က်ြန္ေတာ့္စာအုပ္ တစ္အုပ္ကို ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ စာေပ ဗိမာန္က ထုတ္ေပးသည္။ ျမန္မာ စကား ျမန္မာစာ ႐ုပ္ပံုလႊာျဖစ္သည္။ စာေပ ဗိဗာန္စာမူဆုၿပိဳင္ပြဲမွာ ဆုရ သည့္အတြက္ ထုတ္ေပးျခင္းျဖစ္ သည္။
စာေပဗိမာန္အဖဲြ႕က စာမူဆု ၿပိဳင္ပြဲ ႏွစ္စဥ္ျပဳလုပ္ၿပီး ဘာသာရပ္ အသီးသီးမွာ ဆုရေသာ စာအုပ္မ်ား ကို စာအုပ္အျဖစ္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝေပး ေသာ အစဥ္အလာရွိသည္။ ကေလာင္သစ္မ်ားကို ေျမေတာင္ ေျမႇာက္ေပးေသာ အစီအစဥ္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးတင္စရာေကာင္းပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္သည္ ဘဝျဖစ္ရပ္တစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းကို ‘ဝါသနာကို အရင္းခံ၍’ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ေလာက္ က ေရးၿပီး ၿပိဳင္ပြဲဝင္ၾကည့္သည္။ ကြၽန္ေတာ့္စာမူ ဆုမရပါ။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္က်ေတာ့ ေနာက္ထပ္စာမူတစ္ခု ေရးျပန္သည္။ ျမန္မာဘာသာစကား ကို ျမန္မာ့႐ုိးရာနည္းျဖင့္ ေလ့လာ ေသာ ပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့လာပံုႏွင့္ ဘာသာေဗဒပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့ လာပံုတို႔ကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္း စိတ္ ဝင္စားလာသည့္အတြက္ ထိုစာမူကို ေပးၿပီး စာေပဗိမာန္စာမူဆုၿပိဳင္ပြဲ ဝင္ၾကည့္ျခင္းျဖစ္သည္။ သည္အႀကိမ္ မွာေတာ့ ေအာင္ျမင္သြားပါသည္။ သုတပေဒသာ (ဝိဇၨာ)ပညာရပ္အတြက္ ကြၽန္ေတာ့္ စာမူပထမဆုရပါသည္။ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ စာေပဗိမာန္က ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝေပးပါသည္။ စာေပ ဗိမာန္၏ ပံုစံအတုိင္း စာအုပ္ေက်ာ ဖံုးမွာ ကြၽန္ေတာ့္ကိုယ္ေရး အတၱဳပၸတိၱ အက်ဥ္းကို ဓာတ္ပံုႏွင့္ အတူ ေဖာ္ျပ ထားသည္။ ျမန္မာစကား ျမန္မာ ႐ုပ္ပံုလႊာ စာအုပ္ကေလးကို ၾကည့္ၿပီး စာေတြ ဆက္ေရးဖို႔ စိတ္ကူးေတြ ေပၚလာသည္။ တစ္ခု မွတ္မိေန ပါသည္။ စာေပဗိမာန္က စာေရးသူ အတြက္ေပးေသာ စာအုပ္ အေရ အတြက္မွာ လက္ေဆာင္ေပးဖို႔ မေလာက္သည့္အတြက္ စာအုပ္ ၂ဝ အုပ္ေလာက္ဝယ္ၿပီး အေပါင္းအသင္း ေတြ၊ တပည့္ေတြကို လက္ေဆာင္ေပး ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ကိုယ့္စာမူကို ပံုႏွိပ္စာအုပ္က ေလးအျဖစ္ ျမင္ရသည့္အတြက္ ဝမ္း သာသည္ႏွင့္အတူ စာေပဗိမာန္ကို လည္း ေက်းဇူးတင္ပါသည္။ စိတ္ထဲ မွာ ခိုးလိုးခုလုျဖစ္ရသည့္ကိစၥကေလး တစ္ခုေတာ့ရွိသည္။ ကြၽန္ေတာ္က စာဖတ္သူကို တုိက္႐ုိက္ရည္ၫႊန္း သည့္ ပံုစံျဖင့္ အေဆြစာ႐ႈသူဆိုေသာ ‘ၫႊန္းေခၚစကားကေလး’ ျဖင့္ အလ်ဥ္းသင္းသည့္ေနရာတုိင္းတြင္ အစခ်ီကာ စာဖတ္သူကို ‘အေဆြ’ ဟု ရည္ၫႊန္းေျပာဆုိဟန္ေရးသားထား ပါသည္။ စာအုပ္ထြက္လာေသာအခါ တည္းျဖတ္သူမ်ားက ထိုၫႊန္းေခၚ စကားကေလးမ်ားကို ျဖဳတ္ထားခဲ့ သည့္အတြက္ ကြၽန္ေတာ္ရည္ရြယ္ သည့္ ပံုစံပ်က္သြားပါသည္။ ၫႊန္း ေခၚစကားေတြကိုသာ ျဖဳတ္ထားၿပီး စာကိုယ္ထဲမွာ စာဖတ္သူကို ရည္ ၫႊန္းေသာ ‘အေဆြ’ ဆိုသည့္ အသံုး အႏႈန္းမ်ား က်န္ေနသည့္အတြက္ မေျပမျပစ္ျဖစ္သြားပါသည္။ စာမူ တြင္ ကြၽန္ေတာ္က ေအာက္ေျခမွတ္ စု (္သသအ ညသအန) ထည့္သည့္ ပံုစံျဖင့္ ေရးထားရာ ပံုႏွိပ္ေသာအခါတည္း ျဖတ္သူမ်ားက ေအာက္ေျခမွတ္စု အားလံုးကို အဆံုးသတ္မွတ္စု (နညိ ညသအန) အျဖစ္ ေျပာင္းၿပီးေနာက္သို႔ ပို႔လိုက္သည္။ ဤသို႔ ပံုစံေျပာင္းရာ တြင္ အက်အေပါက္ကေလးမ်ား ျဖစ္ သြားသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရပါသည္။ စာမူတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ပံုႏွင့္ ဇယားအခ်ဳိ႕လည္း ပံုႏွိပ္ရာတြင္ ပါ မလာေတာ့ပါ။ စာကိုယ္မွာ ပံုေတြ ဇယားေတြ ၫႊန္းထားေသာ္လည္း မပါသည့္အတြက္ မရွင္းမလင္းျဖစ္ရ သည္။ ဤသို႔ကသိကေအာက္ျဖစ္စ ရာ ကေလးမ်ားပါေသာ္လည္း ထုိ အေၾကာင္းကို ကြၽန္ေတာ္မည္ သူ႔ကို မွ် မေျပာခဲ့ပါ။ တည္းျဖတ္သူမ်ားႏွင့္ လည္း စကားမစပ္ခဲ့ပါ။ ယခုအလ်ဥ္း သင့္၍ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ (ေနာက္ထပ္ပံုႏွိပ္သည့္အႀကိမ္မ်ား တြင္ေတာ့ မူလစာမူအတုိင္း ျပန္ လည္ ထည့္သြင္းခဲ့ပါသည္။)
‘ျမန္မာစကား ျမန္မာစာ႐ုပ္ပံု လႊာ’မွာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေန႔တုိင္းေျပာ ဆုိေရးသားေနေသာ ျမန္မာစကား ျမန္မာစာအေၾကာင္းကို ေပါ့ေပါ့ပါး ပါး မိတ္ဆက္ေပးေသာ စာအုပ္ျဖစ္ ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ‘စာစကား’ ကို အေျခခံေသာ ထံုးတမ္းစဥ္လာေလ့လာ မႈမွာ ‘အေျပာစကားကို အေျခခံေသာ ဘာသာေဗဒအျမင္ျဖင့္ ေလ့လာမႈ တို႔ကို ႏႈိင္းယွဥ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထုိကာလတြင္ ျမန္မာဘာသာ စကားအေၾကာင္း ေဆာင္းပါးေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ား ကြၽန္ေတာ္ေရးျဖစ္ သည္။ ျမန္မာဘာသာစကားကို အစဥ္အဆက္ေလ့လာခဲ့ၾကေသာ ပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့လာမႈကို မိတ္ ဆက္တင္ျပရန္ ရည္ရြယ္၍ ‘ … ႏွင့္ ဘာသာစကား’ဟူေသာ ပံုေသ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အေတြးအျမင္ မဂၢဇင္း တြင္ ေဆာင္းပါးမ်ား လစဥ္ေရးခဲ့ပါ သည္။ ‘ဒုတိယေက်ာ္ေအာင္စံထား ဆရာေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာဘာသာစကား’၊ ‘ပုဂံဝန္ေထာက္မင္း ဦးတင္ႏွင့္ ျမန္ မာဘာသာစကား’၊ ‘ဆရာႀကီး ဦးေဖ ေမာင္တင္ႏွင့္ ျမန္မာဘာသာစကား’ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ ဆုစာေပမွ ဦး ျမင့္ဦးက ထုိေဆာင္းပါးမ်ားကို စာ အုပ္အျဖစ္ ထုတ္လိုေၾကာင္း ေျပာ လာသည့္အတြက္ ေဆာင္းပါး ၁၅ ပုဒ္ကို စုစည္းၿပီး ျမန္မာဘာသာ စကားပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ဘာသာစ ကားအျမင္ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာ ဘာသာစကားကို ပညာရွင္အစဥ္ အ ဆက္ မည္သို႔ေလ့လာခဲ့ၾကသည္ကို ေျခရာခံၾကည့္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ပါ ဝင္ေသာ ပညာရွင္မ်ားမွာ ဒုတိယ ေက်ာ္ေအာင္စံထားဆရာေတာ္၊ မဟာေဇယသခၤယ၊ ေယာမင္းႀကီး ဦး ဖိုးလႈိင္၊ ပုဂံဝန္ေထာက္မင္း ဦးတင္၊ ေမွာ္ဘီဆရာသိန္း၊ ဝန္ေထာက္မင္း ဦးေမာင္ေမာင္တင္၊ ဝဇီရဝုဒိၶဦးဖိုး စိန္၊ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး၊ ဦး ေဖေမာင္တင္၊ ဦးဖိုးလတ္၊ သိပၸံေမာင္ဝ၊ ဦးသာျမတ္၊ ဦးထြန္းေဖ၊ ပါေမာကၡ ဦး ဧေမာင္ႏွင့္ ေမာင္သုတတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုစာအုပ္ကို ကံ့ေကာ္ဝတ္ရည္ စာေပက ဒုတိယအႀကိမ္ႏွင့္ တတိယ အႀကိမ္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝပါသည္။ တတိ ယအႀကိမ္ ထုတ္ေဝရာတြင္ အေတြး အျမင္ႏွင့္ အျခားမဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ကြၽန္ေတာ္ဆက္ေရးေသာ ပညာရွင္ ၁ဝ ဦး၏ ဘာသာစကားအျမင္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ထည့္သြင္းခဲ့သည္။ ေတာင္ တြင္းဆရာ ခင္ႀကီးေဖ်ာ္၊ ေပါက္ၿမိဳင္ ၿမိဳ႕စားမင္း၊ ဟံသာဝတီ ဦးဘရင္၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္၊ ေဒါက္တာလွ ေဘ၊ ဦးကင္လွ၊ ေဒၚသန္းေဆြ၊ လွ သမိန္ႏွင့္ ဦးေရႊသြင္တို႔၏ ျမန္မာ ဘာသာစကားဆုိင္ရာအျမင္မ်ားျဖစ္ ပါသည္။
ထုိကာလတြင္ ဘာသာစကား ဆုိင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ား အရွိန္မပ်က္ ဆက္ေရးျဖစ္ဖို႔ အေၾကာင္းေပၚလာ သည္။ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ယ္ရီ မဂၢဇင္း စတင္ထုတ္ေဝရာ မဂၢဇင္းကို တာဝန္ယူ စီစဥ္ေနေသာ ကိုေအာင္ ျပည့္က လစဥ္ေဆာင္းပါးေရးေပးဖို႔ ကြၽန္ေတာ့္ကို တိုက္တြန္းသည္။ ခင္ မင္ရင္းစဲြမိတ္ေဆြျဖစ္သည့္အတြက္ ေရးေပးပါမည္ဟု ကတိေပးၿပီး ကြၽန္ေတာ္လစဥ္ေရးခဲ့ပါသည္။ ျမန္ မာဘာသာစကား၏ စကားသံ၊ စကားလံုးဖဲြ႕ပံု၊ အနက္အဓိပၸာယ္ စသည္တို႔အေၾကာင္းကို ေပါ့ေပါ့ပါး ပါးေရးသြားရန္ စိတ္ကူးရသည့္ အေလ်ာက္ တစ္ပုဒ္ၿပီး တစ္ပုဒ္ေရး ရင္း ေရးကြင္းေရးကြက္မ်ား ျမင္လာ သည့္အတြက္ လစဥ္ေရးခဲ့ရာ ခ်ယ္ ရီမဂၢဇင္းမွ ကိုေအာင္ျပည့္ႏုတ္ထြက္ သည့္အခ်ိန္အထိ အပုဒ္ ၉ဝ ေက်ာ္ ေရးျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ၈ ႏွစ္ေက်ာ္ ၉ ႏွစ္ခန္႔ လစဥ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ စာဖတ္သူမ်ားက ထုိေဆာင္းပါးမ်ား ကို စိတ္ဝင္စားပံုရပါသည္။ မၾကာမီ က လူငယ္ပန္းခ်ီဆရာ တစ္ေယာက္ ႏွင့္ စကားစပ္မိစဥ္ ခ်ယ္ရီမွ ကြၽန္ ေတာ့္ေဆာင္းပါးမ်ားကို ေစာင့္ဖတ္ ခဲ့ရေၾကာင္း အမွတ္တရေျပာျပပါ သည္။ ထိုေဆာင္းပါးမ်ားကို စုစည္း ၿပီး အခ်ဳိ႕ကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ စကား သမုဒၵရာ စာသမုဒၵရာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ျမကန္စာေပျဖင့္ထုတ္ခဲ့သည္။ အခ်ဳိ႕ ကို ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ တစ္သံ ႏွစ္သံ သံုး ေလးသံေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဓူဝံစာေပက ထုတ္ခဲ့သည္။ ကြၽန္ေတာ္က ဘာသာ ေဗဒပညာရပ္ကို စိတ္ဝင္စားသည့္ အတြက္ လက္လွမ္းမီသမွ် ဖတ္႐ႈေလ့ လာခဲ့သည္။ မိခင္ဘာသာစကားျဖစ္ ေသာ ျမန္မာစကားကို ဘာသာေဗဒ အျမင္ျဖင့္ ေလ့လာရာမွ ေတြ႕ရေသာ အခ်က္မ်ားကို ေဆာင္းပါးမ်ားေရးခဲ့ ရာ ထုိေဆာင္းပါးမ်ား စာအုပ္အျဖစ္ ပံုေပၚလာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ေသာအခါ ထုိကာလမ်ားအတြင္းတြင္ ကြၽန္ေတာ္ စိတ္ဝင္တစား အာ႐ုံျပဳမိေသာ နယ္ ပယ္မ်ားမွာ စကားေျပအေရးအသား ႏွင့္ ဘာသာစကားနယ္ပယ္တို႔ျဖစ္ ေၾကာင္း သတိျပဳမိပါသည္။ စကား ေျပအေၾကာင္း၊ ဘာသာစကားအ ေၾကာင္း ေဆာင္းပါးမ်ားေရးသည္။ သုေတသနစာတမ္းမ်ား ျပဳစုၿပီး ဖတ္ သည္။ သင္ၾကားရာတြင္လည္းစကား ေျပႏွင့္ ဘာသာစကားကို အမ်ားဆံုး သင္ၾကားေပးခဲ့ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ့္ စာအုပ္မ်ားသည္ ထိုအာ႐ုံက်က္စားမႈ မ်ားမွ ေပၚထြက္လာေသာ အသီးအပြင့္ မ်ား ျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္မိပါသည္။
ေမာင္ခင္မင္ (ဓႏုျဖဴ)
