဗိမၼိသာရမင္းႀကီး ၏ ေျခမကို ဓားျဖင့္ခြဲေနပံုျဖစ္ သည္။
အခန္း (၉) အဇာတသတ္ မင္း သားကေလးဖြားျမင္ေၾကာင္း သဝဏ္လႊာႏွင့္ ဖခင္ႀကီး ေထာင္ တြင္း၌ နတ္ရြာစံေၾကာင္း သဝဏ္ လႊာကို တစ္ၿပိဳင္တည္း ရရွိပံုျဖစ္ သည္။ မိမိ၏ လက္ဝဲမွ လက္ယာ အတိုင္း ၾကည့္႐ႈႏိုင္ရန္ အခန္းစဥ္ နံပါတ္မ်ား တပ္ေပးထားသည္။ ယင္း တံကဲကို ေရႊကူမတ္ရပ္ဆင္းတုေတာ္ ျမတ္စြာဘုရား သီတင္းသံုးရန္ သကၠ ရာဇ္ ၁၂၆၉ ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလဆုတ္ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ ေစ်း ေဟာင္းရပ္ေန ေက်ာင္းဒါယိကာမ ေဒၚဇီး(ဆီး)ဆံက လက္ခေၾကးေငြ ၄ဝဝဝ က်ပ္ (ေလးေထာင္) ျဖင့္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ ေရႊကူရပ္ေန ပန္းပုဆရာ ႀကီး ဦးကံႀကီးႏွင့္ သားကိုေတတို႔က ကြၽန္းသားငါးတံုးေပၚ ထုလုပ္ေစကာ လွဴဒါန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
ေရႊကူျမတ္စြာဘုရား ေဂါပက အဖြဲ႕အဆက္ဆက္သည္ နာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ၾသဝါဒႏွင့္အ ညီ ပခုကၠဴၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားတုိ႔ ပါဝင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ျပဳျပင္မႈ ေၾကာင့္ ေရႊကူျမတ္စြာဘုရားသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၉ဝဝ ေက်ာ္ မွ လျပည့္ေန႔တိုင္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕လယ္၌ သပၸယ္ရႊန္းစည္စြာ ပခုကၠဴၿမိဳ႕၏ က်က္သေရေဆာင္အျဖစ္ ကိန္းဝပ္စံ ပယ္ေတာ္မူလ်က္ရွိျခင္း ျဖစ္သည့္ အျပင္ ကမၻာ့အံ့ဖြယ္တံကဲကိုလည္း ေလ့လာခြင့္ရရွိေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ျမတ္မင္းလိႈင္
မွီျငမ္း။
အရွင္ေကလာသ (ဓမၼာစ ရိယ၊ ဂထာစတာ၊ B.A,Hons ၊ ဝိဇၨာဂုဏ္ထူး (သီရိလကၤာ)၏ ေရႊကူ ျမတ္စြာဘုရားႀကီးသမိုင္း)
