ဆရာႀကီးဗိုလ္ကေလးတင့္ ေအာင္သည္ အသက္ ၉၆ ႏွစ္ရွိၿပီး ကန္ေတာ့ခံစာေပပညာရွင္မ်ား အနက္ အသက္အႀကီးဆံုးဆယ္ဦး စာရင္းဝင္ျဖစ္သည္။
စာေပ၊ ဂီတ၊ ျပဇာတ္၊ ႐ုပ္ရွင္ စြယ္စံုေလာကတြင္ အသက္အႀကီး ဆံုး ပညာရွင္ျဖစ္သည္။ အသက္ ၉၅ ႏွစ္ျပည့္သည္အထိ ဂီတအစည္း အ႐ံုး၊ ႐ုပ္ရွင္အစည္းအ႐ံုး လႈပ္ရွား မႈမ်ားတြင္ တက္ၾကြစြာ ပါဝင္လႈပ္ရွား ခဲ့သည္။ အသက္ ၉၆ ႏွစ္ထဲ ေရာက္ ရွိလာေသာအခါ ဆရာႀကီးအေနႏွင့္ သြားလာလႈပ္ရွားမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္း လာရသည္။
သားသမီးေလးေယာက္ရွိသည့္ အနက္ ဆရာဝန္ႏွစ္ေယာက္ပါသည့္ အတြက္ စနစ္တက် ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူရရွိသည္။ ဆရာဝန္သမီးငယ္ က အတူေနထိုင္တာျဖစ္၍ အနီးကပ္ ျပဳစုမႈရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဇရာကို အန္မတုႏိုင္၊ အႏုပညာပြဲေတြ၊ အခမ္းအနားေတြ၊ လူမႈေရးပြဲလမ္း ေတြကို ယခင္ႏွစ္ကေလာက္ မတက္ ျဖစ္ေတာ့ဘဲ အိမ္မွာပဲ စာဖတ္သည္။ မွတ္တမ္းေတြေရးသည္။ ရင္းႏွီးေသာ စကားေျပာေဖာ္ကို ေမွ်ာ္တတ္သည္။ သူ႔ထံသို႔ မၾကာခဏသြားဖုိ႔ ရင္းႏွီး သူမ်ားက ႀကိဳးစားရသည္။
ႏွစ္ပတ္ေလာက္မေရာက္ျဖစ္ ေသာ ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ မသက္ေဆြတို႔ ေရာက္သြားေသာအခါ စကားေျပာ ေဖာ္ရေသာေၾကာင့္ ဆရာက ရႊင္လုိ႔ ၿပံဳးလို႔ ႏႈတ္ဆက္သည္။
”အစ္ကိုေလး အခုဘာေတြေတြး ၿပီး ဘာေတြစဥ္းစားေနျဖစ္သလဲ”ဟု ပဋိသႏၶာရ စကားဆိုလိုက္သည္ႏွင့္ သူ႔ထံမွ စကားသံ ထြက္လာသည္။
”တစ္ေန႔ကလည္း ႐ုပ္ရွင္က အဖြဲ႕ေတြ လာၾကတယ္ဗ်။ တစ္ခ်ိန္ က ျပဇာတ္မွာ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ငယ္ ကြၽမ္းေဆြကို ႐ုပ္ရွင္ျပန္႐ိုက္ကူးဖို႔ စိတ္ဝင္စားလို႔လာၾကတာဗ်”
”အစ္ကိုေလးရဲ႕ ငယ္ကြၽမ္းေဆြ ကေတာ့ ျပဇာတ္ေလာကမွာ ေအာင္ ျမင္မႈ အရဆံုးပဲေနာ္အစ္ကိုေလး”
”ဒီေခတ္လူေတြကေတာ့ ငယ္ ကြၽမ္းေဆြဆိုတဲ့ နာမည္ပဲ ၾကားဖူး ၾကတာပါဗ်ာ” ဟု ေတြေတြေငးေငး ေလးေျပာရင္း ဆရာႀကီးက ၿငိမ္ေန သည္။ ခဏေနမွ သူ႔အထာကို သိေန ေသာ မသက္ေဆြက စကားစလိုက္ သည္။
”အခုေခတ္မွာ ႐ုပ္ရွင္ေတြထက္ ဗီဒီယိုေတြ ေနရာယူတာမို႔ အစ္ကို ေလး ငယ္ကြၽမ္းေဆြကို ျပဇာတ္ျပန္ ကပါလား”
”ေအးကြ အစ္ကိုေလးမေသခင္ ေတာ့ ျပဇာတ္ျပန္ကခ်င္ေသးတယ္။ ျပဇာတ္ဆိုတာ တကယ့္ကိုခမ္းနားတဲ့ ျပဇာတ္ေကာင္းေကာင္း တင္ဆက္ ခ်င္တာ”
”ေတးဂီတတင္ဆက္ပြဲေတြ ေတာင္ သံုးေသာင္း၊ ႏွစ္ေသာင္း ေလာက္ ဝင္ေၾကးေပးၿပီး ၾကည့္ရ ေသးတာပဲ။ တကယ့္ျပဇာတ္ေကာင္း ေကာင္းဆို လူေတြက ၾကည့္ၾကမွာ ေပါ့”
”အမ်ိဳးသား ဇာတ္႐ံုႀကီးကို ငွားၿပီး ျပဇာတ္ကမလား” ဟု ေမး လိုက္မိသည္။ မသက္ေဆြက ဆက္ ေသးသည္။
”အစ္ကိုေလးနဲ႔ ညီမေလးတုိ႔ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္က ‘အလွဆံုးအခ်ိန္’ ျပ ဇာတ္တင္ဆက္တုန္းက ပရိသတ္ ေတြ ဘယ္ေလာက္အားေပးခဲ့သလဲ။ ဇာတ္႐ံုႀကီးက ေလးရက္ပဲ ကခြင့္ရ လုိ႔ ရပ္လိုက္ရတာ။ လူေတြက အား မရၾကဘူးေလ။ မၾကည့္ရတဲ့လူေတြ က မေက်မနပ္ျဖစ္ၾကတာ အစ္ကို ေလး မွတ္မိလား။ ဒီတစ္ခါဆိုရင္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၿပီး ဝင္းဝင္း႐ံုလို ႏွစ္ ပတ္ေလာက္ ကၾကရင္လူေတြ ၾကည့္ ၾကမွာပါ”ဆိုေတာ့ အစ္ကိုေလးက ေနရာျပင္ထိုင္သည္။ မ်က္လံုးေလး ေတြက ဝင္းလက္လုိ႔လာသည္။
”အဲဒီအလွဆံုးအခ်ိန္ျပဇာတ္က တုန္းက ေပၚလစီဇာတ္လမ္းနဲ႔ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈထိန္းသိမ္းေရး ဇာတ္လမ္း ညီမေလးကေရး။ အစ္ကိုေလးက ဒါ႐ိုက္တာလုပ္၊ ကိုဝင္းၿငိမ္းက အႏု ပညာႏွင့္ မင္းသား၊ မင္းသမီးေတြ ရွာေပးတယ္။ သူတို႔အားကို ယူၿပီး ဒို႔ကအခ်ိန္တိုတိုမွာ အင္တိုက္အား တိုက္ ဇာတ္တိုက္ၿပီး ကျပခဲ့ၾကရတာ။ အဲဒါကို အားမရဘူးကြ”
မသက္ေဆြက သိပ္ကိုအားရေန ေသာ ျပဇာတ္ကို အားမရေသးဘူး ဟုဆိုေတာ့ ဆရာႀကီးကိုၾကည့္ရင္း ပါးစပ္ေလးဟသြားသည္။
”တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသား ဇာတ္႐ံုႀကီးကို တ႐ုတ္ေတြက လာ ေဆာက္ေပးသြားတာ။ သူတုိ႔ဟာက ကဇာတ္႐ံု။ ျပဇာတ္ႀကီးကသင့္တဲ့ ျပဇာတ္႐ံု မဟုတ္ေသးဘူး”
”ျပဇာတ္ဆိုတာ အဆင့္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ ရပ္ကြက္က ဘုရား ပြဲမွာ ကာလသားေတြ စုလာၾကတဲ့ ျပဇာတ္ေလးေတြကအစ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ ကပြဲႀကီးေတြအဆင့္အထိ ေယဘုယ်သေဘာအားျဖင့္ ျပဇာတ္ လို႔ နားလည္ထားၾကတာ”
စိတ္ပါလက္ပါ စတင္ေျပာၾကား လာေသာ စကားမ်ားကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္က ၿငိမ္သက္နားေထာင္ ေနမိသည္။
”အစ္ကိုေလးတို႔ ျပဇာတ္ကခဲ့ ၾကတဲ့ ဝင္းဝင္း႐ံုေခတ္ဆိုတာလည္း စစ္ၿပီးၿပီးစ လြတ္လပ္ေရးကာလမွာ အစစအရာရာ မျပည့္စံုတဲ့လူေတြ စိတ္ဓာတ္ရႊင္လန္းပါေစေတာ့ဆိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ကခဲ့ၾကရတာ”
”အဲဒီအခ်ိန္ကေတာ့ ဝင္းဝင္း ႐ံုရယ္၊ ကာေဌး႐ံုရယ္ဆိုၿပီး နာမည္ သာႀကီးတာ ျပဇာတ္စင္က ေနာက္ ေတာ့ ေရေက်ာ္မွာ ေရႊဘုန္းပြင့္ဘုရား နားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းနဲ႔ ဗိုလ္တေထာင္ ဘုရားလမ္းေထာင့္မွာ ‘ေဇာ္႐ံု’ ဆိုၿပီး ေပၚလာေသးတယ္။ ျပဇာတ္ေခတ္မွာ သိပ္မေအာင္ျမင္လိုက္ဘူး။ ေနာက္ ပိုင္းမွာ ႐ုပ္ရွင္ေတြ ဆက္ျပတယ္”
”တကယ့္ျပဇာတ္ဆိုတာ စတိတ္ စင္ကိုက အႀကီးႀကီးျပရမွာ။ ခင္ဗ်ား တို႔ ၾကားဖူးလား။ ဥေရာပမွာ ျပဇာတ္ ဆိုတာက တကယ့္ပညာပြဲႀကီး။ ျပဇာတ္႐ံုႀကီးက အႀကီးႀကီး။ ျပဇာတ္ ဇာတ္ဝင္ခန္းအရ တင့္ကားႀကီးေတြ ေတာင္ ျပဇာတ္စင္ေပၚ တစ္ဖက္က ေမာင္းၿပီးတက္လာ၊ တက္တဲ့ဘက္က ေမာင္းၿပီးျပန္ဆင္းသြားတဲ့ ျပကြက္ မ်ဳိးေတြပါတယ္လို႔ ၾကားဖူးတယ္ဗ်”
”ကြၽန္ေတာ္ဒုတိယဝန္ႀကီး တာဝန္ယူတုန္းမွာ ပါရီၿမိဳ႕ကို ေရာက္ ခဲ့တယ္။ သံအမတ္ႀကီးဦးၫႊန္႔တင္ ကလိုက္ျပလို႔ တစ္ခါၾကည့္ဖူးတယ္” ဟု စကားစလိုက္မိသည္။
”ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရ ေခတ္မွာ အဲဒီလိုျပဇာတ္စင္ႀကီးနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တင္ဆက္ခဲ့ဖူးေသးတယ္ ဗ်”
”ဘယ္မွာလဲ”
”က်ိဳကၠဆံကြင္းမွာ။ အဲဒီေခတ္ က ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ေလဗ်ာ။ ျပည္ ေထာင္စုေန႔ကစလုိ႔ ေတာင္သူလယ္ သမားေန႔၊ အလုပ္သမားေန႔ဆိုၿပီး လူထုလႈပ္ရွားမႈစည္းေဝးပြဲႀကီးေတြ လည္း က်ိဳကၠဆံကြင္းထဲမွာပဲ က်င္းပ တယ္”
”ဂီတပေဒသာေတြ ျပဇာတ္ေတြ လည္းပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရးဌာန ကလည္း ကြင္းထဲမွာ ပိတ္ကားေတြ ေထာင္ၿပီး သတင္းျဖန္႔ခ်ိေရးေတြ ႐ုပ္ရွင္ေတြ ျပခဲ့တဲ့ေခတ္ဗ်”
”အဲဒီမွာ အစ္ကိုေလးက ဘယ္လိုဇာတ္႐ံုမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္လိုျပဇာတ္ တင္ဆက္ခဲ့တာလဲ”
”ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီတက္ လာၿပီးေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ႀကီးဌာန မွာ ေျမေက်းရွင္းဆိုတဲ့ ဌာနတစ္ခု ဖြဲ႕လိုက္တယ္။ အဲဒီမွာ ဒုတိယဗိုလ္မွဴး ႀကီး ရဲေခါင္ (ေနာင္ဝန္ႀကီး၊ ဒုတိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္)၊ ဒုတိယဗုိလ္မွဴးႀကီး တင္ေအာင္(ကြယ္လြန္)တို႔ကို တာဝန္ ေပးထားတယ္။ အဲဒီဌာနကို ျပည္လွ ေဖ (တစ္ခ်ိန္က ႐ုပ္ရွင္မင္းသား၊ အဆိုေတာ္ႀကီး) ေရာက္လာတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တြဲၿပီးျပဇာတ္ေတြ၊ ဂီတ ပေဒသာပြဲေတြလုပ္ခဲ့ရတယ္”
”မၾကာဘူးဗ်ာ။ ဦးျပည္လွေဖက ယဥ္ေက်းမႈဌာနကို ဒုတိယဝန္ႀကီး အျဖစ္ ေျပာင္းရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အထူးဇာတ္႐ံုႀကီးနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ ျပဇာတ္တင္ျပခဲ့တာပဲ”
ဇာတ္စင္ကို သံုးခုတြဲလ်က္ ေဆာက္တယ္။ အလယ္မွာကတဲ့ တကယ့္ main ဇာတ္စင္ႀကီး၊ ေဘး ဘယ္ညာမွာ နည္းနည္းပဲငယ္တဲ့ ဇာတ္စင္ႏွစ္ခုတြဲလ်က္ရွိတယ္။
”အဲဒါလည္း ဥကၠ႒ႀကီးက အိုင္ဒီယာေပးၿပီး သူေျပာတဲ့အတိုင္း လုပ္ရတာဗ်”
”ဘဘေျပာေသာပံုျပင္’ဆိုတဲ့ ျပဇာတ္ကခဲ့တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ၾကည့္ ဖူးတဲ့ျပဇာတ္႐ံု အခန္းကူးေျပာင္း တဲ့ အခါမွာ ကားလိပ္ထိုး၊ တီးလံုး တီး၊ ဇာတ္လမ္းဆက္မိေအာင္ ျဖတ္ ေလွ်ာက္အဖြဲ႕ေတြ ဝင္လာၾက၊ ထြက္ သြားၾက၊ ကားလိပ္ျပန္ဖြင့္ေတာ့ ဇာတ္လမ္းအကူးအေျပာင္းနဲ႔ ဆက္ျပ တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘူး။ ပင္မဇာတ္စင္မွာ ကေနရာက မီးကိုမွိန္လိုက္တယ္။ ေဘးက ဇာတ္စင္ကို မီးထိုးလိုက္တဲ့ အခါ ဇာတ္လမ္းက ျပတ္မသြားဘဲ တစ္ဆက္တည္းသ႐ုပ္ေဆာင္ကြက္ ေတြနဲ႔ ဆက္သြားတာ။ ေဘးဇာတ္စင္ ေလးမွာ ကေနရာက မီးကိုမွိန္လိုက္ ၿပီး ဇာတ္စင္မႀကီးကို မီးထိုးၿပီး ဆက္တိုက္ကတဲ့ နည္းနဲ႔လုပ္ခဲ့တာဗ်။ ေမာ္ေတာ္ကားလည္း ဆက္ေမာင္း သြားလုိ႔ရတယ္”
”ကြၽန္ေတာ္က ဝင္းဝင္း႐ံုမွာ ကြၽန္ေတာ္၊ ခ်စ္ေမာင္တို႔၊ သန္းႏြဲ႕တို႔၊ ခင္ေမာင္ျမင့္တုိ႔နဲ႔ ကုလားဆြဲတဲ့ လန္ခ်ားကိုသာ တင္ခဲ့ဖူးတာဗ်။ မင္း သား၊ မင္းသမီးစီးတဲ့ ဂ်စ္ကားေလး တင္ခဲ့ဖူးတယ္။ လူရႊင္ေတာ္ေတြက ေနာက္ကလန္ခ်ားနဲ႔ လိုက္တဲ့ကကြက္ ကို ဝင္းဝင္းဇာတ္ခုံ ေသးေသးေလးမွာ တင္ဆက္ဖူးတာ။”
”ဥကၠ႒ႀကီးက ႏိုင္ငံျခားမွာ ေတြ႕ခဲ့တဲ့ပံုစံေျပာလို႔ ကြၽန္ေတာ္က ဇာတ္ခံုသံုးခုတြဲကို ေဆာက္ခိုင္းတာ ဗ်။ က်ိဳကၠဆံကြင္းမွာ ဇာတ္စင္သံုးခု တြဲေဆာက္ၿပီး ျပဇာတ္ကတာကို ဆရာႀကီးျပည္လွေဖ (ဒုဗုိလ္မွဴးႀကီး၊ ဒုဝန္ႀကီး)က သိပ္သေဘာက်တာ”
”အဲဒီဇာတ္စင္သံုးခုတြဲကို ဘာလုိ႔ ဆက္မလုပ္သလဲ”
”က်ိဳကၠဆံကြင္းထဲမွာ တစ္ပြဲ ထိုးလုပ္တာဗ်။ ကြၽန္ေတာ္ေျပာတဲ့ ပံုစံအတိုင္း စစ္တပ္က အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ လုပ္ေပးၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္ဖ်က္လိုက္တယ္”
”ဇာတ္စင္သံုးခုတြဲသာမကဘူး။ အခန္းေတြဆက္တိုက္ျပဖို႔ ဇာတ္စင္ တစ္ခုမီးမွိန္လိုက္တာနဲ႔ ဆက္ျပမယ့္ ဇာတ္စင္ကို မီးထိုးျပဖို႔ မီးဆလိုက္ေတြ လည္း စင္သံုးစင္လံုးအတြက္ လုပ္ရ မွာေပါ့ေနာ္”
”အဲဒီလိုခမ္းနားတဲ့ ဇာတ္စင္မ်ိဳး နဲ႔ အဆင့္အတန္းျမင့္ျမင့္ ျပဇာတ္ ကဖို႔ဆိုတာ ေငြလိုတယ္ကြ ညီမေလး ရ။ အတိုးနည္းနည္းနဲ႔ ဘဏ္က ေငြ ေခ်းရမလား။ အတိုးမဲ့နဲ႔ အစိုးရဆီက ေခ်းရမလား၊ ႐ုပ္ရွင္အစည္းအ႐ံုး ကို အားကိုးလုိ႔ေတာ့ မရဘူး။ သူတို႔မွာ လည္း ဒီေလာက္အင္အား ရွိတာမ ဟုတ္ဘူးကြ။ ဒို႕ကလည္း စိတ္ကူးပဲ ရွိတာ”
”အစိုးရက လုပ္မွျဖစ္မွာ အစ္ကို ေလးရ။ အစ္ကိုေလးက အိုႀကီးအိုမနဲ႔ ပိုက္ဆံလည္း ရွိတာမဟုတ္ဘူး။ ေခ်း လို႔လည္း မျဖစ္။ ေစတနာနဲ႔ ျပဇာတ္ ပညာပဲရွိတာ။ အခုရန္ကုန္မွာ အမ်ိဳး သားဇာတ္ ႐ံုတစ္ခုတည္းရွိတာ။ သူ႔ ေခတ္နဲ႔သူ ေစတနာနဲ႔ ခ်စ္ၾကည္ေရး သေဘာ လာေဆာက္ေပးသြားတာ။ ေခတ္မီျပဇာတ္႐ံုႀကီးေတြ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးမွာ အစိုးရက ေဆာက္ေပးတဲ့ အထိ အစ္ကိုေလး အသက္ရွည္ဖို႔ က်န္းမာဖို႔သာ ဂ႐ုစိုက္။ အဲဒါအစ္ကို ေလး အလုပ္”
”ဟုတ္တယ္ဗ်ာ။ ကြၽန္ေတာ္က အခုခရီးလည္း မသြားႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေမာေမာေနတယ္ဗ်။ ေနျပည္ေတာ္ ကိုလည္း မေရာက္တာၾကာၿပီ။ ဝန္ႀကီးေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ခြင့္မႀကံဳတာ ၾကာၿပီဗ်”
”႐ုပ္ရွင္တို႔၊ ဂီတတုိ႔ လႈပ္ရွားမႈ ပြဲေတြ အစ္ကိုေလးတက္တာပဲ။ မၾကာခင္ အကယ္ဒမီေပးပြဲက်ရင္ လည္း မႏွစ္ကလို ျပန္ၾကားေရးဝန္ ႀကီးတို႔ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔ နဲ႔ ေတြ႕ရမွာပဲ။ အဲဒီက်ေတာ့ တင္ျပလိုက္ တာေပါ့။ အကယ္ဒမီအာ႐ံုစိုက္ေန ခ်ိန္မွာ ျပဇာတ္အေၾကာင္း ေျပာရတာ အဆင္ေျပတာေပါ့ အစ္ကိုေလးရ”
”ေအးဗ်ာ အဲဒီေန႔ ပြဲတက္ႏိုင္ ေအာင္ က်န္းမာဖို႔လိုတယ္။ အားေမြး ထားလိုက္မယ္”
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီး တစ္ခြဲသား ႏွင့္ေျပာလိုက္ေသာ အသက္ ၉၆ ႏွစ္ေက်ာ္ အဘိုးႀကီးရဲ႕ မ်က္လံုးအစံု က ဝင္းလက္ေတာက္ပလ်က္ရွိေန သည္ကို မ်က္စိထဲ ျမင္ေယာင္ရင္း ျပန္လာခဲ့ရေသာ ကြၽန္ေတာ့္ စိတ္ထဲ မွာေတာ့ …။
ေမာင္ေဆြသက္
