ဆီမီးေထာင္ျပာ မီးခြက္
မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ စဥ့္ကူးၿမိဳ႕နယ္၊ ဧရာဝတီေရလယ္ ကြၽန္း ခက္သင္ရြာမွာ အခုႏွစ္ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ ညေနပိုင္းက ေပါင္ဒါ ႐ိုက္ပြဲကို ေရွးမူမပ်က္ စည္ ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ေယာ၊ ေဆာ၊ ထီးလင္း၊ ဂန္႔ေဂၚနယ္ေတြဘက္မွာ က်င္းပတဲ့ ပါးတို႔ပြဲေတြက သနပ္ခါးကို သံုးၿပီးဧည့္သည္ကို ႀကိဳဆိုၾကတာမ်ိဳးပါ။ အဲဒီ ေဒသေတြရဲ႕ သနပ္ခါးပါးတုိ႔ပြဲမွာ ဆိုရင္ ဘုရားလြင္ျပင္မွာ ဝါးေတြ နဲ႔ ပတ္ေခြၿပီး ဝကၤဘာလုပ္ထားတယ္။ ခ႐ုပတ္တစ္ေခြကို တစ္ျပည္ ေထာင္ လို႔ေခၚၿပီး ၇ ျပည္ေထာင္၊ ၁၆ ျပည္ေထာင္ စသည္ျဖင့္ ဝကၤဘာ ရွည္ေပ မယ့္အလယ္မွာဘုရား ဆင္းထုေတာ္သီတင္း သံုးေတာ္မူတယ္။ ဝကၤဘာ ထဲမွာ လွည့္ၿပီးေတာ့ ဘုရားရွင္ကို ဆီမီးပူေဇာ္တာေပါ့။
ကိုင္ေဆာင္တဲ့ ဆီမီးေတြက တစ္နယ္ နဲ႔တစ္နယ္၊ တစ္ရြာနဲ႔ တစ္ ရြာမတူၾကပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က ၾကာမီးခြက္၊ ထီးလင္းၿမိဳ႕နယ္က ဖေယာင္း ေတာင္ (သို႔မဟုတ္) ဆီမီးေထာင္ခ်ကို ကိုင္ေဆာင္ပူေဇာ္ၾကတယ္။ ဆီမီး ေထာင္ဆိုတာက ငွက္ေပ်ာတံုးေလး လက္မေလာက္ကို ခြာခံၿပီး ငွက္ေပ်ာ ပင္ငယ္ စိုက္ထားတယ္။ အပင္ငယ္ မွာ ဖေယာင္းတိုင္မ်ား၊ စကၠဴပန္းေရာင္စံုထိုး႐ိုက္ အလွဆင္ထားတာပါ။ တခ်ိဳ႕က ေမာင္း ေထာင္ခ်ိဳင့္ထဲကို ငွက္ေပ်ာရြက္စိုက္ၿပီး ပန္းလိတ္ေလး ေတြ၊ ဆီမီးခြက္ ေတြနဲ႔အလွဆင္ၾကတယ္။
သနပ္ခါးပါးတုိ႔ပြဲ
ၾကာမီးခြက္၊ ဆီမီးေထာင္လွည့္ ၾကေပမယ့္ ပြဲတိုင္းမွာ ပါးတုိ႔ပြဲ ပါဝင္ ေလ့မရွိပါဘူး။ ဘုရားလြင္ျပင္မွာရွိ တဲ့ ၁၆ ျပည္ေထာင္ဝကၤဘာ ရွည္ႀကီးထဲကို ဆီမီးပူေဇာ္ဖို႔ အပ်ိဳမမ်ားက ၾကာမီးခြက္မ်ားနဲ႔ စီတန္းဝင္ ေရာက္တာကို ရြာခံအပ်ိဳမမ်ားက ပါးျပင္ကို သနပ္းခါးတို႔ ေပးတယ္။ တို႔လိုက္တဲ့ သနပ္ခါးကို လွလွပပျဖစ္ေစဖို႔ လူပ်ိဳႏွစ္ေယာက္က မွန္ေထာင္ၿပီးျပေပးတယ္။ မ်က္ႏွာေခ်နဲ႔ အလွျပင္ အၿပီး မွန္ကိုေျမႇာက္ ေပးလိုက္တဲ့အခါ ေရွ႕ဆက္သြားၿပီး ဝကၤဘာဝန္းက်င္ မွာ သနပ္ခါးပါး တုိ႔သူနဲ႔ မွန္တန္းေပါင္း ၅ဝခန္႔အထိ ရွိတာပါ။
သက္ေတာ္ရွည္ဆရာေတာ္ႀကီး မ်ား သီတင္းသံုးေတာ္မူရာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းရွိတဲ့ ရြာေတြ ကို သြားေရာက္ ကန္ေတာ့တဲ့အခါ ေက်ာက္ထုၿမိဳ႕နယ္က ဓေလ့တစ္မ်ိဳး ပါ။ ၄-၅ ရြာဆက္ကူးၿပီး လမ္းမွာ တစ္ ည၊ ႏွစ္ညအိပ္ရတဲ့ ခရီးမ်ိဳးပါပဲ။ အပ်ိဳ၊ လူပ်ိဳတစ္တြဲစီကို အပ်ိဳကိုင္ မယ့္ဆီမီးခြက္ အတြက္ စရိတ္ကို လူပ်ိဳကက်ခံရတယ္။ ေက်ာင္းကန္ ေတာ့သြားေတာ့လည္း အပ်ိဳရဲ႕ေဘးကေန ဆီမီးၿငိမ္းရင္ မီးတုိ႔ေပး ေပါ့။ ေက်ာင္းကန္ေတာ့ဖို႔ သြားေတာ့ ႀကိဳတင္ အေၾကာင္းၾကား ထားတာမို႔ ရြာခံေတြက သနပ္ခါးပါး တို႔ဖို႔ႀကိဳဆိုတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္း ဝန္းထဲမွာလွည့္တာနဲ႔ တစ္တြဲစီကို ပါးတုိ႔ ပါၿပီ။ တစ္တြဲမွာ လူပ်ိဳကပါးတုိ႔ တာ ေက်နပ္ပါၿပီ ေျပာေပမယ့္ သူနဲ႔တြဲ လာတဲ့အပ်ိဳက စိတ္တိုင္းမက်ေသး ဘူးဆိုလို႔ကေတာ့ သနပ္ခါးေတြ၊ ေပါင္ဒါေတြနဲ႔ အက်အန ေက်နပ္တဲ့ အထိ ဧည့္လူပ်ိဳကို အလွျပင္ေပးတယ္။ သူတုိ႔ေဒသ သနပ္ခါးပါးတို႔ ပြဲရဲ႕ ေပ်ာ္စရာဓေလ့ တစ္မ်ိဳးေပါ့ေလ။
ေပါင္ဒါတဝေဆာ္တီး
ခက္သင္ရြာေပါင္ဒါ ႐ိုက္ပြဲကေတာ့ ေတာင္တက္ေစာင္းတန္း အတိုင္း တက္သူဆင္းသူ မွန္သမွ်ကို ေပါင္ဒါ႐ိုက္တာပါ။ ေခါင္းကိုမငံု႔ မေမာ့ပဲေလွ်ာက္လုိ႔ ကေတာ့ ပံုမွန္ပဲေပါင္ဒါ ကို ႐ိုက္ၾကပါမယ္။ ေပါင္ဒါ ႐ိုက္လုိ႔ ေရွာင္မယ္၊ မ်က္ႏွာလႊဲမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေခါင္းလံုးေဖြးေဖြးျဖဴပါ ၿပီ။ ကိုယ့္ရည္းစား ဆိုရင္ေတာ့ အပ်ိဳမက ပါးျပင္ႏွစ္ဖက္မွာ ေပါင္ဒါ တစ္ခ်က္စီပဲ လွလွပပ ဝိုင္းဝိုင္းစက္စက္ တုိ႔ေပးမွာပါပဲ။ တခ်ိဳ႕လူပ်ိဳက လက္ကိုင္ပုဝါထဲ ကို ေပါင္ဒါမႈန္႔ျဖဴး ၫႇပ္ၿပီးကိုယ္ရည္ရြယ္ ထားတဲ့ အပ်ိဳမ ကို ျပန္တို႔တာမ်ိဳး ဆိုရင္ေတာ့ လူပ်ိဳရဲ႕ဂုတ္ကေန ႏွိမ့္တဲ့ၿပီး တဝ ေဆာ္ တီးၾကတယ္။ သႀကၤန္တုန္းက ေရေလာင္းခံရတဲ့ အပ်ိဳမေတြက ေပါင္ဒါ ႐ိုက္ပြဲမွာ လူပ်ိဳေတြကို ကလဲ့ စားေခ်တာေပါ့။ ေတာင္ေပၚကို ေရာက္ ေတာ့မွန္၊ ေက်ာက္ျပင္၊ သနပ္ခါးေတြ၊ အသင့္ျပင္ထားတယ္။ ကိုယ္ လက္သန္႔စင္ အလွျပင္ၿပီးတာနဲ႔ ဘုရားမွာ ဆီမီးပူေဇာ္၊ ကန္ေတာ့ ၾကတာပါပဲ။ ေပါင္ဒါ႐ိုက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ခဲ့တာကေတာ့ေရွးအခါက သီတင္း ကြၽတ္လျပည့္ေန႔ ညေနပိုင္းမွာ လွဴဖြယ္ ပစၥည္းေတြကို ပေဒသာပင္သီးၿပီး ေရႊေတာင္ဦး ေစတီေတာ္ကို ပူေဇာ္ဖို႔ ကာလသားေတြ တက္ၾကတာကို အပ်ိဳေတြက ၿဗိဇင္ခက္နဲ႔ သနပ္ခါး ေရက်ဲပက္ ျဖန္းႀကိဳဆိုၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သနပ္ခါးေသြးဖို႔ အခ်ိန္ေပးရတာရယ္၊ အက်ႌေပၚက သနပ္ခါးစက္ေတြကို ခ်က္ခ်င္းသန္႔ ရွင္းလုိ႔ မရတာေတြ ရယ္တို႔ေၾကာင့္ အဲဒီတုန္းက ေခတ္စားတဲ့ မ်က္ႏွာ ေခ်၊ ေပါင္ဒါမႈန္႔တို႔ကို ေျပာင္းလဲသံုး စြဲခဲ့တာပါ။ ကိုညိဳလံုး
