ဟိုနိုလူလူ၊အောက်တိုဘာ ၂
မကြာသေးမီကမြောက်ကိုရီးယား၏ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်မှုကိုတုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အမေရိကသည် မဟာမိတ်ဂျပန်၊တောင်ကိုရီးယားတို့နှင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုထပ်မံပြုလုပ်နိုင် ရန်ချိန်ဆနေသည်ဟု လေတပ်ဦးစီးမှူးတစ်ဦးကပြောကြားခဲ့သည်။
ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်နောက်ဆုံးပစ်လွှတ်မှုအနေဖြင့် မြောက်ကိုရီးယားသည် စနေနေ့နံနက်က လေးကြိမ်မြောက်ပစ်လွှတ်ခဲ့ပြီး အဆိုပါပစ်လွှတ်မှုသည် ဂျပန်ပင်လယ်ထဲသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု တောင်ကိုရီးယားပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
သို့သော် အမေရိကန် – အင်ဒိုပစိဖိတ်ဒေသ စစ်ဌာနချုပ်ကမူ ယခုပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်မှုသည် အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊နယ်မြေနှင့် မဟာမိတ်များကို ခြိမ်းခြောက်မှုမပြုဘဲ မြောက်ကိုရီးယား၏ ဥပဒေမဲ့အစုလိုက်အပြုံလိုက် ပျက်စီးစေသည့်လက်နက်များနှင့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်အစီအစဉ်များကသာ မတည်ငြိမ်မှုကိုဖြစ်စေသည်ဟု မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။
“ထိုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်လေတပ်အနေဖြင့် တုံ့ပြန်ရန်အသင့်ရှိနေပြီး အချိန်တိုအတွင်းလဲတုံ့ပြန်နိုင်သည်” ဟု Wilsbach ကပြောကြားခဲ့သည်။
“အမေရိက၊တောင်ကိုရီးယားနှင့်ဂျပန်တို့ ရင်ဆိုင်နေရသော ခြိမ်းခြောက်မှုများသည် ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမိုလုပ်ဆောင်ရန်လိုအပ်သည်ဟူသော အချက်အားထောက်ပြနေသည်” ဟု အမေရိကန်ပစိဖိတ်ရေတပ်မှ တပ်မှူးရေတပ်ဗိုလ်ချုပ် Samuel Paparo ကပြောကြားခဲ့သည်။
မေလကစတင်တက်လာသော တောင်ကိုရီးယားသမ္မတမစ္စတာယွန်းဆော့ယော်သည် ၎င်း၏လက်ထက်၌ အမေရိက၊ဂျပန်တို့နှင့် ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။အမေရိက၊ဂျပန်နှင့်တောင်ကိုရီးယားတို့သည် ငါးနှစ်ခန့်အတွင်း ၎င်းတို့၏ပထမဆုံး ရေငုပ်သင်္ဘောတိုက်ဖျက်ရေးစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို သောကြာနေ့ကပြုလုပ်ခဲ့သည်။
အဆိုပါလေ့ကျင့်မှုတွင် မြောက်ကိုရီးယားရေငုပ်သင်္ဘောမှ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်မှုကိုတုံ့ပြန်ရန်အတွက် တပ်ဖွဲ့ဝင်များအနေဖြင့် လေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်ရကြောင်းဖော်ပြထားသည်။ဩဂုတ်လကလည်း ဩစတြေးလျနှင့် ကနေဒါတို့သည် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များထောက်လှမ်းခြင်းနှင့် ခြေရာခံခြင်းတို့အတွက် လေ့ကျင့်မှုတစ်ခုပြုလုပ်ရန် ပူးပေါင်းခဲ့သေးသည်။
မြောက်ကိုရီးယားအနေဖြင့် နျူစမ်းသပ်မှုတစ်ခုပြုလုပ်ရန်လည်း အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ဘိုင်ဒင်အစိုးရအဖွဲ့ကပြောကြားခဲ့သည်။နိုင်ငံ၏နျူလက်နက်နှင့်ပတ်သက်၍ မြောက်ကိုရီးယား၏ပြောကြားချက်များသည် အလွန်စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသည်ဟု မစ္စတာ Wilsbach ကပြောကြားခဲ့သည်။ “သူတို့က အမေရိကအပါအဝင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကိုပါ နျူလက်နက်အသုံးပြုမယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်ထားပါတယ်” ဟု လည်း၎င်းကထပ်မံပြောကြားခဲ့သည်။
မြေက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်မှုသည် ကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး မစ္စတာ လွိုက်အော်စတင်မှ စနေနေ့၌ ဟာဝိုင်အီတွင် ဂျပန်၊ဩစတြေးလျမှ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများဖြစ်ကြသည့် မစ္စတာ ရာဆူကာဇုဟမဒ နှင့် ရစ်ချတ်မာလက်စ်တို့နှင့်တွေ့ဆုံမှုအပေါ်သတိပေးသည့်အနေဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်သည်ဟုဖော်ပြထားသည်။
မြောက်ကိုရီးယားအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်သည် တောင်ကိုရီးယားနှင့်မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးဆက်လက်ခိုင်မာစေရန် တတ်နိုင်သမျှလုပ်ဆောင်ရန်အာရုံစိုက်ထားကြောင်းလည်း မစ္စတာအော်စတင်က ကြာသပတေးနေ့သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင်ပြောကြားခဲ့သည်။
Source -Nikkei Asia