က်ြန္ေတာ့္ကို “စီေဂ်” လို႔ ေခၚပါ။ “စီေဂ်” ဆိုသဟာက Citizen Journalist ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္ ေဝါဟာ ရ အတိုေကာက္ CJ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလိုေတာ့ အရပ္သား အလြတ္ သတင္းေထာက္လို႔ ေခၚရမွာေပါ့။ ကြၽန္ေတာ့္လို စီေဂ်ေတြ ဒီကေန႔ ေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရာေထာင္ခ်ီၿပီး ရွိေနၾကပါတယ္။ မိဘျပည္သူမ်ား (အဲ…ေယာင္လို႔) မိတ္ေဆြမ်ား အမွတ္တမဲ႔ ျဖစ္ေနၾကလို႔ပါ။FB ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စီေဂ်ေတြရဲ႕ အပိုင္စား နယ္ေျမအင္ပိုင္ယာႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္… FB ပိုင္ ရွင္ “မတ္ဇူကာဘတ္” ဆိုတဲ့ ငနဲ က အေမရိကားမွာ သူ႔ဘာသာသူေနၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ဂ႐ုမစိုက္ပါဘူး။ သူက အသားယူတတ္ရင္ေတာ့ ကမၻာ တစ္ဝွမ္းလံုးက စီေဂ်ေတြကို ” ဒီလူေတြ အားလံုး က်ဳပ္ရဲ႕ ဒူးမနာ သားသမီး ခ်ည္းပဲ” လို႔ ၾကြားခ်င္ၾကြားမွာေပါ့ေလ။
ဘယ္လိုမဆို… အဲဒီငနဲကို ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စီေဂ်ေတြက ေက်းဇူးအႀကီးႀကီး တင္သဗ်ာ။ သူက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကစားၾကဖို႔ မိုးလံုေလ လံု အားကစား႐ုံ သစ္ႀကီးတည္ ေဆာက္ေပးခဲ့သလိုပါပဲ။ လူမ်ဳိးမ ေရြး၊ ဘာသာမေရြး ၊ ပါတီမေရြး၊ လူတန္းစားမေရြး ကစားႏိုင္တဲ့ ကစားကြင္းႀကီး ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ။ ဥပမာ တစ္ခုျပမယ္ဗ်ာ။ FB ကို ေဝး လံသီေခါင္တဲ့ ျမန္မာ့ေက်းလက္ လယ္ကြင္းထဲက လယ္သူမေလး တစ္ေယာက္ကလည္း ပိုက္ဆံမ်ား မ်ားစားစား မကုန္ဘဲ သံုးႏိုင္တယ္။ (ကစားႏုိင္တယ္။) ဆိုခင္တာက အ ညတရ လယ္သူမေလးဟာ ျမန္မာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို သူေျပာခ်င္တာေတြ လွမ္းေျပာႏိုင္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။
“လယ္ကြင္းထဲက လယ္သူမက ဘာမ်ား ထူးထူးျခားျခား ေျပာစရာ ရွိမွာတုန္း” လိုေတာ့ ဘုမေတာနဲ႔ မိတ္ေဆြ။ သူ႔မွာလည္း ေျပာစရာရွိ တယ္။ (ကြၽန္မကို ခုနတုန္းကပဲ လယ္တဲမွာ ေျမြကိုက္ပါတယ္။ ဒါ ေပမဲ့ အဆိပ္မရွိတဲ့ ေျမြပတုံ႔ (ေျမြ ပတုတ္) ပါ ဟီးဟီး) ဆိုၿပီး သူက စာနဲ႔ေျပာမယ္။ ၿပီးရင္ သက္ေသ သာဓကအျဖစ္ လည္ပင္းကေန ဖမ္း ကိုင္ထားတဲ့ ေၾကာင္ေၾကာင္က်ား က်ား တုပ္တုပ္တိုတို ေျမြပတံု႔ႀကီးကို ေတာင္ ဓာတ္ပံု႐ုိက္ၿပီး ျပေပးလိုက္ ပါဦးမယ္။ ဒီေခတ္ႀကီးထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ ခပ္ေပါ့ေပါ့ေနလို႔ထိုင္လို႔ေတာ့ မရေတာ့ဘူးဗ်။ လူတိုင္းမွာ မိုဘိုင္း ဖုန္းေတြ ရွိေနၾကတယ္။ မိုဘိုင္းဖုန္း တိုင္းက ကင္မရာေတြ။ ၿပီးေတာ့ မိုဘိုင္းက အင္တာနက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ ထားတာ။ ေပပင္ကုန္းရြာက ႀကီး ေတာ္ ေဒၚပုမ လမ္းသြားရင္း ေခ်ာ္ လဲတဲ့အေၾကာင္းက မိနစ္ပိုင္းအတြင္း အင္တာနက္ကို တက္သြားႏိုင္တယ္။ ကာယကံရွင္ ေဒၚပုမေတာင္ သိခြင့္ ရလိုက္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ခဏေန ေတာ့မွ ေဒၚပုမဆီကို ရန္ကုန္မွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူ႔သားေတာ္ေမာင္ ငမ်ဳိးကဖုန္း လွမ္းဆက္တယ္။အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူ႔သားေတာ္ေမာင္ ငမ်ဳိးကဖုန္း လွမ္းဆက္တယ္။ “အေမ… ေခ်ာ္လဲတာပြန္းပဲ့ ႐ုံပဲလား။ အ႐ုိးေတြ ဘာေတြမ်ား က်ဳိး အက္သြားေသးလား”တဲ့။ ေဒၚပုမက ဖုန္းထဲကေန ျပန္ေအာ္တယ္။ႏိုး…ႏိုး ဘာမွမျဖစ္ဘူးသား။ အိုေက ေအာ႐ုိက္။ အိုေက ေအာ ႐ုိက္” တဲ့။ ကဲ…ၾကည့္စမ္း။ ျမန္မာျပည္ ႀကီး ဘယ့္ကေလာက္ တိုးတက္ေနၿပီ လဲ။ ဘဂဝါ ဟိုက္စကူးထြက္ ေဒၚပု မေတာင္ ဘိုလိုမႈတ္ေနၿပီ။ (ကိုင္း) လိုရင္း အေၾကာင္း အရာဆီ သြားၾကရေအာင္ဗ်ာ။ ကြၽန္ ေတာ္စီေဂ်ေတြကို ျပန္ၾကားေရး ဝန္ ႀကီးဌာနကေကာ မည္သည့္ မီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္း၊ မည္သည့္ စာနယ္ဇင္း လုပ္ငန္းေတြကမွ တာဝန္မယူ။ တာ ဝန္မခံပါဘူး။ လြတ္လပ္ေသာ အရပ္ သား သတင္းေထာက္ စီေဂ်ပီပီကိုယ့္ ဘာသာကိုယ္ တာဝန္ယူရတယ္။ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ တာဝန္ခံရတယ္။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ စီေဂ်တစ္ ေယာက္ဟာ မိမိရဲ႕ သိကၡာ၊ သမာဓိနဲ႔ ဣျႏၵသမၸတၱိကို မိမိဘာသာ ထိန္း သိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားဖို႔ပါပဲ။ ဒါမွ သာ… အမ်ားေလးစားရတဲ့ Good စီေဂ်ျဖစ္မယ္။ လြတ္လပ္တယ္ကြာ။ လုပ္ခ်င္ရာ ေလွ်ာက္လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ထင္ရာျမင္ရာေတြေရး။Hate Speech ေတြ၊ ဖ႐ုႆဝါစေတြ၊ မမွန္မကန္ လုပ္ႀကံသတင္းေတြခ်ည္း ေရးမယ္ဆိုရင္ ေစ်းအိမ္သာ နံရံ မွာလက္ ကျမင္းတဲ့ ေအာက္တန္းစား သတၱဝါ အဆင့္ေရာက္ေအာင္ ကိုယ့္ ဟာကိုယ္ ဆြဲခ်သလို သြားေတာ့ မွာေပါ့။စီေဂ်ျဖစ္မယ္။ လြတ္လပ္တယ္ကြာ။
လုပ္ခ်င္ရာ ေလွ်ာက္လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ထင္ရာျမင္ရာေတြေရး။ကြၽန္ေတာ္တို႔ စီေဂ်ေတြဆိုတာ တစ္ခါတေလက်ေတာ့ ” ကိုယ့္ထ မင္းကိုယ္စားၿပီး ႀကီးေတာ္ႏြား ေက်ာင္း” ေနၾကရတာ။ ျဖစ္ရပ္မွန္ သတင္းတစ္ပုဒ္ကို ေစတနာ အရင္းခံ ၿပီး ကိုယ္ေရးတတ္သလို ေရးတင္ လိုက္တဲ့အခါ… စာနယ္ဇင္းတိုက္ တစ္တိုက္က အဲဒီသတင္းကုိ ခပ္ တည္တည္ ယူသံုးၿပီး စီေဂ်ကိုေငြ တစ္ျပားမွ ေပးထားတာမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ပ႐ုိဖက္ရွင္နယ္ ေၾကးစား မဟုတ္ပါ ဘူး။ စီေဂ်ဆိုတဲ့အတိုင္း တာဝန္သိတဲ့ အရပ္သားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သိ သင့္တဲ့ (တစ္စံုတစ္ရာ ေကာင္းက်ဳိး ေပါက္ဖြားေစတဲ့) သတင္းကို တင္ ေပးတာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ “သတင္းေခတ္” ရဲ႕ ပရဟိတဝါဒီ ေတြပါ။ ေလလံုးထြားတာ မဟုတ္ဘူး ေနာ္။ ဒီေခတ္က “သ တင္းေခတ္” The Age of Information မဟုတ္ လား။ ပိုက္ဆံ တစ္ျပားမွမရလည္း သတင္းသမား ျဖစ္ရတာ ဂုဏ္္ယူပါ တယ္ဗ်ာ။ သတင္းဆာေလာင္ေနၾက တဲ့ ကမၻာ့ျပည္သူအားလံုးကို သတင္း ေကြၽးေမြးခြင့္ရတဲ့အတြက္. ..
ကုသိုလ္ေတြလည္း တစ္ထမ္းႀကီး ရပါတယ္။ ဒီကေန႔ကေတာ့ စီေဂ် တစ္ ေယာက္အေနနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ အ က်ဳိးကို ထမ္းေဆာင္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္ ရန္ကုန္တိုင္း ေျမာက္ပိုင္းခ႐ုိင္က ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုထဲကို ေရာက္ေနပါၿပီ။ စည္ပင္သာယာေစ်းႀကီး တစ္ေစ်း အနီးကို ကြၽန္ေတာ္ ခ်ဥ္းကပ္လာေန ပါၿပီ။ အခုလို မနက္ ၈ နာရီေလာက္ မွာ ၾကက္ပ်ံမက် လႊတ္စည္တဲ့ ေစ်း ႀကီးပါ။
ေတြးေနၾက၊ ျဖစ္ေနၾကအတိုင္း ပါပဲ။ ေစ်းရဲ႕ မ်က္ႏွာစာ ေစ်းရဲ႕ အုတ္စည္း႐ုိးနဲ႔ ကပ္လ်က္မွာ ယာဥ္ မ်ဳိးစံု သြားလာၾကတဲ့ ေပ ၆ဝ ေလာက္က်ယ္မယ့္ ကတၱရာခင္းကား လမ္းမႀကီးရွိတယ္။ ျပႆနာကေတာ့ က်ဴးေက်ာ္ ေခါင္းရြက္ဗ်က္ထိုး ေစ်း သည္ေတြပါပဲ။ သူတို႔ဟာ ေစ်းပိုင္ နက္ အျပင္ဘက္က စႀကၤ႕ေပၚမွာ ေကာ ကားလမ္းမေပၚမွာေကာ ရဲရဲ တင္းတင္း ေရာင္းေနၾကတာ။ လမ္း သားရဲ႕ သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ဟာ ေစ်း သည္ေတြရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ ျခင္းကို ခံထားရတယ္။
ကြၽန္ေတာ္က ဖုန္းကင္မရာကို ဖြင့္ၿပီး ၤသခက် ယူတုန္းအခ်ိန္မွာပဲ အသံတစ္သံ ထြက္လာတယ္။ကြၽန္ေတာ္က ဖုန္းကင္မရာကို ဖြင့္ၿပီး Focus ယူတုန္းအခ်ိန္မွာပဲ အသံတစ္သံ ထြက္လာတယ္။ “ဟိုမေအေပး သတင္းေထာက္ ငါတို႔ကို ဓာတ္ပံု႐ုိက္ေနၿပီး။ ဂ်ာနယ္ ထဲ ဓာတ္ပံုပါလာတာနဲ႔ ရဲကလာၿပီး ငါတို႔ကို ႏွင္ထုတ္ေတာ့မွာ…
“ကြၽန္ေတာ္ အႏၱရာယ္နံ႔ကို ႐ႈမိပါၿပီ။ “ဟိတ္ သတင္းေထာက္စုတ္ ထြက္သြားစမ္း” ဆိုတဲ့ အသံနဲ႔အတူ သစ္သားခံုဖိနပ္ အၿမီးကို တစ္ဘက္ ကြၽန္ေတာ့္ညာနားရြက္ေတြေဘးက ဝီခနဲ ျဖတ္သြားပါတယ္။ စီေဂ် တို႔တတ္အပ္တဲ့ ပညာ ထဲမွာ အေျပးလ်င္ျခင္းလည္း ပါဝင္ ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ သြန္ေနၿပီ။ တ ကယ့္မာရသြန္ပါ။ “ဝွီး” ဘုရားဘုရား။ အုတ္ခဲက်ဳိး တစ္လံုး ကြၽန္ေတာ့္ ေခါင္းေပၚက ရွပ္ ၿပီး ေျပးသြားသဗ်ဳိ႕။
ၾကဴးႏွစ္
