ျပည္ ၿမိဳ႕သည္ ပဲခူးတုိင္း အေနာက္ ဘက္ျခမ္း ဧရာဝတီျမစ္ အေရွ႕ ဘက္ကမ္းတြင္တည္ရွိ၏။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဧရာ ဝတီတုိင္း၊ မေကြးတုိင္းတုိ႔ႏွင့္ ကုန္လမ္း၊ ေရလမ္းဆက္သြယ္သြားလာႏုိင္၏။ သေရ ေခတၱရာပ်ဴၿမိဳ႕ေဟာင္းလည္း ျပည္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မနီး မေဝးတြင္ တည္ရွိ၏။
သေရေခတၱရာ ဒြတၱေပါင္ဘုရင္ တည္ ထားခဲ့သည့္ ဘုရား ပုထုိးေစတီ အမ်ား အျပားလည္း ရွိေလ၏။ ထုိဘုရားေစတီမ်ား ထဲတြင္ ေအဒီ ၆ ရာစု ပ်ဴေခတ္တြင္ တည္ထားခဲ့ သည့္ ဘုရားႀကီးေစတီသည္ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ေအာင္ လံၿမိဳ႕အထြက္ ကားလမ္းေဘးတြင္ တည္ရွိ၏။ ေဘာေဘာႀကီးေစတီႏွင့္ တစ္ေခတ္တည္း တည္ထားခဲ့ေသာ္လည္း အနည္းငယ္ ေနာက္က် သည္ဟုဆုိေလ၏။ ေဘာေဘာႀကီး ေစတီေတာ္ ႏွင့္သြင္ျပင္လကၡဏာကြဲျပားမႈရွိ၏။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ေစတီေတာ္မ်ား၏ ေရွ႕ေျပး ပုံစံျဖစ္သည္ ဟု ပညာရွင္မ်ားက ယူဆၾက ေလ၏။
ဒြတၱေပါင္မင္းႀကီးတည္ထားခဲ့ေသာ ေကာင္းမႈေတာ္ေစတီ ကုိးဆူအနက္တစ္ဆူ အပါအဝင္ျဖစ္၏။ ဘုရားရွင္၏ ဓာတ္ေတာ္ တစ္ဆူ၊ လက္ယာေျခမေတာ္မွျဖစ္ေသာ ေျခ သည္းေတာ္ကုိထည့္သြင္းဌာပနာထားၿပီးမဟာေစတီဟုဘြဲ႕အမည္သမုတ္ခဲ့ေၾကာင္းသိရ၏။
ေစတီတည္ ထားစဥ္က ျဖည္းျဖည္း ေဆးေဆး တည္ေတာ္မူသျဖင့္” ေဆးေဆး” ေစတီဟု လည္းေကာင္း၊ ထုထည္ႀကီးမားေသာ ေၾကာင့္ “မဟာေစတီ ဘုရား” ဟုေခၚခဲ့ၾက၏။ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းၾကာေသာ္ ဘုရားႀကီးဟု ေျပာင္းလဲေခၚခဲ့ၾက ျပန္၏။ ေခတ္အဆက္ဆက္ မင္းႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔က ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ခဲ့ၾက၏။ ယခုအခါ ဘုရားႀကီး ေဂါပက အဖြဲ႕မွ အနီးကပ္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လ်က္ရွိေလ၏။ သေရေခတၱရာ နယ္ေျမမ်ားအတြင္း ရွိဘုရား ပုထုိးေစတီမ်ားအား ေရွးေဟာင္း ဇုန္သတ္မွတ္ၿပီး ေရွးေဟာင္းသုေတသနႏွင့္ စာၾကည့္တုိက္ ဦးစီးဌာနမွ ထိန္းသိမ္းလ်က္ရွိ၏။ ထုိအတူမဟာေစတီဘုရားႀကီး အား လည္း ေရွး ေဟာင္းအထိမ္းအမွတ္အေဆာက္အအုံတည္ရွိရာနယ္ေျမ (Ancient Monumental Zone) သတ္မွတ္ထားေလ၏။ ပ်ဴၿမိဳ႕မ်ား ကမၻာ့ အေမြအႏွစ္စာရင္း ဝင္ခဲ့သျဖင့္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပဘုရားဖူးမ်ား အၿမဲမျပတ္လာ ေရာက္ ဖူးေျမာ္ေလ့လာၾက၏။
ဘုရားႀကီး၏ တစ္ခ်ိဳ႕ ေနရာမ်ားတြင္ ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးေနမႈမ်ား ျမင္ေတြ႕ရေလ၏။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈအေမြ အႏွစ္ ဘုရားပုထုိးေစတီမ်ားအား ေရရွည္ တည္တံ့ေအာင္ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္ရန္လုိေလ၏။ ႏုိင္ငံသားတုိင္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ရာဌာနမ်ားမွလည္း တာဝန္ရွိပါ ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါ၏။
ႏုိင္ထြန္း(TGI)
