ကသိုဏ္းငယ္မွ ညိဳညိဳေလ၊ ၾကယ္ ေရဝတီ၊ နယ္သဂႌမွာ၊ နာရီငါးရပ္၊ သု ညပါဒ္ႏွင့္၊ ရဟတ္ကယ္ခက္ခ်င္း၊ ခ်မ္းေရးျပင္းၾကသည္၊ ေတာင္ျမင္း မိုရ္ငယ္ႏွင့္ေလး၊ ေရႊလိုမွရစ္ဆင့္၊ သဲ ပံုၿပီၿပီ၊ သာမ်ဳိးညီေအာင္၊ ေစတီရတ နာ၊ လွည့္လက်္ာကို၊ ေျမဇာျမႇင့္လို႔၊ က်ဴးရင့္မွ နတ္စည္၊ ၾကက္ေဆာင္ အ လွမ္း၊ ဆီးဖ်န္းဖ်န္းႏွင့္၊ မိုးပန္းဆြတ္ေခြၽ၊ မႈိင္းမႈိင္းေဝလို႔၊ ေနမတည္သည္၊ မ်က္ရည္ကို ေရႊတဘက္ကယ္ႏွင့္၊ သုတ္ရက္ၿပီဘူး …”
“မယ္ေခြ”သည္ ရတနာသိဃၤ ၿမိဳ႕ေန စစ္ေတာင္းဝန္ႀကီး၏ သမီး၊ အေမြဝန္ ေမာင္စြက္၏ မယားျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ “မယ္ေခြ”ကို “အေမြ ဝန္ကေတာ္”ဟုလည္း ေခၚၾကသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ “မယ္ေခြ”ကို “မယ္ေခြး”ေခၚၾကသည္မွာ မွား သည္။ “မယ္ေက၊ မယ္ေခြ”ဟူေသာ ညီအစ္မႏွစ္ေယာက္တုိ႔သည္ ဘိုး ေတာ္ဘုရားလက္ထက္တြင္ လြန္စြာ ေက်ာ္ေစာေၾကာင္း၊ “မယ္ေခြ”သည္ အငယ္ျဖစ္၍၊ ေနာက္ ..အေမြဝန္ ႏွင့္ လက္ဆက္ေၾကာင္းမ်ားကို ပုဂံ ဝန္ေထာက္မင္းဦးတင္၏ စာအုပ္စာ တမ္းမ်ားတြင္လည္း ေတြ႕ရွိရသည္။
“မယ္ေခြ”ဆို “အဲခ်င္း”မ်ားကို “၈ဝ ေပၚအဲ” ဟူ၍ လည္း ေခၚၾက ေသး၏။ အေၾကာင္းကိုဆိုေသာ္ “ဤ အဲခ်င္း”ကို ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္ တနဂၤေႏြမင္းတရားႀကီးလက္ထက္ သကၠရာဇ္ ၁ဝ၈ဝ ျပည့္ႏွစ္က စတင္ ေပၚသည္ကို အစဲြျပဳ၍ “၈ဝ ေပၚအဲ” ေခၚေၾကာင္း၊ ထို႔အတူ “၈ဝ ေပၚ ေတးထပ္”ဟူ၍လည္း ေပၚေပါက္ခဲ့ ေသးေၾကာင္း ေျပာစမွတ္ျပဳၾကသည္။
(၂)
“မယ္ေခြ”၏ “၁၂ ရာသီဖဲြ႕အဲခ်င္း”သည္ရာသီဖဲြ႕ကဗ်ာမ်ားတြင္ လြန္စြာေက်ာ္ေစာ ေလသည္။ ထို “အဲခ်င္း”မေပၚေသးမီက “၁၂ ရာ သီဖဲြ႕လူးတား၊ ရတုမ်ား”ေပၚခဲ့ ေသာ္ လည္း ထုိ”လူးတား၊ ရတု”တို႔သည္ “မယ္ေခြ”၏ “အဲ”ေလာက္မ်ားစြာ အေရးပါ အရာေရာက္ျခင္းမရွိေပ။ ဖဲြ႕ႏႊဲ႕ပံုမွာလည္း “မယ္ေခြ”၏ “အဲ”သည္ လြန္စြာနက္နဲ၏။ ပန္း၊ ပြဲေတာ္၊ ရာသီအေျခအေနတို႔ကို ဖဲြ႕ရာ၌လည္း စံုစံုလင္လင္ရွိ၍ ေျပျပစ္၏။
ထူးျခားသည့္အခ်က္ကား “မယ္ေခြ”၏ ရာသီဖဲြ႕သည္ “အဲခ်င္း” ျဖစ္၍ ဂီတဘက္ သက္ဆိုင္ပါဝင္ ေသာေၾကာင့္ စည္းဝါးက်နစြာ တူရိ ယာျဖင့္ သီဆုိႏုိင္သည္။ ေရွးေရွး “၁၂ ရာသီ” ဖဲြ႕မ်ားက “လူးတား၊ ရတု မ်ား”ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အတီးအမႈတ္ တူရိယာမ်ားျဖင့္ တဲြဖက္သီဆိုျခင္း မျပဳႏုိင္။ စည္းလြတ္ဝါးလြတ္သာ ဆို ႏုိင္သျဖင့္ “မယ္ေခြ”၏ “အဲ”လာက္ တြင္က်ယ္မည္မဟုတ္ေပ။ ဤေနရာ ၌ “မယ္ေခြ”၏ ဥာဏ္ရည္သာ၏။ “အဲ”သည္ စည္းဝါးက်နစြာဆိုႏုိင္ေသာ အဖဲြ႕ျဖစ္၍ သဘင္သည္မ်ားအတြက္ ပိုမိုေက်းဇူးရွိေပသည္။ ဖဲြ႕ႏြဲ႕ပံုတြင္ လည္း “မယ္ေခြ”သည္ အျခားစာေရး ဆရာႀကီးမ်ားေအာက္ မညံ့ေခ်။ စပ္ ဆိုဖဲြ႕ႏြဲ႕ရာတြင္ ေနရာတကာ၌ပင္ ေစ့စပ္က်န၏။ စန္းယွဥ္နကၡတ္ တာ ရာေဗဒင္လာစကား ဖဲြ႕ႏြဲ႕ပံုအသံုး အႏႈန္းမ်ားလည္း က်နေသသပ္၏။ “ဦးယာ”၏ “လူးတား”ထက္ သာေပ သည္ဟု ယူဆဖြယ္ျဖစ္သည္။
“မယ္ေခြ”သည္ မိမိ၏ “အဲ ခ်င္း”တြင္ ရာသီ၏အေျခအေနကို မ်ားစြာ အမႊမ္းတင္၍ေရး၏။ သဘာ ဝဓမၼျဖစ္ေပၚေနေသာ ေတာ၊ ေတာင္၊ ေရ၊ ေျမႏွင့္ ရာသီ၏အေျခအေန လိုက္ေလ်ာပံုမ်ားကို ကြက္ကြက္ ကြင္းကြင္းေပၚေအာင္ ဖြဲ႕ဆိုႏုိင္သည္ မွာ ခ်ီးမြမ္းဖြယ္ျဖစ္သည္။ စာဆုိ ေက်ာ္တို႔သည္ “တေပါင္းလရာသီ”၏ အေျခအေနကို အမ်ားအားျဖင့္ ဖဲြဲ႕ဆုိ ၾကသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ “တ ေပါင္းလ”တြင္ ရာသီ၏ အေျခအေန သည္ အသာယာဆံုးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေပတည္း။
(၃)
အျခားဆရာႀကီးမ်ား ဖဲြ႕ဆိုခဲ့ ေသာ “တေပါင္းလဖဲြ႕”ႏွင့္ “မယ္ေခြ” ၏ “တေပါင္းလဖဲြ႕”ကို ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ “မယ္ေခြ”၏ ဥာဏ္ရည္သာေသာ အခ်က္တစ္ခုရွိ၏။ ဤ “တေပါင္းလ ရာသီ”တြင္ ေတာေတာင္၏ သာယာ ပံုကို ႐ုိး႐ုိးသားသားမဖြဲ႕ဘဲ၊ ေလျပည္ ေလညင္းကေလးက ေတာင္ဘက္မွ တုိက္ခတ္၍ ဒီလႈိင္းကေလးမ်ား တိုး လိမ့္၍လာသျဖင့္ လႈိင္းပုတ္သည့္ အသံကေလးမ်ားကို ၾကားရပံု၊ ထုိ အတြင္းပန္းပြင့္ကေလးမ်ားကို ေက်း ငွက္ငယ္မ်ားက ေျခြခ်၍ ေလတြင္ အေမႊးနံ႔မ်ား တသင္းသင္းလႈိင္ေနပံု၊ သို႔ေသာ္ တစ္ကိုယ္တည္းျဖစ္၍ မ ေပ်ာ္ႏုိင္ပံုမ်ားကို လြန္စြာ ယဥ္ေက်း၊ ႏြဲ႕ေႏွာင္း၊ ဆန္းသစ္ေသာ စကားလံုး ကေလးမ်ားျဖင့္ ညႇပ္၍ သံုးထားျခင္း ေၾကာင့္ “မယ္ေခြ”၏ “ရာသီဖဲြ႕” သည္ ၾကည္ႏူးစရာေကာင္း႐ုံမွ်မက အလြမ္းဓာတ္ အခံရွိသူမ်ား၏ စိတ္ ကို လႈံ႔ေဆာ္၍ လြမ္းစရာေကာင္း ေအာင္ ဖန္တီးေပးသည္။
ဤ “တေပါင္းလရာသီဖဲြ႕”တစ္ ခုတည္းပင္ မဟုတ္။ ၁၂ ရာသီလံုး တြင္ပင္ အဖဲြ႕အႏြဲ႕မ်ားမွာ လြမ္းစရာ၊ ေဆြးစရာ စကားကေလးမ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာေၾကာင့္ “မယ္ ေခြ”၏ “ရာသီဖဲြ႕”သည္ အျခား “ရာ သီဖဲြ႕”မ်ားထက္ ထူးျခားေကာင္းမြန္ သည္ဟု ဆိုရေပမည္။
“ဤေနရာ၌ “မယ္ေခြ”သည္ ၾသကာသေလာကႀကီးတြင္ စိတ္ဝင္ စားတတ္သူျဖစ္၍ မိမိကုိယ္ကလည္း ႏုနယ္ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေသာ မိန္းမသား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဖြဲ႕ႏြဲ႕ေသာ စကား မ်ားတြင္ မိန္းမသားဇာတိျပလ်က္ရွိ ေၾကာင္း ထင္ရွားေတာ့သတည္း။
(၄)
“မယ္ေခြ”သည္ ဤ “ရာသီဖဲြ႕” “အဲခ်င္း”တစ္ခုတည္းျဖင့္ နာမည္ ထင္ေပၚေက်ာ္ေစာသည္ မဟုတ္၊ အမရပူရ ဘုရားေလးဆူတုိင္ “အဲႏွင့္ ရတုမ်ား”၊ ဘိုးေတာ္ဘုရား မိေထြး ေတာ္ ဒလၿမိဳ႕စား မင္းသမီး ေသလြန္ ရာ “ငိုခ်င္း”၊ သမီးေတာ္မိုးနဲဝန္က ေတာ္ ေသလြန္ရာ “ငိုခ်င္း”၊ သား ေတာ္ ျပင္စည္ျမင္းမွဴးမင္းသား မင္း ရဲမင္းလွေရႊေတာင္ ေသလြန္ရာ “ငို ခ်င္း”၊ ႏွမေတာ္ ရွင္ႏွင္းပြင့္၊ ရွင္သဲ တုိ႔ ေသလြန္ရာ “ငိုခ်င္း”၊ အေနာက္ အိမ္ေတာ္အျမင့္ ၿမိဳ႕စားမင္း သား ေတာ္ေမာင္ႀကီး ကြယ္လြန္ရာ “ငို ခ်င္း”မ်ားကိုလည္း ဆုိေသး၏။
“ငိုခ်င္း”မ်ားတြင္ “မယ္ေခြ”၏ “ငိုခ်င္း”မ်ားသည္ အစပထမဆံုးေပၚ ေပါက္၍ ေနာက္ေနာင္ေခတ္စားလတၱံ ေသာ “ငိုခ်င္းရွည္” ေခၚ “ရွာပံုေတာ္ႀကီး”မ်ား၏ ေရွ႕ေတာ္ေျပးျဖစ္ေတာ့သ
“ေႏြဦးမွ ထိပ္ခံ၊ ေတာေတာင္ တလီ၊ မႈိင္းေဝရီႏွင့္ ကတီၱပါေပါင္း၊ ရြက္သစ္ကယ္ ေလာင္း၊ ရြက္ေဟာင္း ပ်ံလို႔၊ ခက္ရံမွ ေဝေဝ၊ အင္ၾကင္းသရ ဖီ၊ ပန္းစံုစီႏွင့္၊ သိဂႌေရာင္ေသြး၊ ႀကိဳင္ ႀကိဳင္ငယ္ေမႊးလို႔၊ ငွက္ေက်းငယ္ ေခြၽ သည္။ ေတာင္ေလျပည္ မုန္ တုိင္းႏွင့္၊ ေရလႈိင္းသံတိုး၊ ျပည္မိ ထိလာ၊ ခ်ိန္တာရာသည္၊ တံငါ ေပ်ာ္ၾက၊ သို႔သည္လကို၊ မရရင္ေငြ႕၊ တကိုယ္ေလ့မို႔၊ ေမြ႕ေမြ႕သိမ္သိမ္၊ ၾကည္ႏူးရန္ ႀကိမ္လိမ့္မည္၊ မိန္ရာသီ လတေပါင္းတဲ့၊ တေသာင္းလံုး စိတ္ ငယ္ေအာင္၊ ပင္လယ္ကို ရည္မႈံမႈိင္း ႏွင့္၊ ေမွ်ာ္တုိင္းညိႇဳး …”
ဟူ၍ “မိန္ရာသီ တေပါင္းလဖဲြ႕” ကို လြမ္းေဆြးစရာ စကားေလးမ်ား ႏွင့္ စပ္ဆုိဖြဲ႕ႏြဲ႕ခဲ့ေလသတည္း …။
ေသာ္တာေအာင္ (ေက်ာက္ေတာင္)
စာကိုး
ျမန္မာစာေပသမုိင္း၊
ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ဒုတိယပိုင္း။
