ေရွးေခတ္ေဟာင္း အဂၤလိပ္ ဘုရင္တစ္ပါးကေကာ၊ အဂၤလိပ္စာ ေပပညာရွင္ ‘ေရာ့ဘတ္ဘာတန္’ (၁၅၇၇-၁၆၄ဝ) ဆိုသူကပါ (ကဗ်ာ ဆရာဟူသမွ် အ႐ူးခ်ည္းသာ)ဟု မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ၾကရာ၊ သူတို႔မွတ္ခ်က္ ေတြက ယေန႔ထက္တုိင္ တည္ၿမဲေန ၾကသည္။ ေရွးဂႏ ဝင္တ႐ုတ္ကဗ်ာ ဆရာ ‘လီပို’ဆုိသူကမူ ႐ူးလည္း ႐ူး၊ မူးလည္း မူးသူျဖစ္သည္။ လီပိုသည္ အရက္မူးမူးျဖင့္ ညအခါ ေရကန္ထဲ မွာ ေလွတစ္စင္းႏွင့္ ေလညင္းခံထြက္ သည္။ ကန္ေရျပင္မွ ဝင္းပေသာ လ မင္း၏ ပံုရိပ္ကို ငံု႔ၾကည့္ကာ …
”အို …လွလိုက္ပါေပ့၊ ခ်စ္ စရာေကာင္းလိုက္ပါေပ့”ဟု က ေယာင္ေခ်ာက္ခ်ားျမည္တမ္းရင္း၊ လမင္း၏ ပံုရိပ္ကို လွမ္းဖက္လုိက္ရာ၊ ေလွေပၚမွ က်၍ ေရနစ္၊ ဇီဝိန္ခ်ဳပ္ ရွာသည္ ဟူသတတ္။
ကဗ်ာဆရာမ်ားကား …ခံ စားခ်က္ျပင္းထန္ၾကသည္။ သူတို႔ ထက္ ခံစားခ်က္ျပင္းသူဟူ၍၊ရြာသာ ႀကီးေဆး႐ုံမွ အထူးဧည့္သည္ေတာ္ ႀကီးမ်ားသာ ရွိေတာ့သည္ဟု ထင္မိ ပါသည္။ ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ားကလည္း စကားပံုအထြင္ေတာ္ၾကပါေပသည္။ ‘ထူးမွ ျမတ္၊ ႐ူးမွတတ္’ သတဲ့။ သည္ လုိသာဆုိလွ်င္ ရြာသာႀကီးေဆး႐ံုမွ အထူးဧည့္သည္ေတာ္ႀကီးမ်ားကို ေခၚယူပင့္ေဆာင္၍” ဥာဏ္ႀကီးရွင္ တတ္သိအဖြဲ႕” Think-tank ဖဲြ႕စည္း ကာ ေနျပည္ေတာ္၌ သူေကာင္းျပဳ ေစာင့္ေရွာက္မထားသင့္ပါသေလာ။ ကဗ်ာ႐ူး၊ ႐ူးသူ၏ အ႐ူးဓာတ္သည္ သိမ္ေမြ႕ႏူးညံ့သျဖင့္ Fine Madness ဟု အဂၤလိပ္တိုု႔က ဝိၿဂိဳဟ္ ျပဳၾကပါ၏။
ကမၻာေက်ာ္ ‘အဂၢါအယ္လင္ပိုး’ သည္စာေရးဆရာလည္းျဖစ္၊ ကဗ်ာ ဆရာလည္း ျဖစ္သည္။ စံုေထာက္ ဝၱတၱဳအမ်ဳိးအစားကို စတင္တီထြင္ ေရးသားသူျဖစ္ရာ၊ စံုေထာက္ဥာဏ္ လည္း ေကာင္းသည္။ အရက္ေတာ့ မတရားေသာက္သည္။ တစ္ခါေသာ္ အရက္ဆုိင္ထဲတြင္ လက္သည္မေပၚ ေသးေသာ လူသတ္မႈတစ္ခုကို ဝိုင္း ဝန္းေဆြးေႏြး၍ အေျဖရွာေနၾကစဥ္ …အဂၢါအယ္လင္ပိုးက အမႈအ တြက္ သဲလြန္စရွာေပးလုိက္၏။ သဲ လြန္စအတုိင္း ရဲမ်ားက လုိက္လံရွာ ေဖြၾကရာ၊ တရားခံကို မိသည္။ သဲ လြန္စရွာေပးေသာ ဥာဏ္ႀကီးရွင္ကို ဂုဏ္ျပဳဖို႔ လုိက္လံရွာေဖြေသာအခါ အမူးလြန္၍ ေရဆိုးေျမာင္းထဲက်ကာ ေသဆံုးေနရွာၿပီျဖစ္ေသာ အဂၢါအယ္ လင္ပိုး၏ အေလာင္းကိုသာ ေတြ႕ရ ေတာ့သည္ဟူသတတ္။
စာေပအႏုပညာသမားမ်ား စိတ္ကူးစိတ္သန္း ထူးထူးကဲကဲ ဆန္း ၾကယ္ေပြလီတတ္ၾကသည္က သဘာ ဝကို ျဖစ္ေနသည္။ ‘အထူး’ေပၚတြင္ ‘အပူး’ထပ္တင္လိုက္သည့္အခါ စာ ေပအႏုပညာသမားေတြမွာ ‘ထူး လည္း ထူးတယ္။ မူးလည္း မူးတယ္ တို႔ ကိုႀကီးေက်ာ္” ဂုိဏ္းဝင္မ်ား ျဖစ္ သြားၾကေတာ့သည္။ ကမၻာေက်ာ္အ ေမရိကန္စာေရးဆရာ ‘ဂ်က္လန္ဒန္’ သည္လည္း ကိုႀကီးေက်ာ္ဂုိဏ္းဝင္ ၾကြက္တြင္းျဖစ္သည္။ သူက ကိုႀကီး ေက်ာ္ဂုိဏ္းဝင္ပီသစြာ၊ ကိုႀကီးေက်ာ္ ကို အမႊန္းတင္၍ ဂြၽန္ဘာလီကြန္း John Barley Corn အမည္ရွိ ‘ယမ ကာခ်ီးမြန္းခန္း’ ဝတၱဳႀကီးကို ေရးခဲ့ သည္။ ျမန္မာဘာသာျပန္ဆရာ ‘ေမာင္ေသာ္က’က ထုိဝတၱဳကို ‘ကို ႀကီးေက်ာ္’ အမည္ေပး၍ ျမန္မာျပန္ ခဲ့သည္။
ကြၽန္ေတာ္တုိ႔၏ ဂႏ ၱဝင္အ ေက်ာ္အေမာ္ ‘ရတုဘုရင္’ဟု ဂုဏ္ တင္ခံရေသာ ေတာင္ငူဘုရင္ ‘နတ္ သွ်င္ေနာင္’သည္လည္း လူေပါင္းမွား ကာ ယမကာလုလင္ဘဝသို႔ သက္ ဆင္း၊ သစၥာေဖာက္အျဖစ္ ေသျခင္း ဆုိးျဖင့္ ေသရရွာသည္။ နတ္သွ်င္ ေနာင္သာ ငဇင္ကာဆိုေသာ လူ ယုတ္မာေပၚတူဂီႏွင့္မေပါင္းမိလွ်င္ ပိုမိုေျပာင္ေျမာက္ေသာ ရတုလကၤာ ေတြ ဆက္လက္ဖန္တီးႏုိင္ဦးမည္ဟု ေရာ္ရမ္းေတြးဆၾကည့္မိပါသည္။ ပါ ရွန္လူမ်ဳိးကဗ်ာအေက်ာ္အေမာ္ ‘အို မာခုိင္ယမ္’ကလည္း ‘ဝုိင္အရက္တစ္ က်ဳိက္၊ စပ်စ္သီးတစ္ကုိက္ႏွင့္ ခ်စ္သူ ကလည္း အနားမွာရွိလွ်င္ ေလာကီ စည္းစိမ္ျပည့္စံုၿပီ’ဟု ေသရည္ကို အမႊန္းတင္ေလသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၏ စတီရီယိုဂီတေခတ္ဦးအဆုိေတာ္ ႀကီး ‘စိန္သစ္’ကလည္း ‘ဂစ္တာတစ္ လက္၊ အရက္က တစ္စည္၊ မိန္းမ လွကေလးက တစ္ေယာက္”ဟု ဟစ္ ခဲ့ဖူး၏။ အေကာင္းမွတ္လို႔ နား ေထာင္ခဲ့မိတာပါ။ အရက္က တစ္ စည္ေတာင္ဆုိမွေတာ့ အဲသည္ငနဲ ဂစ္တာလည္း တီးႏုိင္မွာ မဟုတ္ ေတာ့၊ အန္ဖတ္ဆို႔ၿပီး မေသရင္ ကံ ေကာင္းတယ္လို႔ပဲ မွတ္ရမယ္။ အဲ့ ငမူးကို မိန္းမလွကေလးကလည္း စိတ္မပ်က္ဘဲေနပါမတဲ့လားဗ်ာ။
ကြၽန္ေတာ္သည္လည္း ‘ကြၽတ္ တန္း’ မဝင္ေသးမီ၊ လူငယ္ကဗ်ာ ဆရာမ်ားစြာႏွင့္ ေပါင္းဖက္တူေပ်ာ္ ကိုႀကီးေက်ာ္ကို ဆည္းကပ္ခဲ့ဖူးပါ၏။ လူငယ္ကဗ်ာေတြ မူးလာၾကလွ်င္ စာ အေၾကာင္း ေပအေၾကာင္း ေျပာရာ ကေန ဂုိဏ္းဂဏကိစၥေတြ ပုဂၢိဳလ္ေရး ကိုးကြယ္မႈအျငင္းအခုံေတြ ပါလာ ၾကေတာ့ၿပီ။
”ငါက ဂုန္ယုန္ဂိုဏ္းဝင္ကြ”
”ငါက ဇင္ႏုိးၾကဴး ဂိုဏ္းဝင္ကြ”
ဘာေတြမွန္းမသိ၍ ကြၽန္ေတာ္ အူခ်ာလည္ၿပီး အမူးေျပသြားရာ၊ ထပ္ေသာက္ရသျဖင့္ ပိုက္ဆံပိုကုန္ သြားပါသည္။
”ေဟ့ …ၾကဴးႏွစ္၊ က်ဳပ္တုိ႔ ေျပာတဲ့ ၾကဴးဆုိတာ ခင္ဗ်ားကိုေျပာ တာမဟုတ္ဘူး။ ခင္ဗ်ားက အာပလာ ၾကဴးႏွစ္ပဲ၊ က်ဳပ္တို႔ေျပာတာက ကဗ်ာဆရာ မင္းလွၫြန္႔ၾကဴးကိုေျပာ တာ”ဟု ကြၽန္ေတာ္ဘက္လွည့္ကာ ‘ပိႏၷဲပင္ဆဲြထည့္’သည္လည္း ႀကံဳရ၏။ ကြၽန္ေတာ္ကလည္း ကေလာင္နာ မည္လာထိလွ်င္ စိတ္က လက္တစ္ ဆစ္။
”ဟိတ္ေကာင္ေတြ …ငါ့နာ မည္က ကဗ်ာဆရာ မင္းလွၫြန္႔ၾကဴး ဆီက ယူတာ မဟုတ္ဘူးလကြ၊ ျမန္ မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးသတင္းစာဆရာ ႀကီး ဦးေရႊၾကဴး၊ ပိုင္အိုးနီးယား ဂ်ာ နယ္လစ္ႀကီး ဦးေရႊၾကဴးရဲ႕ နာမည္ထဲ က ဖဲ့ယူထားတာ ဘာမွတ္လဲ”
ဤသို႔ျဖင့္ …ကဗ်ာဆရာ လူငယ္အခ်င္းခ်င္း ၿငိၾကရာက ကြၽန္ ေတာ္ႏွင့္ပါ မလြတ္မကင္း႐ႈပ္ေထြး လာေတာ့၏။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဘယ္ သူႏွင့္ဘယ္သူ ျပႆနာျဖစ္မွန္းမသိ ၾကေတာ့ဘဲ လံုးေထြးသတ္ပုတ္ၾက သည္။ ေအာ္ဟစ္ဆဲေရးၾကသည္။
ေနာက္တစ္ေန႔ နံနက္ခင္းကို ႐ႈစားေလ့လာလုိက္ၾကပါဘိ။ ၾကဴး ႏွစ္အပါအဝင္ မေန႔ညက ေသရည္ ဆုိင္မွာ လံုးေထြးသတ္ပုတ္ခဲ့ၾကေသာ ကဗ်ာဆရာလူငယ္တစ္သုိက္တို႔သည္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာ ခံ့ခံ့ႀကီးေတြ ထုိင္ေနၾကကုန္၏။ တစ္ေယာက္က နဖူးမွာ ပတ္တီးႏွင့္ ေနာက္တစ္ ေယာက္က နားထင္မွာ ပလာစတာ ႏွင့္။ အျခားတစ္ေယာက္က မ်က္ ကြင္းႀကီးညိဳေနသည္။ တစ္ေယာက္ ေသာသူကေတာ့ ပါးတစ္ျခမ္းမွာ အာလူးသီးထြက္ေနသည္။ ကြၽန္ ေတာ္ကေတာ့ ဘာမွမျဖစ္။ ပညာရွိ တို႔ မည္သည့္မွဲ႔တစ္ေပါက္စြန္း႐ုိး မရွိ ေလ။
ယခုေတာ့ …ကြၽန္ေတာ့္ရဲ ေဘာ္ရဲဘက္ကဗ်ာဆရာ လူငယ္က ေလးမ်ားသည္ ကြၽန္ေတာ္က ‘ကြၽတ္ တန္း’ဝင္ခဲ့သလုိ သူတို႔အမ်ားစုမွာ လည္း ‘ႀကီးေကာင္ဝင္’ခဲ့ၾကပါၿပီ။ ‘က ဗ်ာဆရာ …ငါ ကဗ်ာဆရာ’ဟု ေအာ္ဟစ္ေၾကြးေၾကာ္ရင္း၊ ေသရည္ႏြံ မွာ နစ္ရင္း နာမ္၊ ခႏၶာျပဳတ္ ဇီဝိန္ ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသူ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြ လည္း တစ္ႏွစ္တစ္ေယာက္၊ ႏွစ္ႏွစ္ တစ္ေယာက္ တေျဖာက္ေျဖာက္ ေၾကြကုန္ၾကၿပီ။
ဟိုတစ္ေလာက လူငယ္ကဗ်ာ ဆရာတစ္ေယာက္ မ်က္ႏွာႀကီးေရာင္ ရမ္းေဖာသြပ္လ်က္၊ ကြၽန္ေတာ္နား ကပ္လာသည္။ အမူအရာက မူးသလို လို၊ ႐ူးသလုိလို။
”ဟယ္ …ငမိုက္သား၊ ေဝး ရာက ရွားေလာ့၊ မူးခ်င္ေယာင္လည္း မေဆာင္ႏွင့္ ႐ူးခ်င္ေယာင္လည္း မေဆာင္ႏွင့္ …၊ ေစာေဖတို႔က ေနာေက်ၿပီးသားလဟ …”
ကြၽန္ေတာ္က ေတာင္ေဝွးကို ရြယ္လိုက္ရပါသည္။ ။
ၾကဴးႏွစ္